К1АР ДУХЬНАЗУ
(Ихтилат)
Ккушара, к1арзачвуз, к1ар духьназа, баяр, му заманайиъ!
Му заманайиъ гъапиган, гуж-балайиинди инсанвал идипурайи гьякимаринна маллйирин заманайиъ!
«Ич к1улу гьаци ап1урайиган, Кремль дибиснайибди гьа, учуз фу чара ахъа гьаци дарап1уз!» – к1ура мурари «к1ар дубхьнайибдиз».
«Хъа ичв к1ул дина гьаз гьап1начва, к1ул алдабхъуз ужудар!» – гъапну, лайикь жаваб вуйиз к1ури, к1ар духьназа к1урайири.
«К1ар духьназа!» Уву к1ар духьнайиш, гьадмукьан гъюдли тягьна дурариз йивдайва уву! Ва-валлагьи, к1ар дардина, уву аьжайибкьана духьнаш, к1арза!
Увуз аьгъяйвуз, «к1ар хьувал» инсадин фициб саягъ, фициб гьял шулуш?
Уву сифте мюгьтал шулава, хъа «ккурттариан адахъурава», хъасин гъах шулава, ва аьхирки, к1ар шулава.
Яни инсан саб ляхниин аьжайиб шула. Ляхнар дигиш даршули, чан айиганси гъузрайган, дугъан аьжайибвал мюгьталвализ илт1ибк1ура. Гьамдиинди аькьюллувал ккудубк1ура.
Аькьвлихъди ккурттарианра адахъурава. Хъасин гъах шулавукан.
Эрццурава увуз рякъюрайи ляхнариан.
Кармадонское ущельейиъ склепар а. Ихьдари дурариз, адмийири гъап1у дюрхъяр, к1ури шулу. Дагълариъ ву. Ухди заманйирихъанмина. Яман уьзрар айи вахтарихъанмина.
Учвуз шиклариккьана гъяркънуш, душвариъ уьзрариан дийихнайи адмийир а.
Чиб-чпи гъяри гъахьну думу дюрхъяриз. Чпи йихуз. Уьзур кубч1вдар.
Дурар душвариъ гъира кмиди а.
Хъа аьгъяйчвуз фици аш? Ав, чпин гьаци ами. Ярхи хьну дахьна харгнайи жандкар гъванарин к1елеъйирин дюрхъяриъ Северная Осетияйиъ.
«К1ар духьназа» к1урайири думу жандкариз, фици аш к1ури, ликарра гъивну.
Уву лик йиварва, хъа жандак учв вари тупси илбигъура! Гъур дубхьна! Айит1 фук1ара имдар! Хам к1урбариин алабсна! Кушарра кмиди дуркъна!
Чарва убккури шулхьа ва йивну кьил, ккебхри шулхьа эйвандихъ хамхрарикк.
Гьаз? Гъах хьуз! Гъах гъабхьиб ч1ур шулдар!
Гъах гьа, органический веществоди гъубза, хъа к1ар – неорганическийдиз илт1ибк1ура.
Гьаваи бадали ихь абйири "к1ар духьназу" к1ури гъахьундар гьа!
Гьадму адмийирра гъах духьнайидар вуйи. Гъахвалиан гъах – ваъ гьа, хъа чара дудубгнайиган!
Хъа му, «…к1ул алдабхъуз ужудар» гъапибди «гъах» гъитну, «к1ар духьназа» к1ура аьхир!
Мюгьталвал гьидипган «ккурттариан адахъури» шулу.
Склепар ккурттариан адахъундайи. Дурариин али палтар гъяргъяриз илт1ик1ну, ми-мидар ругарси гьадахьнийи.
Гъах духьнайир, сарун дук1найир ву! К1улин ч1арар дазаргну!
Хъа к1ар духьнайир? Хъа к1ар духьнайир, к1ару гъвандиз илт1ик1урайиб ву!
Меккайи айи Кябайикан учву гъурхнуш, ваяси гъеебхьнуш, ари гьаддиъ айи к1ару гъван, к1ар гъахьи сар адми ву, к1ура.
Гьала узу думу гьаци вуш лигарза дупну, гьадму к1ару аьхю кьутабнаъ фу аш лигурайириз сар аьрабли, яв к1ул душваъ муубччван, яв ап1ру икрам дап1ну гъарах, аьрбатан, гъапну. Узу, кьутабаризна к1ару гъванариз икрам ап1рур дарза, гъапунза дугъаз. Хъа думу утканури, чан к1ваз ич1ричан, ап1дарш яв дарап1руб гьамрариз ебхьуз мигъитан, узукна мак1ан, гъапунзуз. Адабгъну доллар тувунза касдиз. Хъа, фу лишан вуш, чан к1вант1арин т1уб иливу.
Думу фуж вуш аьгъяйчвуз, к1ар гъахьи адми?
Садари – кюгьне пайгъамбар, садари – адам алдатмиш гъап1у иблис, садари – иблисин т1улари гъургу сар кас ву к1ура.
Гьич сарихъра мехъебехъанай! Сарихъра мухъугъанай! Душваъ айир к1ар духьнайи узу вуза! Гьякь ву – иблисарин т1улари гъургу узу! Яни – узу, к1ару лич1в!
Гьамци вуза, дустар, к1ар духьнайир! К1ар фтиан?
К1ар – му заманайи халкьдиз ап1урайи куч1лариан!
К1ар – фу-фтикна вуш аьгъдарди адмийирихьди тамам ап1уз гъитрайи аьдтариан!
К1ар – кьабул ва кечирмиш ап1урайи законариан!
Хъа сабсана к1арзачвуз: к1ар даршулин арда, адмйири ужубна харжиб ву вуш, аьгъю дарап1райивалиан!
«Учу учуз к1ул кадагънача, учу ужубишвахъинди хъауз!» – жаваб тувра мидиз, кябайиъ айи лич1враз.
– Хъаъри анучва? – гьерхру к1ар духьнайири.
– Сарун думу учлан асиллу дар, чахьан, Кремлйихьан, гьерхну ккунду!
– Хъа учвуз рябкъюрадарин?
– Рябкъюз ккундарчуз! Дарш увуси учура к1ар хьиди!
– Кябаагьлар хьуз ккундарчвуз сарун?
– Гьацдар гъап1унчукан! Сарун ккундарчуз! Ч1яаьн ибшри! Фу к1ури кудукьнава учук? Хъа уву ктагъу яв К1ул фицир вуяв? Я Кремлийиъ, я Кябайиъ адру гьацир фуж ву Думу?
– … – Узура т1уб иливунза к1вант1ариин! Туврур доллар гъашдариз!
Гъарах, яв, касиб, увура, варидарин кьяляхъди, гъахарна к1арар гьаъну к1ваълан...
Гьягъидарза!
Дарза касиб!
Азадкар вуза! Сар! Му заманайиъ!
Учвузра вуйиз теклиф!