К; МОГАЙ КОЕШ?
Мыскара
Визымше классын икымше чырыкше кыдалне школышто завучлан ыштыше да тунамак рисований дене туныктышо Антон Иванович ик урокышто йоча-шамычлан янлык-влакым с;ретлаш темлыш. Тудо тыгак мане:
-Кажне айдеме шке койыш-шоктышыж дене могай-гынат янлыкым ма, кайыкым ушештара. Иктышт меран гай писе да чулым улыт гын, весышт – маска гай к;тырем да малаш й;ратыше, кумшышт – сур турий гай к;шк; н;лтыт да эше сылнын-сылнын мурат. Сандене мый тыланда ача-авадам эн келшыше янлык але кайык дене танастарен, с;ретлаш темлынем ыле. Нине с;рет-шарж гоч те нунын койышыштым ончыктен пуэда, эшеже ача-аваланда шкешотан мыскарам ыштеда. Тендан тыгай сомылда, ;шанем, нунылан путырак келша. Адакше, шыргыжалын, шкеныштым изиш вес могырым ончалашат тарата, шонем…
Кастене, Васёкын урокым ышташ шичмыж годым, ачаже лачак диваныште телевизорым ончен киялта ыле. Сандене тудо ачажым вынемыште п;рдалше маска семын с;ретлен шындыш.
Тыгодым аважат кок кугу пакет да сумка дене кевыт гыч толын пурыш. Тудым Васёк неле мешак-шамычым нангайыше верблюд семын ужо да тугакак с;ретлыш. С;рет йымалан сералтыш: «Авам ч;чкыдын тыге паша гыч толеш».
Вара с;ретше-влакым ача-аважлан ончыкташ лие. Чынак, нунышт тыгай мыскара шарж-шедеврым ужмеке, икте-весыштым парня дене ончыктен, коктынат лот-лот-лот ыштенак воштыл колтышт. Пеш келшыш, витне.
Изиш гыч аваже Васёк деч йодо:
-Школышто к;штеныт да тыге с;ретленат мо?
-Школышто. Туныктышына «ача-авадам могайым ужыда, нуным могай янлык але кайык дене танастараш лийшылан шотледа, тугайым с;ретлыза», мане. Вот мый тендам лач тыге ужын, с;ретленат шындышым.
-Ачатше вара эре маскалак гына мала мо? – йодылдале аваже.
-Уке, конешне. Но лачак таче с;ретлаш т;налмем годым диваныште телевизорым ончен киялта ыле да тыге с;ретлышым, - нимом шылтыде вашештыш Васёк.
-К;лан тудо пашам ышта гала? – адак йодо аваже.
-Инженер-строительлан. Тольык кызыт нимат огыт чоно.
-Чылт тыгежак манаш огеш лий, - коклаш пурыш ачажат. – Уке-уке да, идалык жапыште район мучко кок-кум вереже але мом-гынат чонена. А мынярым эше т;рленаже?
-Тугеже, ачат могай янлыклан утларак келшен толеш? – ешарыш аважат.
-Умылышым! Чонышо маскам с;ретлыман, - пелештыш Васёк.
-Мыйын нерген рашемдышна гын, ынде айда ават шотышто сайынрак шоналтена, - темлыш ачаже.
-Авам с;ретлымемат огеш келше?
-Аватше вара верблюд гаяк эре нелым гына нумалеш мо?
-Уке такше.
-Тугеже, аватшым ала ш;шпыклан ужын с;ретлаш келшен толеш? Тудо вет культура п;ртышт; пашам ышта…
Васёк тыгак ыштыш. Ачажым п;ртым чонышо маска семын с;ретлыш, аважым ш;шпыкеш ужо. Эрлашыжымак с;ретше-влакым туныктышылан кучыктыш.
Тылеч вара арня эртен шуо ма уке, ачажымат, аважымат школысо родительский комитетын пашашкыже ушышт. Ынде ачажын телевизорым ончен кияш жапше шагал: ч;чкыдынак кас еда школыш тидым-тудым ачалкалаш полшаш ошкылеш. Аважат школышто родитель-влакын хорыштым чумыраш тырша. Эргыштын с;ретшылан да шканыштат, тудлан с;ретлаш полшымыштлан, ынде пеш тауштат.
Теве тыгайрак мыскара сынан с;рет-шарж лекте огыл-ла…
Чынжымак, тачыже к; могай коеш? А туныктышо-шамычше могай янлыкым ушештарат?