ЛУМЎДЫРЖ; – ТУЛЫК ЎДЫР МО?
Мыскара ойлымаш
У ий лишан икана Васёк урокым ыштен шинчышыжла, ала-кузе дыр, т;рлыж нергенат шонкалаш т;нале. Такше тудо урокым ышытыме годым гына огыл, моло жапыштат ятырак шонкалаш й;рата. Ты ганаже ала-молан, тидым раш каласаш неле, очыни, У ий лишеммылан к;ра, Лум;дырын к; улмыжым семынже рашемдаш пиже.
А чынак вет, Лум;дыр – к;н ;дырж;? Й;ш; кочаже тудын кочаже мо?
Шке семынже йодыш-шамычлан вашмутым ыш верештат, ача-аваж деч рашемдаш лие.
-Ачай, - манеш, - Й;шт; коча чынже денак коча мо?
-Йоча садыштат, школ Ёлкыштат ик гана веле огыл тудым ужынатыс. Конешне, коча.
-А тудын ватыже уло мо? – адак умылынеже Васёк. - Ала мый веле Й;шт; кова нерген нимомат колын омыл?
-Уке. Й;шт; кочан ватыже уке.
-Тугеже, йочажат лийын огыл?
-Уке. Мыланем кызыт ит мешайкале, й;ра.
-А Лум;дырж; тудын уныкаже мо?
-Уныкаже.
-Й;шт; кочан йочаже лийын огыл гын, уныкаже кушеч лектын?
-Ом пале.
-Лум;дыр, тугеже, тулык ;дыр?
-Пожалуйста, манам, мыланем кызыт ит мешайкале, - й;кым кугемденрак пелештыш ачаже. - Ужат, идалыкаш отчётым возем. А тый тушто эше т;рл; ораде йодышет дене пижедылат. Мий, ават деч йод, тудо шке жапыштыже культура институтым тунем пытарен…
Васёк тунамак кухньыш аваж деке ошкыльо.
-Авай, - манеш, - Авай!
-А?.. Мом тыланет?
-Умылынем ыле: Й;шт; коча чынже денак коча мо?
-Коча манат гын, эше к; лийын кертеш? Коча дыр.
-А тудын ватыже уло?
-К;н?
-Й;шт; кочан.
-Й;шт; кочан ватыже? Ом пале. Уке ала-мо. Тыйгай нерген але йотке колалтын огыл ыле.
-А йочаже уло?
-Ватыже уке гын, йочажат уке дыр.
-Тугеже, Лум;дырж; тудын уныкаже огыл?
-К;н уныкаже огыл?
-Лум;дырж;, манам, Й;шт; кочан уныкаже огыл мо?
-Уныкаже. Й;шт; кочан уныкаже.
-А тудын ача-аваже к;мыт улыт? Шкеак Й;шт; кочан йочаже лийын огыл, маньыч вет.
-Ужат, тый денет мутайкалымемлан верчын, когыльемат когарген кайыш! Мом йол йымалне п;рдат?
-Иктым гына умылнем: Лум;дырын ача-аваже к;мыт лийыныт?
-Фу тый! Коран манам, газ плита деч! Шижде-годде, йонылыш тыйжымат когартен колтем ала-мо… Тыланет тыште мо к;леш?
-Лум;дыр нерген гына умылынем ыле.
-Мом умылынет?
-Лум;дырж; тулык ;дыр мо?
-Теве-теве пошкудо-влак унала пурат, а мыйын але нимат ямде огыл! Да тый эше йол йымалне п;рдат… Мий, коват дек вес п;лемыш кай. Садак тудо пидын веле шинчылтеш.
Васёк умылыш: тудлан тылетла кухньышто нимом ышташ. Сандене вес п;лемыш, коваж деке соптыртатыш. Тудыжо лачак носким пидын шинчылтеш ыле.
-Ковай! - манеш, - Ковай!
-А-а…
-Ковай, манам. От кол мо?
-Мо лийын кайыш, колоем?
-Ковай, тыйын мариет уло?
-Лийын.
-Кызытше кушто?
-Мо, монденат гала?
-Мом?
-Э-э, чынак, ынде теве кум ият шуэшыс… Тыйын кокымшо классыште тунеммет годым уке лие тудо.
-Куш кайыш?
-Мо, й;ршешат от шарне мо? Ш;гарлаште тудо…
-А-а… Ынде шарналтышым.
-Ковай, а Й;шт; кочан ватыже лийын?
-Лийын.
-А нунын йочашт лийын?
-Лийын.
-Тугеже, Лум;дыр тулык огыл?
-Тулык огыл, конешне.
-Тау, ковай. Т;рыс рашемден пуыметлан пеш тау. Ынде умбакыже урокым ыштен кертам….