Теклиф

Рашид Азизов
 
                ТЕКЛИФ

       Итни. Гьарганси, ляхниинна гъафидари воскресенияйи чпиз гъеерхьу ва улукьу гьядисйир кдитуз хъюгънийи.
       – Магьа–а–а, йиккун кайи бакьлукьар! – Тупсдар гъугъмикар улупурайи Тажудинди чан гьат1арццнайи яркьу каркарихьди. – Гьамура к1арзачвуз, бюржгьиин саб ч1иванди ччим уьлюбхнайи. Халикь–имийин хул’ан удуч1вдар Гьяйбатуллагьдин хулазди гъушунча. Душваъра адруб адайи: дулмйир, ц1икбар... Я бай, фукьан убгьурушра пиянвал калппундайда!
       – Узузра аьгъязуз, ужуб закуска хъайишвахъ учву ичкийихьан пиян авп1уз даршлуб, – чазра Тажудиндихъди хъади вуйиш аьжаб шуйи к1уруганси, ва учв хътрувалин себеб жарариз улупуз даккунди Айдемири фурсвал кадиси хъипу.
       – Душв'ан удуч1вдар, узуна ихь искалатчи Гьяжимегьмер– ими, кьасабрарин каббар ап1урайи устлихъинди алдахъунча. А–я–ванава–зу–у–р, мушваккра, духандиккси, ужудар, таза малин каббар фукьан гъит1нийк1ана! Гъухригъянсина нирси ичкки гъябгьюйи, хъа кайибсира шулдайи. Хьа гвач1инган, лигурза, узу йиз ахникк кка. Гьудужвур, к1улра иццури, магьа ляхниинна дуфназа. Сабсана, ***ин малар фукьан чагъидар вуйк1ана! Му адмийири к1ури шулдарин: совхоздин маларик кьац1 алахьну ктубт1уз ужуб ктар, к1ури. Ва–валлагьи дици дайи чве. Фукьан ккуш ккунибкьан чагьди вуйи. Маншаллагь чаз, Ккувгъарин Ражаб халуйизра, марцци кьасабарвал ка касдик!
       – Уву динди наънан адахъунва, бухгалтир? – к1ури гьерху, чан устлихъ деъну, токнан спиралдихьинди мани ап1ури хилар гьач1аккнайи Тажудиндихьан, гъаравул, кьаби Зулкьайдайи.
       – Думу фу к1уру гаф вуяв, Зулкьайда–ими? Ихь кассир Гьякьисмудинди теклиф гьап1унзуз.
       Гьякьисмудин Халикь халуйин аьхюну бай вуйи.
       – Уву гъаз ккебехънава, Айдемир, – к1ури, чаз теклиф дарап1ган ккимидиси гъабхьи Зулкьайда муну бухгалтерихьинди илт1ик1у.
       – Узу к1уруба гьадму вуяс, Зудкьайда ими, беле ицци гъарма вуйи, дулмийирин аваза дап1ну ккудубк1дар, хъа шашлыкар – хъа шашликар – падишагьарин хураг фициб дубхьну ккундувузхъа.
       – Вуйин дарш, Тажудин?!
       – Рябкъюрадаривуз, узу рихшанд ап1урайир ву. Айдемир имира хътайзухъ.
       – Фу себеб? Фу себеб? – к1ури, гъамус рихшанд ап1урайиси ва дидихъди сабси гьякьлу Айдемирин улихь гъаравул Зулкьайдайи.
       – Гъийин замана жарабсиб дар, гъач гъапишвахьна гъягъюр, даршиш ккебяхъну гъузур.
       Зулкьада Айемирин гъавриъ ахънийи:
       – Уву Халикьрин хтулра вуди теклиф дап1надаривуз?! – Мюгьтал гъахьи думу.
– Гьамусдизкьан ккут1найи ихь аьдат: «Хяларин ашра» тувиган, йиз хиял гьабхьниз: узура, фунурин–вуш cap ич халуйиин "хялижвди" алшул, дупну. Сумчир к1урур, гьамус–хъа гъюр к1ури вари гьяфтайиъ ккилигури гъузунза. Жвуми йигъанра, ва, сумчир ккебгъну гьарайнаъ ашра, султ йигъанра. Наънан. Узу гьясбикк ккаур гъахьундар. Магьа, гъи, итни, гьич теклифкьана гъап1ундарзуз.
