Теклиф кап1уз

Рашид Азизов
                ТЕКЛИФ КАП1УЗ
                (Ихтилат)


– Гъягъюз ккадарна, бич?
– Наана?
– Ма нана! Наана! Аьгъдарвуз дарин? Нини?
– Уву «нини» дупну миилдипан, бич уву вуди жарадариз пуз! Дук1ну маит диври йиз! Аьгъдарзуз!
– Дивру майит диивну, касибрин!
– Фйир к1урава? Шлин? Фуж гъач1ну? Фила? Фици?
– Аьгъдарвуз дарин? Ккаравхърияв! Кьан дарап1ди гъач! Учу гъушча! Тгъан гъяйи маш! Бичран!
– Дийигъай! Гьарайк1улинди ут1урччвну наана гъярачва?! Ккурттаркьан гьюдюхюза.
– Мюгьюдюхян! Чан гьаци гъач!
– Гьаз?
– Дук1найириз ув’ин фу алшра рябкъидар!


       Ич гъулаъ гъак1ну! Узузра вуйи кивур дарсар мялим Гьясратали. Вардари к1урашра дайи ужур, узу к1ураза – вуйи! Ужур вуйи кас!
       Устаси, зарафатчиси, чиси дисуйи касди ич гъулаъ Манафрин Марьят! Камирсир ву к1ури шуйи риш, дада, субай гъиши «Къярикъяйи Мяр-ят»!
       Шулу гьаци сарун! Гьамус вари сабстар даршул! Сар – камир, тмунур кафир шул! Ву пну гьацдар, гьацдар дар идитруб ул’ан.
       Мурсалов Кюребегура гъибик1нйи думу дишагьлийикан чан «Т1улан мургул» ихтилатнаъ, «Метла» к1ури урус ч1алназ чав илт1ибк1найибдиъ.
       Рашид Азизовди Марьятдикан ухдит1ан ихтилат дибик1найи «Саил» ччвур алди.
       Му Кюреза к1урубра, жан дустар, беле рихшадчивалиинди бик1рур вуйибдикан учвуз хабар адарш, магьа йибхай! Дугъан уларикк ккахъурин язухъу!
       Узу «Кюре» к1уру к1ури, гъавриъ ахъай: гизафубдин багахьди вуча. Чвйирра дарча дустарра дарча, даршра гьадрариз гьудрубк1райиб учуз ачуз. Хъа учву этикет уьбхяй: «Кюребег Алимагомедович, фицичва? Кьалмиин к1ак1 алмнив?»
       Хъа думу «Саил» гъибик1у Рашидиза к1уру къучи, чавт1ан ккунир дар! Дугъак кайи фурс аьршариккна рубкьуру ва уларихьан акв гьадабгъуру. Акв гьадабгъур, каркарикди душайин Керим Маллаевдин машаригъян бацар гъядяхюри хъюгъру: «Вааа, уву поэт вуйиб аьгъдайизки!» дупайин. Рихшанд, жугьудрин бай жугьуд, уву, уву ап1ин! Узуз гъябкъю миржц1урисаккна гъярайи, гюмбейиантина тупрак гюлле кубк1у Агъакеримирин бай вуди рябкъюрадарнуз, дявдиъ гъалиб духьну гъулаз гъафи! Угълан бабаз му яв гафар ерхьри, хъа увуз улупуйи дугъу муртйир фунуб мугаъ шуйиш! Бахт гъабхьнияв гъунши ухди дук1ну!..
       Магьа гьамцдар ву ляхлаарин адмийир – адмийригъян дарудар. Ари гъак1и Гьясраталира гьамрарсир вуйи. Мурар вуйиш бик1рудар, думу – дайи. Бик1рур дайи! Бик1уз дайи ккунир вушра учв мялим! Думу уста вуйи ктибтбан. Ктибтуйи ихтилат, шлуси ассар ва аьлхърубси вари.
       Ктибтуйиш зиихъ ктухтари бик1бариинди Марьятдикан, хъа Гьясраталди ктибтуйи Марьятдикан дугъаз ап1ру гьюрматариинди. Гьаммишан мяракйириъ дугъу «Саил» чахъди ялхъвниз адаури шуйи ва ап1ру шабшар вари гьадму дишагьлийиз ап1уз гъитуйи. Гъвандин, гак1влин, уста вуйивалииндира мялимди дугъаз «Т1улан мургул» илибт1уйи, курси, кьул ктап1уйи...
       Инсанари идитуру к1ури ул’ан, «камидарихъра» «кафирарихъра» хъа чпин Эйси!


– Хъа узу, дук1найир узуз лигиди дупну гъярайин?
– Хъа сарун гьаз ву дугъан уву чахьна дуфну?
– Дици вуш гъидарза!
– Аьйиб ап1урвукан, халавадан хьуз ужур! Мялим вуячв, бичран маш гъяйир! Гьааа, гъааач! Михъирихан!
– Узу дуфну гьап1за?! Гъарахай ичв, узхъандира отметка, дивай! Селимат-бажийиз, Рашидлихьан гъюз гъабхьундар йипай, жара йишвариз душнади…
– Ккилигури гъуз, кяфрарин кяфир! Узу йиз Селимат-бажийикна к1уруб айиз увлан! Гизаф марабхан! Гьуч1в улихь! Сабдигъра к1арк1ат1 гъяди даккнир!

Вуш-дарш, хъч1юхю, ягъадаш кас, Кюрейи Рашиди теклиф кап1уз!

Гъафи кьюредра дук1найи Гьясраталдин хпир вуйи Селимат-бажийихьна.

– Селимат-бажи, яв къужара дук1ну… деебхьну… теклиф кап1уз дуфнача…
– Хъа гъафундайиш гьап1рийихъа, жан бай. Телефундихъан кап1нийиш, ебхьдар к1ури хил вуйнив узуз?! – Му гафариин Кюре мюгьтал гъахьи, хъа Рашидиза к1урубдиз вижнакьан гъабшдар. – Гъюрухъанмина, теклифнахъ фу гъабаюгъуз шулу-хъа, жан бай?! Шуфирза к1урудари яв дидихъ шагьризкьана гъахидар, бажийин! – гъапи жилир к1ул’ин илмидру хпири. Мици гъеебхьиган Кюре, ккурттариан адахъур, мимидар дюргъну дахъу. Рашидли за дап1ну думу, дидисну гъюч1ккан, пияниска гъахурайибси гъурху, аьлхъбар ап1ури аьхю: 
– Беле гьякь гъабхьу увуз!!! Беле гьякь!! Ай чан, му Селимат-бажийин ушвниан йиччв кам дарибшричан!

       Жаваб ккун дарап1ру саб суал айиз: заманайиз дилигну ликар алдагъури гъабшиш, ухькан «фужар» дарк1архьа, фйир шулк1ана? Буюр, дарап1ри ип1ру,  ц1ийи заманайиз!