"Эльбрус-красавец"- Минги Тау, муз.и сл.Исмаила Семенова /Джырчы Сымайыл (1870-1981),перевод с карачаево-балкарского А.Фадеева).
***
Эльбрус-красавец смотрит сквозь тучи
В белой папахе в синеву.
Этой вершиной, снежной, могучей
Налюбоваться не могу.
Припев:
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда.
Орайда-райда-орайда,
Орайда-райда-орайда.
Снежные барсы над Карачаем
Носятся быстро среди гор.
Бурно по склонам ты выпускаешь
Воды Кубани на простор.
А на просторах высокогорных,
Выше кавказских облаков,
Слышатся песни, песни счастливых
Наших отважных чабанов.
Эльбрус-красавец смотрит сквозь тучи,
В белой папахе в синеву.
Этой вершиной, снежной, могучей
Налюбоваться не могу.
***
/Джырны, бир-биринден хазна айырылышмагъан, 4 тюрлюсю барды. Аланы атам кеси заман - заман тюрлендире, узата тургъанды, джазыб алгъанла да эштгенлерича алыб бизге алай табдыргъандыла. Мен кесим эштиб, атам кеси джырлагъан заманда былай къысхартыб джырлаучан эди. Ол къысха шекили бла былайгъа салама.
Бу джырны орусчагъа поэт Александр Фадеев бла тылмач Г. Орловский кёчюргендиле. Халкъгъа Алесандр Фадеевни кёчюрюую джайылгъанды/
МИНГИ ТАУ/ЭЛЬБРУС-КРАСАВЕЦ
Сен кёкге джете мийиксе,
Кавказ тауланы ичинде,
Мияла кибик джылтырай,
Къанга бузларынг юсюнгде.
Юсюнгде барды акъ тонунг,
Сен джай да, къыш да киесе,
Кюн бузулургъа тебресе,
Боран этерге сюесе.
Кюн ариу, чуакъ тургъанлай,
Тохдамайды боранынг,
Джай да, къыш да эримейле,
Юсюнгдеги бузларынг.
Минги тау бла Казбек тау,
Арагъыз - джашил джибек ау,
Сен - кийиз бёркню агъарта,
Ол - беклерине къарата.
Сен - джулдузлагъа джанаша,
Къалгъанла сенден - алаша,
Бир - биригизге къараша,
Къалай сейирсиз, тамаша!
Сенден башха не тауду,
Ариулукъ бла айтылгъан,
Башы къыш болуб, бели джаз болуб,
Этеклеринде джай болгъан?
Тёгерегингде отлайла,
Алтын мюйюзлю кийикле,
Сени тёббенге чыгъалла,
Бёгекле бла джигитле.
Къарны, бузну джыйыучу,
Башынга булут къонуучу,
Тёгерегинге басыныб,
Таулула къараб тоймаучу.
Къыш айланы - бораны,
Джай айланы - салкъыны,
Джумушакълыкъ этмесенг,
Инджитирсе халкъынгы.
Боран ура башынга,
Джылыу тартыб этегинг,
Джан - джанынгдан сылджырай,
Джыйыб тургъан кюртлеринг.
Буз сыртынгдан энелле,
Ёзенлеге сууларынг,
Этегингде айлана,
Киришмюйюз бууларынг.
Къабланларынг, асланынг,
Бугъойлагъа кирелле,
Покунларынг, гуждарынг,
Хар джыйыны билелле.
Айюлеринг мурулдай,
Бёрюлеринг улуучу,
Тюлкюлеринг къанкъылдай,
Кийиклеринг бугъуучу.
Кюн бузулса, сызгъыра,
Этеклеринг джел эте,
Кюн ачылса - джылтырай,
Къарачайгъа кёл эте.
Къабланларынг туралла,
Беклерингде мынгайыб,
Джугъутурунг, турларынг,
Хар шыкъыртха сагъайыб.
Къанкъазларынг къанкъылдай,
Чын тауугъунг джюйюлдей,
Къаргъаларынг къар-къарлай,
Доммайларынг гюрюлдей.
Булбулларынг джырлайла,
Тангынг джангы атханлай,
Маралларынг отлайла,
Гелеулеге батханлай.
Кёгюрчюнюнг юйюрей,
Чаукаларынг кетмейле,
Арарат бла Казбек тау,
Санга тюгел джетмейле.
Къушунг къонуб юсюнге,
Къарауулча къараша,
Отлай къалгъан кийикле,
Чегетингде аджаша.
Турналарынг аусала,
Кюз артында тенгизге,
Къачны джуукъ болгъанын,
Эскертесе сен бизге.
Мамукъ таула джасайды,
Башынгдагъы булутунг,
Бездиргенде, Басханда,
Эштиледи угъултунг.
Кюнюнг ишге талпыта,
Кеченг солуу табдыра,
Санга чыкъгъан батырла,
Халкъны атын айтдыра.
Таджал кибик бир тауса,
Джарылмагъан, чёкмеген,
Боран уруб турса да,
Тик башынгы бюкмеген.
Гараларынг, сууларынг,
Ауругъаннга джарагъан,
Джер суу кёре келгенле,
Бары сени сайлагъан.
Алгъа санга танг ата,
Артда сенден кюн бата,
Хар кёргенни сагъайта -
Сыфатынг кёз къамата.
Сенден башха не тауду
Кёкден кюрен тарталгъан,
Минги тау - деб аталгъан,
Дуниягъа айтылгъан?
Кесин бегитмей чыкъгъаннга,
Башха болмай бир джауса,
Сау дунияны башында
Эм белгили бир тауса.