       Гьаму арайиъ бухгалтерияйизди, цехдин мастер, Халикь халуйин гъавум– гьардаш, Алипалан уч1ву.
       Хуш–беш ап1балан кьяляхъ, дуфну, ич1идайи аьхюну бухгалтерин устлихь деу.
       Ихтилатарихъ хъбехъбалан кьяляхъ, Зулкьайдайинна Айдемирим тягьна Халикьрикна Гьякьисмудиндик гьаз шулу к1уругаиси фикир дап1ну, Алипаланди: "Учвузра теклиф вуйиз", гъапи.
       Мициб саягь Зулкьайдайихьан аьгь ап1уз гъабшдар, ва, варибдикан аьгъяди чан яшнан агьли вушра абйирин айи аьдат фициб вуш ктибту:
       – Алипалан, гьамус уву биц1ир дарва, я Гьякьисмудинси – камир. Ари, я Аьли, Муса, Вели уъвуз фланий касди чан хайир–шейирт1инна теклиф aп1ypa. Хъасин гъапундарчуз мак1анай, гъюб учв'ин, пуб уч'ин. Гьамци пуб читин дарки.
      – Магьа узу учвуз к1урадарин, сяаьт йиц1икьюбарихънаси ихь гьамшваь айи работникар гъачай, – дупну Алипалан шубреддин улариккан хабарсузди гъудургу. Думу арайиь Зулкьайдайи чаин улубкьу саб дюшюш ктибтурайи.
      "...саб ражари теклиф дарушваз гъушунза, баяр. Йиз гъвалахъ хъайидарин, са– сарди ччвурар дидисну хялар али чпин эйсийи хъади гъурху. Узу Capнa–capди мяракайиъ гъузруб аьгью гъабхьиган, гьяракатниинди, хъчвухури хъюхъяр, заансина жвуван хулазди гьергунза. Саспидаригъси намусуз май гъибшундарзюгъ, телиф вуйишвазра–дарушвазра зигну к1ул гъягъюз. Дидхъантина, надара, узу, узуз теклиф дарушваз гъягъюр. My Халикьрин, магьа Тажудинди к1уруганси, фургьанди ип1убра ухубра а, чан гъавум–гъардашдиз тягьна даршбахъди, гьаци, ц1икканди, Алипаланди, мягьянай, к1уруганси, теклиф гьап1нушра, гьягъидихьа, баяр. Гъачай учву узухъди", – к1уру, сяътар, беле, йиц1икьюбаризра дилихнади, Зулкьайда гьуч1вну улихь, Халикьрин икризди рякь гъибису.
       Алипалан, кьавлар деу устлихъ, мяракайин улихь палаткайикк чан фабрикайин работникар гъяйиз ккилигурайиси деънайи. Мугълан гьайри, сарун мушв'ин фужк1ара рякъюрадайи. Гъирагъарихъ, жара йишваригъ гъяйи, нивк1'ан хъергнайидарси, пиян духьну, чиб–чпиин илч1ихнайи жигьилар, гагь макар ап1ури, гагь люкьнар ап1ури, гагь йиф хъибтну бат1рариъ алдакнайидар, мич1ал ва кьяши гъашишвариз каркар йивури. Сумчрин эйсийин икриз хъуркьайиз к1вахъни гъахьи Айдемири Зулкьайдайихьан гьерхру:
       – Учуз, жигьиларизт1ан, увуз уччвуйи аьгъю шалвуз, Зулкьайда–ими, теклиф дап1ну гъушиган гьап1ри аьдат ву?
       – Гьич фук1ара.Думу ип1уз ва убгъуз гьач к1уру гаф ву. Гъи ихь пише ип1уб ухуб хьибди.
       – Хъа узу жараси хиял дап1найзаки: магьа, дирчварин, теклиф дап1ну гъяруган пул дипри аьдат ву. Ихь гъулариьра гьаци ву к1урайзаки.
       – Дар. Учухьра фук1ара хьтарчухь, давди яв к1ваз аьзият мутуван...
       – Салам алейкум, Алипалан! Ичв сумчрар мубарак ишри! Гъахи швушв гьякьнан, аднан ишри! – Зулкьайдайихъди кьюрид бухгалтерарира мубарак гъап1у.
