Кум куэ

 
КУМ КУЭ

Новелла

Лупс шырча гай яндар в;дан эн*ер серыште, шыма йогынжым т;ткын ончен, чока ужар шудеш каналташ шогалшыла, кум куэ, шыратыше кечылан куанен, лывырге кидышт дене р;залтал-лон*ын шогат. Эн кугуракшын р;дыжат-т;н*жат козыран*ын-коштырген пытен, парчажат кужу-кужу ярыман. Кыдалашыже, торашке ужаш т;чыш; семын, пуйто парня вуеш шогалын, вуйжым к;шк;-к;шк; н;лта. А эн рвезе куэже але теве-теве юарлен куржталаш т;н*алшыла веле  коеш.
Ала-кушеч лыжга мардеж куржын тольо да нунын порсын пунемлаштым эркын ниялтыш. Куэ-влак мардежын поро кумылжылан парчалаштым кыжге тарватен вашештышт. Тыгодым кажныже шке семжым лукто.
  Мо нерген шарнат, мом нуно ойлат?
Эн ончычак мутым рвезе куэ нале. Тудын але рашемалт шудымо вичкыж й;кыштыж; куан ш;лыш шижалтеш. Мурыжо сылне п;рт;слан п;леклалтын. Йол ;мбак шогалаш т;чыш; куэ мокта таче канде кавам, кечыйолеш шийын-ш;ртньын йылгыж волгалтше  эн*ерым, укшешыже толын шичше, сылне деч сылне семым луктын, кыдыр-кудыр тодыштын мурышо кайыкым.
- Тек ты мурет мучашдыме лиеш, - изи куэн семжым к;рлаш огыл манын, лыжган пелештыш эн кугурак акаже.
Вашмутым вучен шуктыдеак, шке семынже кугун шулалтен колтыш. Очыни, тудо шке йоча жапшым изи куэн пиалан пагытше дене тан*астара, да шинча ончыланже шучко граждан cap пагыт с;ретлалтеш.      
Тунам кават, шем шикш шен*гелан шылын, т;сдым; эн*ер в;дат йошкарген, кайыкат, эрыкым кычалын, ала-кушко чон*ештен каен. Суремаш тун*лше куэ тачат ик кечым шарна. Ты кечын ик салтак тудын воктекше пызнен возын да тушман-шамычлан тул йылме деке вашештен. Н;рг; куэ ятыр вулно падырашым шке самырык, лывырге капышкыже налын гынат, л;ддым; салтакын илышыжым арален коден ыш керт. Сандене, векат, ты куэн шуйдарыме мурыжо ойган.
Ындежым кыдалаш куэ шке семжым лукто. Тудынат мурыжо ш;лыкан, колыштшо ен*ым кумло вич ий ончыч талышныше кугу тулан, Кугу Отечественный cap пагытыш п;ртылта. Тунам, озыркан 1941 ийысе кен*еж й;дым, лач ты куэ воктеч ик ;дыр шке качыжым с;йыш ужатен. Рве¬зе, тушманым сен*ен, илыше да таза п;ртылаш товатлен тунам, а ;дыр вучаш с;рен…
Ўдыр шкетын гына шуко ий почела да кажне ийынже ш;д; гана ты верыш толын да эре ятыр жап касвелышкыла т;ткын ончен, путыракат й;ратыме тан*жым вучен, чон коржын ойган мурым шуйдарен. Садланак, очыни, кыдалаш куэн мурыштыжо ты ;дырын семже тачат шижалтеш.
Пытартышлан илалше кок куэ ш;жарышт могырыш куанен ончальыч да ик й;к дене пелештышт:
- Тек кеч тыйжын чумыр  илышет тачысе муретлан келшыше лиеш!
1977 ий.