«…НУРАРИЪ» «НУРАР»
Продолжение романа "Машар"
– Фужува я риш тилифундихъ хъайир? Аьхюди йип, ебхьурадарзуз?
– Узу телфондихъ хътарза, увукди гафар ап1уз ккундузуз, халу!
– Узузра халу к1урудар имийк1ан ккадабхъури даргниин али дюньяйиъ!
– Наргизуза, я халу! Уву, жвув кьаби-кьюци духьнайиси гьаз улупурава? Яв гафари йиз телефунт1антина гьаму идарайиъ айи корреспондентар биши дап1ну дерккнава! Явашди йип!
– Фу пуза?
– К1уруб узу пидиза! Уву хъебехъ! Ва! Ва, яв тувру жавабар жиниди ап1урайи гафарси явашди йип! Ибшриян?
– Яв «Ибшрияндиз» ибшри узура пидиза! Аммаки уву гъапибдин гъавриъ ахънадарза!
– Гъафриъ хъуз узу сабан фук1ара дупнадарза?
– Фи? Фии? Фииии…
– Я халуу! Я халуууу! Узу беябур мап1ан гьамрарин улихь! Яв «фиф’яр» гъит! Халуришив наану?
– Думу гьаз вуяв? Узукди гафар ап1уз ккундазуз к1урадайна? Думу, магьа йиз гъвалахъ! Узук, «фу гъапнийи гьадму Нич1рас шуру, Кьуликк швушву?» к1ури кургъри деъна, к1вант1ан илдижвурайи сулуси, гьяжилеглиги бетдиан гъюбарин хинк1ан гъязмузихьди ит1урамиди.
– Я жан халууу! Фйир к1урава эй! Вуш вари гьадму ихтилат учуз, ахмакьариз ктибтури гъуз телефундихъ яв! Тувеле трупка халурш’вахьна!
– Трупка тувуз узу музейиз душну ккунду, Наргиз халуйин!
– Узу гьаци гъапнушра уву гъавриъ йихь я халу!
– Хъа ав, хьидиза! Уву тилифун ап1айизра, уву узуз пуз ккайибдин гъавриъ хьидиза, дарин? Шлуб вуйин мициб ляхин?
– Дициб – ваъ, хъа тциб – ав! Ари гъавриъ шлу Муминат хулурш’вахьна тув!
– Ма, я Муминат хулуршив, мааа! Йиз чуччун швушваз уву ккун духьна! К1урц1ар!
Рашидли чан хпирихьна «фанарик» тувну, «хпарин гафаригъ йиз фу гъя» к1уруганси, ч1атинди удуч1ву.
Удуч1вур к1ул за дап1ну уччвуйи хядариз лигайизра, дугъан кьяляхъ гьамцдар ч1игъар хъахьу:
– Ма, я Раш–Маш, мугъу к1урубдин узу гъавриъ шуладарза «конкурсарна» «серенжемар» йивури.
– Гъивуб кубк1уннук?
– Гьа-ма! Узуз увузкьан увухъди ил хъитуз мажал адариз!
– Мажал адрур вуш узукк, гьар телефон ап1рубкьан гьаз ккусри шулва? Увуз ктарди тилифундианмина йиччвар-ччимар ит1урадарза гьа!
– Вуш узу инсан дар, саб хабаркьан кубкьуз гъидритди!
– Увуз яв бали гъадабгъну к1ул’инди телевизур кибхнавуз!
Му Раш–Маш к1уруб гьич чак кмиди гъитуз ккунирси дарки, эллер, ухьу мидин марццишнар ап1уз! Ц1ангъярин ц1игьинч! Жарари кюрхюб мийибшри, чан хпиринубкьана чак кади гъидрибтрайириз лигайчвачву! Ц1урц1ул! Хъана чан писатель вуза к1ури либцурира шулугьа! Уву писатель ваъ, хъа ч1юргъюз пеэрихъ либцурайиб вува! «Муминат халурш’ван» хлинццарилан зикв гъябгъюз гъибтнайи рягърягъ алдру датт!