       – Гъачай, гъачай. Гьаму устлихъ деай, – к1ури Алипаланди, дарццарин мижари алабц1айи устлихъ диту.
       Айдемир, гьаз вуш деърадайи. Дугъаз дишла даккнишин гъивнийи. Айвандикканмина маргъар ккивну, устлин зиин илипнайи палатка накь гъубгъу йифу алабц1найи ва гъийин мани ригьди ебц1ури, устлин гьац1 кьялазди к1ик1ларстар ч1атху п1илт1ар ахьрайи. Аьхълушнаан дицибкънайи клиенкайиин заансина йивру п1илт1ар гъирмйирси юкьуб тереф даргъуйи.
       Ип1руб улихьна хайиз, Тажудинднна Зулкьайдайин гьац1 сяаьтт1ан артухь гъабхьи, чпикинди ерчру штар кжакури. Алипалан устлин к1ак1нахънаси деънайи, душвхьансина бистник ялгъузди иливнайи йигьгихьинди лигури.
       – Духан, Тажудин, гьатму вуйничв? – гьерхри Айдемири йигьгихьантина дивнайи устлин патар улупу.
       – Ав, гьациб неззет айики, вари йифуккди ялхъвнар ап1бахъ хъайи, учу шашликар уржбахъ. Хьуб птурккана кьюб литр спирт тушвахь ккит1ик1нийча. Сиягь хьуз ужу духандикк йишв пиянискки ккадарди азадди шулдайда.
       – Хъа уву гьаз деьрадарва, Айдемир? – Алипаланди: "деъ, деъ" к1урайиси т1алабниинди гьерху.
       – Гьатму ихь контриъра гъаргъунзу, гъамус гьаму серникк деъну гъамшваккра аьхъю хьуз ккундадарзуз. Узу ригъдихь гъуздиза. Учву деъну гъузай. – Хяву хъайи палдмин жибдиъ хилар урччвну, ц1иб фурсра кадиси, Айдемири "духандин терефназди ликар алдагъу.
       Ип1руб улихьна хайиз Айдемириз сабансана устлихъна дих гъап1у. Лижахъ гъябгъюз даккни ***изси "уьлин кьац1ар ккирчри" яни, гьюрматлу ва "юк1в улдубчру гафар ап1ури к1урайи, аммаки Айдемир мют1югъ хьпягъ гъядайи. Аьхирки, ккададархьрур, гьамлин гьергну гъягъидик1ана, к1ури фикрарик кахъири: "аьйиб ап1урда" пну, чаз улупнайишвахъ скамейкайиин деу. Душв'ин деайиз, гизаф. минди– тинди гъилигу, фук1ара ккипруб дибрихъган чан гьаци вушра мижар али скамейкайиин, мич1ли кьулиин, чан хъайина хътру ц1ийи шалврин к1анар дирчу, хъа палдмин канч1ар унизди гъахи.
       Айдемир гук1ни гъаши. Мухриккна ликар ккуч1уху ва устлин даргарик хилин хлурччар киву, фицики варит1ан марц1иди имбушв гьадму вуйи. Хлурччар кивну к1ури гъуздар, ктахьуйи. Т1убан шибарихьди чан улихь алат1найи дарццар улт1ук1ури, тинаси–тинаси хъирк1ри, гъабхи гъаб диврушв сац1иб азад гъап1у. Гуж балайиинди уьл диврушвра ккабалгу Айдемири, дарццу кац1у т1убар хилин ягълухъихьди марцц гьап1у. Тажудиндизна Зулкьайдайиз гьич вижнакьана кайибси дайи. Минди–тинди лугар алдатбу гьари чан улихьишв к1егь йивнайиси дебккнайи.
       Айдемири зигурайи зиллетар Алипаландиз кзигганси вуйи, ва дугъу, мина гюмбейин ч1ук1ар хьади гъафириз: "Дасмал абкъин", – к1ури буйругъ туву.
       Миркклиинди гат1ахьу гъванаринстар сесер гъаши му устлиинди иличу гюмбейин ч1ук1аринра, гьаци гъициркъдар ва гъагъидар, гьедебелесан мурар гъвандикан кадаънайи улжвнар ву.