– Гьа, фу к1урайва, Наргиз!
– Конкурс к1ули гъубхунча. Гьадму серенжемдиз, гъалиб гъахьидариз тувуз яв адагънайи китабарикан биц1идариз вуйидар ккундийчуз…
– Гьап1ру конкурс?
– Ихь багъри ч1алнахьна биц1идарин тямягь жалб ап1уз вуйи.
– Жалб гъабхьнийин?
– Гъабхьнийи тинара кади!
– Гьамус узу гьап1за?
– Гьадму яв китабарра хьади уву гьамина дуфну ккунду.
– Наана?
– «Табасарандин нурарин» редакцияйиз!
– Фила?
– Понидельникди?
– Му, яв, сарин, теклиф вунив?
– Ваъ, ич аьхюри увуз зенг ап1ин гъапну.
– Сяаьт швнубдизди?
– Йиц1икьюбдзди!
– Гъярхьа, к1ваинди гъубзиш!
– Узу увуз к1ваин алап1идиза, халу!
– Хай шул! Гьеле лигухьа!
– К1ваълан магьархан гьа!
– Гьархуз, уву узуз к1ваин алап1урадарна?
…
– Гьаму гьап1рур ву я кас, биц1и шуран изи-мизи адабгъурайир! – дупну, убсну гъурд гъюниъ, «Раш–Машдин» хпир чан хулазди илдигъуз гъушу.
– Яваша, «халуршив», йиз айинхъа адат1ну биц1идариз бахш вуйи китабар?
– «Жан баяр-шубар» к1урудар саб-кьюбт1ан гъимдарив библиотекайигъ, хъа сарун жарйир агъдарзуз.
– Фици аьгъдаруз! Хъа Кюрейинна йиз сат1иди Шамил-халуйи адагънайи китабар нашди?
– Хъа нашди шул, увуз туву сакьюб уву школйириз хътаъдар гьап1рудар вуйи!
– Вуйин дарш!
– Уву йиз «чамадниин» мяаьлхъян! Увухъди ил хъибтрайир дарза. Узу ахуз гъушза.
– Гъарах, гъарах, узу гъитну, конкурсдиъ гъалиб гъахьи биц1идарихъди!
– Фтиъ, фтиъ?
– Конкурсдиъ! Кон-курс-диъ!
– Думу фу ву дициб?
– Думууу, пчриин али хъючхъючар ап1урайи гъазан!
– Гъуз яв гьаци гъазниъ ул ади!
«Халурш’ван» «Раш-Машдиз» ттирчру гафариъ айи мяна гьюлериъ ч1ивишнаркьануб ву, гъуландар! Шагьриндариз вариб ц1аб-ц1абди айт1лан дап1ну чпин улихь дипишра дидкан аьгъю хьибдар. Ч1венк1и штунна гъармайинкьан тафавутвал а. Аьгъяхи хпириз чан жилирин ул гъазниъ гьаз аш. Ул гъазниъ имиди йигъаг дурубхьри гьа! Дарш ригъдилан нивгъар алдахьуб мумкин ву!
Ригъдиин нивгъар гъурзур фуж ву?
Фуж шул? «Табасарандин нурар»!
Ухьу гьамус дина гъягъидихьа, магьа итнира дубхьну, фу фтикна вуш аьгъю ап1уз! «…нурари» «нурар» гьаз «кт1уршвураш» арабгуз! Ва Наргиздиз суалар тувуз!
Рашидлиз, чан хпири уьлер уржуз ва ц1икбар ккирчуз газдихъди вуйи пич ап1ин дупнайи. Дугъан думу ап1ури гьамус йискьубна саб гьяфтакьан дубшнайи.
Ярхибдин-жикъиб, ухьуз пуз ккундайиб гьадму вухьузки, гъи, юкьубпи вазлин миржидпи йигъан, пич, фу чара дап1нура ккудубк1ну ккундийи.
Язна Арифли гъапнура вуйи:
– Рашид-ими (фицики Ариф ич гъул’ан ву ва гьаддиз, язнавализ дилигди хъап1райиб ву «ими»), кьан хьибдивуз, гъач гъапишваз гъягъюз.
– Узуз сабан Наргизди тилифун дап1надарзуз.
– Уву дугъаз милиган! Дугъан увустар швурна сар аш аьгъяйвуз зенг ап1рудар, серенжемдихьна гьязур ап1ру ляхнар…
– Увура, ппайк1а Ариф, фу дупну фу гъапидидива!? Тилифундихъан Наргиздира гьаци, гьаци гъапунзуз! Гъавриъ адрахъури, хъана яв сижар-абихьна тувунза…
– Узу, Муминат-бажи, яв жилирик кялхъри к1урайиб вуйиз, чав узуз гьаци гъапиган. Дарш узу гьацдарин урухьна к1урахьидива!
– Хъа, нагагь, сижар-абин пише увузра дубгъури к1урайиб вуди вуш к1урайза!
– Ав, гьадмусана имийи, гъафи хялижвдин улихьна уьлин ерина дугъуси узура китабар духайин дахьри!
– Ву, я Ариф, ву’у! Уву узук кялхърашра, дюз к1урава. Мугъаз дидкан пубу ушвниан ч1ал гъудубгниз! К1ашназ йишв мелзниин бихъури имдариз! Дугъаз узу пич ккудудубк1ди наантина мягъян дупназа!
…
– Я Анар, ичв дада ляхниз гъайих, узу пич ккудубк1урза.
– Уву узу рихшанд мап1ан! Гьамус узу имдардимиди яв гьадму сварккйирин палтар алди аьхюдаригъна мягъян гьа!
– Аьхюдаригъна дариз, Муми! Конкурсдиъ гъалиб гъахьи биц1идаригъна вуйиз!
– Узуз аьгъю хьибдизуз гьа уву дина фици гъушнуш. Лиг, Анар, чан ц1ийи палтар алахьуз гъит! Галстукра абхъри! Узу дурар гьязурди курсдихъ хъирхну гъитдиза. Узу гьамус Наргиздиз зенг дап1ну пидиза, эгер чпин халу йирсидар алди гъафиш, хъут1уркк к1ури!
– Гьа, кьан шулаяв ляхниз, гъарах! Уву к1урубси ап1идиза!
Мал-къарайз дилигну, панзар-манзар дап1ну, ахин-махин ккадабгъну, илитру пеэр чюрккериз илитну, жан дижибк1ну Рашидлин хпир ляхниз гъягъяйз сяътар йиц1баризра дилихнайи.
– Лиг гьа! Гъапундариз мак1ан! Узканди дариз!!
– Эй, бейнава шив, фтихъна-фтихъ уву хъч1арккидик1ана! Адмийиригъ хьуз ккундузуз к1ури! Дубгъ сарун яв жилирихъан! «Гъазниъ ул дади», «хяларин улихь ит1инай к1ури, китабар дахьрурихъан»! Гьаму увусдар айиган ригъар ишури шулу гьа! Нурарин ерина нивгъ рубзури!
…
Арифлин гьарай а, дих гъап1ушваз гъягъюз кьан шулавуз к1ури, хъа Рашидлин гьарай а ургудисандин пич ккудубк1уз!
– Магьа гьаму турба улубсрушвсана кабсну хътакураза, Ариф. Анарди чпин дада гъурхнин ляхниз?
– Ухттиии! Уву сяътихьинди лиг! Наргизди йиц1икьюбаризди гъач дупназуз к1урадайна?!
– Вузуз!
– Вуйиган фукьан вахт ккимивуз, дижибк1ну жан кабалгну гьязур шайиз?
– Агу сяаьт!
– Кимбуб къаб минут.