       Дасмал Алипаланди Айдемирин гъвалахъинди диву. Думура, кьарнан гъагъишнаан гъицибкъу мутмуси дабхъу. Айдемири, чан нубатнаъ, думу кьюб т1убягъди ц1ибди ккибхнуси чахьантина лит1нар ахьрушваккинди хъч1юбхю.
       Устлихъ хъайидариз Айдемирин ляхин кьабул гъабши, аммаки сарира ачухъди улупурадайи. Сарун п1илт1ар сарикра керчри адар, аьхир. Дурарин улхбарик гьяракат кабхънийи. Ип1руб улихьна хуз кьан ак1урашра уьбгърайи. Заълан чпиз гашди адрувал ва ичкийихъ ул хътрувал улупурайи. Гьарма адабцурайи йигьаг, мушвхьансина сац1ибкьана манзил адарди, бистнихьан гьибиржнайи сеткат1ан арайиъ гъубзнадарди, дидихъ хъуч1убкьну дейдниин иливнайи. Йигьгихъ сар кьаби кас хъайи. Яшариз гъилигган кьабир дайи, хъа али юруш рябкъруган лап дардира вуйи. Дугъан, гъют1рахьимдинси зазар дазаргнайи лизи к1ул'ин фук1ара алдайи. Машаригъ гъяйиб чан хамрануб вуш, ясана кумруна рюкъди гъабц1найиб вуш, даршишсана алдакну гъеебчу бялурин гъициркъу баршлар вуш, аьгъю ап1уб читин вуйи.
       Сини гъабхрури дугъан ибахъна фу–вуш к1урайи ва хилиь айи йифрин гъагъи кепккир йигьгин к1ан'анзина ибикьурайи кепккириинди гъафи уьру йиккар гъабразди ахьуйи, хъа журужси хърифрудар васана лизи табар кайидар кьяляхъ, йигьгиккинди ккирчуйи.
       – Узуэ фу к1уручва, – к1урайи дугъу, – гъарма гьубк1радар. Чаз, аллагьвере, фуж ккушра ишри, ккадру йиккар наънан ап1узa.
       – Узу гъапундайин, Кьаркьар Кьаранай, учвуз итни йигъанра гизаф хялар хьиди, кьюб йигъаг иливай дупну. Сумчрин рябат гъадабгъру йигъ гъи ву гьа, –  гъапи йигьгихь хьайириз Алипаланди.
       – Мурарин Халикь халу, Гьякьисмудин наан а? Швушв, сумчир мубарак ап1уз гьазагурикьана дарда, – гъапи чаз рябкъюрайибдиин мюгьтал духьнайи Айдемири.
       – Узу учвуз сумчир ккебгъайиз гъапундайин, Айдемир, эйсира ва дугъар байра пиян духьну, чпиз к1улар ккадагъну, жарарин хулаъ ип1ури убгъури гъузди к1ури, гьамус гьаци дубхьна. Учву алдагъубси узура сарихъинди к1ул ккадабгъну гьягьидиза. Чпиз ккуниб ап1ри.
       – Ккуниб дарап1ри гьап1ру хъа, – хъипу Зулкьайдайра, – райондин гьякимар накь дуфну гъушну, Халикьриз сарун сариканра вижна ктар. Гье–е–ей!
       Шубуб гъаб айи рягънин ахалсиб сини, аьхирки мурарин улихьра диву.
Айдемири муччвур гъадабгъайиз, Зулкьайдайина Тажудинди ип1урира айи. Думу дурарин гьяракатариз аьшкьниинди лигурайи. Кьюб птурка арагьира ва шубуб литр гъябгъру балон чяхирра гъахи.