– Ваааа! Кимдарки! Гьамрар уву вушра гьадагъеле, Ариф, узу чкиди к1улкьана дижибк1ну, гьязур дап1найи китабарра хьади урсну машиндиъ гъушза.
Гьялак-гьялакди, сварщик Рашид, душну ваннайизди к1ул жибк1уб-дижрибк1руб дап1ну, кадатну маш штукан, али палтарин зиълан абхъну галстук, гъадабгъну пешкешди китабар айи сумккара яллагь, мик1 хътрубкьди Хушетдиантина Редукторныйдиансина кольцойихъ хъайи йиц1исаб мертебайин журналистари «кефер» ктагъурайи дараматариз.
Табасаран редакцияйиз гъач гъапидар духьна уч вари, сар, саб ихтлитнак кайи кьайдасузди палат алабхьру «Вазир» ктарди. Му уч1вубси заседанйир гъахурайи зализди, ккебгъуз к1ури серенжем ушв т1ап1райи редактор бай Гюлаьгьмаддин ушвниъ мизмиз ахъганси гъабши. Ц1игъ гъап1у урч1аригъинди мушваъ деънайи писателарин, журналистарин, чпин абйир-бабарра хъади гъалибчйирин улар Маллалиевдиланмина гуч1 ккап1дарси гъафи.
Шаир ву к1урайи сварщик фук1а дубхьнадрурси, инч1 хъайи к1вант1арра хъидирчну, к1ардикк к1ит1к1ит1 хъайи т1уринси галстукра ккибхну уч1ву.
– Кьан гъабхьниз! Гьязур хьузкьана хъуркьундарза!
– Гъач, гъач, Рашид халу, увуз ккилигурайча! – к1ури Кюребеговайи аьхюдар деънайи устлихъинди гъахьи.
Хъа, гъюрайирин улихьинди гъафи «культурайин» Зубайдатди куч1лях «Вазириз» гъапи:
– Гьязур хьуз хътрукьуз Наргизди саб гьяфта улихь зенг дап1надарнуз? – Ва писателин хиликк ккайи китабарин пакет гъибису.
– Дап1найиз, хъа фу вахтна гьамшваъ духьну ккундуш гъапундайи, йиз узу тилифун дап1ну гьерхайиз!
– Гьамциб гьядисайиз дих дап1начуз к1ури инсанар суткйирииинди ахурадар, чпи кбалгури, кч1вугури, улч1вугури, хъа уву?
– Дугъуз гьаци вушра балгуру. – гъапи «гьярфарин панзар ап1рури». Секратарь Мехтийи! К1ваъ манишин ади! Белки, касдин бали, чан йишв ккабалгури гъапиб вушул, му Рашидли чакан сабсана ихтилат бик1айиз.
Думу ихтлатнак редакцияйин культурайин отделин заведующий Шабановайиканра дибик1найиз ва дидин ассар кубк1у думу риш Зубайдатди: «Сарун узкан мибик1ан, Рашид-ими» – гъапи.
– Дибрик1арза, жан гъула швушв, увкан, – гъапунза, – хъа яв хасият ухьу ихь ихтилатариъ т1ап1дихьа нур рабгъруси «…нурариантина»! Фицики увуна Наргиздина, хъана редакцияйин ихь уткан шубари ккабалгру «ицци» устларикан деебхьназуз. Саспиган думу хурагарихъан ярхлариз ниарра гъюри шулзуз! Ва шулза йиз илдижвури к1вант1ар!
Гъахунзу, ягъадаш кас, мурари аьхюдарин устлихъна ва дитунзу редакторарин: Сувайнатдинна Гюлаьгьмаддин арайиъ.
Редакторар гьаци аьдати редакторвал ап1урайидар дар, к1арзачвуз! Сарнур, дугъридан, ву нур «Дагъустан дишагьлийирин» – Сувайнат к1урурнур риш! Агъдарзуз Даниялиз му фунуб сивик гъибихънуш! Мугъ’ин али палат!!! Гъизил гюлериин алдар! «Гьап1рубив, риш, касиб шаирин гьадмукьан пул?» гъапиган, «италиянццари тувуб» к1ури зарафатарра ап1ури шулу.
– Италияйъ гъабхьи варидюньяйин конкурсдиъ сабпи йишв гъадабгъурухъанмина, жан Сувайнат, уву «Юдашккиндихьан» «Гучийихьиндина» «Версачийихьинди» дажаргъна к1ури деебхьнайизки!?
– Даржраргъуз фу чара гъубзра-хъа, гъалибвалиан узуз туву пуларикан гьап1руш аьжуз духьнайириз!
– Италияйин лирйириинди дарш евройириинди тувуннуз пул?
– Фунт-стерлингариинди!!!
– Гьап1руш аьжуз духьнаш, пузавуз уву гьап1руш?
– Йиип! – рихшандвал кадиси к1ура «…дишагьлийин» «нурну».
– Мугагьназ, гъалин улч1вмар хъайи генсекдин вахтари обоярин к1анакк газтар карсру аьдат айи, гьамус, дурар ц1иб кьит духьнайивализ дилигну яв плар ичв ц1ийи хулаъ обояр карсруган, гьадрарин к1анакк ккарс! Гучина Версачи гъузур чпи «чава, чи, пул» к1ури! Мутуван! Дурар гьацира увуз буржлу ву чпин ватан уву адлу ап1баз гюре!
– Ай, Рашид-халу!
– «Ай» адар, хъюхъ забг!
– Уву фйир к1урава, гьамрар, яв зарафтарикан хабар адрудар хъугъурвухъ гьа!
– Хъугъри! Хъугъри ккунду дишуб к1уруган! Хъа дарна гъалибчи италияйин? Италияйинра ваъ – вари дюньяйин?
– Вуза! Ву к1ури…
– Вуйииин!!! Ебхьурайчвуз, биц1идар? – гъапнийи Рашидли чаз пуз гаф туваган. – Ихь адлу шаир Сувайнатра учвуси гъалиб гъахьир ву конкурсдиъ! Гьаддиз дугъан гъалибвал дугъаз мубарак гъап1ундарза, хъа учвуз ичв гьунар мубарак ап1ураза! Чухсагъул ичв бабан ч1ал ккуни юк1вариз! Ккунивали вариб ккабгъру! Учвузра ккун ап1ураза варидюньяйин конкурсариъ ихь гьаму ришси, чиси, дадаси гъалиб хьуз!
Варидари гарччлар гъиву, Гюлаьгьмаддин арччулнуб хилихъинди деънайи Несрединовичди ктарди. Узу гьаци фикир гъап1унза, Мирзабалаевдик, учв Табасаран райондин главади имдруган гьаддин тясир кми дупну.
Узу, мурар айи зализди уч1виган, вари узухьинди аьжаинди лигури гъахьнуш, хъа му Алаутдин уч1виган мурар рякъюз ккунийдичвуз! Думу урч1аригъян гъит1игъяйизра вари саб хилди гъудужвну дугъан гъаншаризди нубат хъиву хил дибисайин мак ап1ури хабаъ т1аъри! Саспидари, мюгьлет ккабхънамиди, кьюб-шубубан Несрединович хабаъ т1аъри гъаши.
Му зализ, думу узут1ан кьяляхъна гъафнийи ва вариб улариз рябкъюрайиз. Думу уч1вубси «… нурариъ» нурар кархьубси чан якьинди гъабхьнийи ва узу йиз узукна фикирра гъап1нийза: «хъа му узу уч1вган мици гьаз гъабхьундайк1ана?» Яманди бахил гъахьнийза думу касдиинна! Бахилчи!