       Кьюб т1убягъ дибисну, муччвур Айдемири шубуб–юкьубан минди–тинди ккибицу, газтин тики хъаш абгури жибар гъяргъю, аьхирки, цинкниин элеп1найи дарцц хъана биц1и ягълухъихьди марцц ап1уз мажбур гьаши. Гьеле, муччврик к1аруди кайи т1юрхъяриъ дарццар арсну гъузну амийи, дугъу думу чан гьациб гъабразди ипри айиганра. Чан гъаб'ан муччвур адабгъну даргнак дивуз к1урайириз думу рабч1ури марцц дубхьну гъябкью ва т1юрхъяриъ арснайи дарццар деерц1ну, ц1арц1ар алдру гъармайин бюржгьиин, нафтлин лит1ан алабхъу штуинси ккирифу. Ц1арц1рари ялгъузди лапе йивуз хъюгъю. Гюмбейин ч1ук1 гъадабгъу Айдемирилан гьугьхьт алдабхъу ва чан– чакна гъапи: "Баркаван ибшривуз, швнуб дарццар али кlapк1т1илан гъафиб вук1ана уву?!" Ч1ук1 ч1арарин гъугъмикси айи. Ригъдин нурарихъинди гьадабгъиган адмийин беденси рябкъюйи.
       – Бис, Айдемир, гьамус яв нубат ву, – к1ури, Тажудинди pyмка дугъан гъвалахъинди диву.
       Чан жандиз гъядябхъю даккнишин арагъийихьди марцц ап1уб миж кади румка хилиз гьибису. Гьаму арайиъ Зулкьайдайи:
       – Хъабхьа бай, Кьаркьар Кьаранай, –  к1ури гъаб устлин гъирагъдииннаси гъап1у. Хъасин Алипаланди гъадабгъну думу сеткайилансина кьасабрихьинди, эгер дутъаз гьаци пуз шулуш, гьач1абкку.
       Айдемири румка гъирагъдиз гъап1у:
       – Валлагь иштагь адариз, убгъдарза. – Гьамци фици дарпири гъитур! Румкайиин али ранг рябкъруган даккун–даккунди харжи гафар ушвниан адахьуру. Сумчир ккебгърухъанмира дидик жибк1уз шид кубкьнадайи. Шлиз аьгъя думу швнурин к1вант1аригъян гъап1уб вуш, учвра чиркин папрусар гъидису, швнур–сарин гар али т1убаригъян гъибиргъюб вуш.
       Кьаркьар Кьаранайи гъаб, чав хьади, му устлихьна гъафи.
       – Увуз аьхъюди даривуз, Кьаранай–ими, – гьерху Тажудинди, – я к1ул'ин алдарди, я – жант1ин?
       – Гьап1ру аьхълушин! – Дугъу чан унт1ккан чиркин ва баршвутси ац1у т1уб ккадату ва Тажудиндин гъвалахъинди нафтлин ягълустар амк1ун лит1нар ахьу. –  Бачук1на бафайкка, ччумгьа, гъаччишвакк кирхнаяс, – дугъу "духандиккинди" т1уб гъазабгу. Дугъан жандиъ гъаз айиб уччвуйи рябкъюйи. Гафар жара йишвахъинди илт1ик1бан бадали Зулкьайдайи гьапи:
       – Му Кьаранайин бачук1, баяр, сар балин маcy ккайиб ву.
       – Гьава бай Айдемир, румка чкиди ич1и ап1инава. – Тажудинди хъзигурайи.
       – Чухсагъул! Узу убгъдарза.
       – Фи–ц1и–и–и, – к1ури Кьаркьар Кьаранай Айдемирин багахьинди гъафи.
Зулкьайда хъана чан зарафтар ап1увалихъ хъайи:
       – Агь байк1и, Кьаранай, сац1иб бюржегькьана ккубзундардува, вари йиккар ахьну.
       Айдемиризра му гафар кбалгу, ва чахьан гъерхну, чан гъабраъ айиб Зулкьайдайин гъабазди убзу. Дугъан гъабракк ац1у табна йикк улчвубхнайи мурглин т1улин тики гъубзу.
       Ич1и гъабхьи гъаб йигьгихьна хьади душну Тажудиндира чаз ккунибси aдабц1нy гъабхи.
       Cap Айдемири ап1урайи т1улар Алипаландиз бегелмиш духьнайиси дайи, ва учв гъудужвну душну, саб гъаб абц1ну йиккар гъихи. Гьадмугандиз Зулкьайдайи кьюбпи гъабра хъидип1найи. Алипаланди гъихи йиккарин аьхюбсиб пай чан гъабразди хъдирхьу. Имбудар Тажудинди сикин гъап1у. Айдемириз хъана фук1ара ккубкьдар.
       – Арагъи гьаз убгъурдарва? – гъерху, аьхирки, Алипаланди.