Ичдари, яни гъуннуари, «бахил гъахьну» к1уру гаф ишлетмиш ап1ури шулдар, фицики думу гаф дурариз ихь ч1алнануб даруб аьгъдар, хъа гъавриъ адрахъруб вуйиб лап ужуйи аьгъя. Гьаддиз дидин мяна учу «хъюлу ац1нийи» к1урубдиинди к1урача. Яни Рашид Алавудиндин хъюлу ац1нийи чаз улулупу гьюрмат гьадгъаз мушваъ айидари улупну к1ури. Мицибган, зиихъ гъапиганси «Хъюлчи» пуз шулдар, хъа дупну ккунду «хаинкар». Хаинкар!
Ав, хаинкар адми ву му бик1урайир, чавт1ан даккнар!
Чпин багахьлу шулашра хпирихъди Рашидлиз Алавудиндин хъял гъафнийи, учвт1ан му зиди гъидисну к1ури. Му, дарин, гьап1руб вуш аьгъдарзуз, гьадмукьан ч1уру адми вуки, сарун фу пузачвуз! Даршуз ч1уру хттар, кьюраккйир гъит1ур ву аьхир гъунна жви му! Увура гьамрар варидарихъди шад йихь сарун аьхюр дуфнайивалиин! Жарадар кьюб–шубубан архьри гъахьнуш гардандиъ уву архь йиц1убан! Багахьлу дарничв! Адмийиригъ дархьуб! Явруриъ яркваъ вердиш гъабхьубдикан гьап1дива-хъа! Вягьши!
Учву саб лигай, президиумдиъ деънайидари, биц1идариз тебрик ап1ури заседание абццайиз, узу йиз гъвалахъ хъайи Исрафиловайихъди гафар-зарафатар ап1ураза, хъа йиз гъвалхьантина сар гъидитну деънайи Алавудинди узуз: «лиг гьа, язна, контроликк ккава гьа!» гъапи! Магь увуз!!! «Муминат-халурш’ваз» «Раш-Машди» жарадарин шубарихъди гафар ап1урайи к1ури гъеебхьиш! Ата-ката ап1ур! Дарин?
Гьич дициб хиял мап1ан, жан сижар-агйирин тухум, ичв шураз Раш-Маш чан йиц1ийирхьуд йисанмина аьгъюр ву! Учву думу набалугъ риш дугъаз швуваз туврухъанмина!
– Ай чаз думу ич халуйиз фу к1уза чаз, гьаму увуз ич риш туву! Гьаму ув’ин али рябат гьап1руб вуяв? Наан айир вува гьамшваъ? Гьаз ап1урава гьаму адлу ва гьюрматлу касарин улихь ич ригъсир риш биябур? Узуз аьгъязуз, думу хулаъ имдардимиди уву яв алибдикди мина дуфнайиб! Гьялакди абхъу галстукдира алап1ури ужуб юруш!
– Вари дюз к1урава, Алавудин! Гьаму уву к1урубси гъабхьибра ву! Миминат хулаъ адайи! Ляхниз душнайи!
– Агъязуз аьхир, гъунна жвивак кайи т1улар! Гьамус мурари уву кайи шикил чпин газтик фици кап1ур?!
– Дириври йиз шикил!
– Фици дириври гъитуз шул варит1ан гьюрматлу йишв’ин духну дитнайирин!
– Алабхьуз ужуб адруган гьап1ур?
– Гьап1ур, гьаму учуси лих! Гьадму жандак увухъ хъайиб дарин!
– Хъайи сар язнара уьрхюз даршули гьап1рачва, аьхю гъуллугъарихь хьача к1ури!
– Хъа магьа дюрхну учу увкан шаир, писател, историк, лингвист, этнограф, языковед, литератор, хъана фйир вуйи, Сувайнат, мугъаз айи регалйир? – узхьантина гьерхрайи Несрединовичди Исрафиловайихьан,– журналист, кадаънадарин!
– Йиз фун абц1ди гьацдари, дарин?
– Жарадари гьацдар ччвурарихъ миллиънар харж ап1ура, хъа увуз яв лайикьди дурубкьнайиб гьясппи ккадарвуз!
– Я Алавудин, гьамрар хьайишвахь вари к1уруб дар! Ккебяхъну, саб иливрушваъ ургуб иливну деъ! Уву Ч1валакк ккадарва гьа, гъуландар адру гъулаъ мист диври!
– Ужуб гъап1унза!
– Узура гьаци к1ураза! Инсанар айишваъ хьуз ужуб мутму дар думу! Дидиз яв «пять»!
…
«…нурарин» редактор Маллалиев гъудужву ва:
– Гаф тувидихьа, ихь регьбер, гьамус республикайин министерствайиъ лихурайи, меценат, гъи ихь гьаму серенжемдин спонсор вуйи Алавудин Несрединович Мирзабалаевдиз.
Сифте чаз гаф тувунзуз к1ури гъудужву Алавудин узухьинди дилигну, саризра хабар даршлуси адап1ну узуз мелз, улхуз хъюгъю:
– Гьюрматлу абйир-бабар, школьникар ва дуфнайи хялар! Жвуван багъри ч1ал бадали ухьу вари мина уч духьнахьа! Дидин гьякьнаан гизафдари мяълийир ва шиърар гъидик1ну, хъа гьамшваъ ихь арайиъ ухьухъди дуснайи сар шаирин ихь ч1алнакан вуйи гафар к1ваълан гьауз шуладарзухьан. Имбуну вари шаирари ихь ч1алнакан чпин бик1руб дидин тярифар ап1ури бик1ура, хъа мугъу, – алап1ну т1уб узухьинди, – чан бик1руб, урхру касдин к1ваз иццру ап1руси, тясир шлуси бик1ура:
БАГЪРИ ВУЙИ ВА ДАРУ Ч1АЛ
Ч1ал ч1ирарин,
ч1ал ч1урарин,
ч1ал ч1алк1нак1арин
ва
к1ул’ин али ч1арарин
узук мани гаф кубк1ган
жан дупну хабахъ хъап1за
даршиш юк1в к1ару гъап1ган
деребхьуз тахчайигъ гъипза?
Ч1ал дирбшарин,
ч1ал дири шлударин,
ч1ал дав дарударин
ва
ч1алкьан дарк1рударин
ужувлаз ушвниин алиган
жвув адвалиъди рякъюза,
ч1урубдиз ишлетмиш ап1руган
даршиш йизуб дариз пуза?
Багърибра пуз шулу ч1алназ
к1ул’ин али ч1арариз ч1ал улулупди,
жан дупну хабахъ хъади
багъри ляхнар ап1руган заанди!
Табасаран, ч1ал, тахчигъ гъипри
Аьрабли уруслихъди гьюжат ккебгъна!
Му аждагьайин к1анччаригъян тди гьюч1юбгъюри
Кьяни вазлин к1анакк, ликар кжакури ккипна!
Язухъ вузуз, яв, ч1ал –
ч1аларин дада
ва
Адашдин ч1ал,
ч1валанси гал алдабхъурайи,
ва
гъабхьи п1укьулийикан
кьукь ктабгъуз ккундайидариккан
завариз гьарай гат1абхьурайи. – Варидари, саб хилди, гарччларин гьарай ипу. – Фу пуза, му гафарихъан? Усппагьи гафар ка касдик, – давам гъап1у Алавудинди чан к1урайиб, – гафарси мугъан юрушра усппагьиди вуйиш, мас адайи касдин! – Хъял кадиси чпин язнайихьинди дилигну ккудубк1у аьхю гъуллугъчийи чан речь.
«Раш-Машнан» машнягъ гъяйи маш гъядябхъю! Ва Ч1валккан удуч1вну гъушу Несрединдин балихьинди ц1ийир кричу.
Дурар гьамусра чиб-чпиъ гъурдар усри ими.
Магьа, гьамцдар машар гъяйи нурар айиб ву «Табасарандин нурар»!