       – Мугъаз гъарма бегелмиш гъабшиси дар бай, Алипалан! Убз, Тажудин узуз! –  Зулкьайдайи! хъади– хъади румкйир жандихьан гьадатурайи.
       Ип1уз убгъуз Айдемирин гизаф тямягь хъайи, саки гьамцдар шиклар чаз рякъюрайиган аьгь ап1уз шуладайи.
       – Ич1и гъабрахъди арагъи фици убгъуза, Алипалан халу?
       – Жаргъ, гъабра хьади душну Кьаркьар Кьаранайиз увуз убз йип. Сабан саб лик, хъа тмунуб скамейкайиланмина ч1атинди алдагъу Айдемир гъабра хьади устлихъан гъудужву. Гъапа–гъапди гьаму арайиъ дугъан улихьинди, накьдин кьасабар, Ккувгъарин Ражабали гьадахъу:
       – Му наан айиб ву, гьар чан гъаб хьади гъармайиинна гъягъюб. Ч1яаьн ибшри учву гъип1уб ва гъубгъуб, гъарсабдин чан кьадар айиб ву гьа. Аьйиб к1уруб к1apчap алиб дар, гъамцдар т1улар ап1урайиган арайиз гъюрайиб ву.
       Чаз гьамци хът1урччвнушра Айдемири ч1алкьан гъапундар ва чан хилиъ айи гъаб устлиинди дипу.
       – Гъач, гъач., Ражаб халу, яв тярифар гъамусра ап1урамиза. Хуб йцци гъарма гъап1нийва! – Тажудинди дугъан паргар имбубсана зи гъап1у.
       – Магьа гьамцдариз йиз кьадрира дар гьа... – мушвхъантина, дугъан муч1муч1иин фу алш аьгъяди, Алипаланди думу вахтниинди деркку.
       – Ражабали халу, уву гьаз дубгънава? Сумчир алдбгъайизкьан уву кьасабарди дерккну айин?
       – Швушв гъахну, сумчир – уьлютю!.. – хилра ярхла-ярхлариз гат1абхьури гъапи, "ма–гьа–гьа–а!" "бакьлукьар" кайи гъарма aп1py кьасабри.
       – Гьамусди гьаму бализ гъап1у гафар увуз лайикьдар ву. – Алипалан айт1анзина урхурайи. – Увуз дугъхьан фукьан нач дубхьнаш аьгъдарвуз. Гьаму сумчрин эйсийин хтул ву ва гьамгъаз теклиф ап1уз гьабхьнударчвухьан. Теклиф гъап1ундар дарипри к1ури гьамрарихъди гьамгъазра гьамина гъач йиз уз'инди гъапунза. ''Ухьу дурар мициб жюрейиинди къаршулламиш ап1руб дайи. Гьаму гъулаъ гьамушв'ин ип1уб–ухуб дарап1ур фужк1ара амдар. Лайикьсузариз ва ламусузариз дубхьнайи дюн'я вуян дарш?!
       – Узуз думу аьгъдру бирк дарзуз...
       – Вахтмиди, гъарах, Айдемир, гьамушвхьан. Му яв компания дар.
       Айдемир му сумчрин гъавриъ ахънадайи ва мицистар т1улар гъийин девриъ ап1ури дугъаз сарира дяркънадайи. Зулкьайдайи гъапиганси, ччвур дибисну теклиф дарап1ушваз гъягъбиин Айдемир гизаф швумал гъахьнийи. Ари гьамци вудиячв, ари дюз дардиячв гафкьана дарпиди думу аскканзина чан устлихъна контриз хъдаку.   Ялгъузвалиъ ахъирин саягъ ч1юбгърур фужк1аpa гъахьундар. Айдемир фикрари гъадагънамиди кабинетдизди учитель учв1у.
       – Увкан, ккададархьру т1алаб вуйиз, Айдемир, к1ул иццури йик1уразу, шулуш саб чара ап1ин.
       – Сумчриз гъарах, ккунибкьан дабхьнадарин.
       – Теклифра дарчуз, даршра варидаригъди накь гъушунза, гъи, магъа, гьиринт1анмина иццури к1ул йик1уразу. Уччвуйи дарсар кивузкьана гъабхьундарзухьан.
       – Жарадар фужк1ара хьадар. Узу увут1ан биц1ир вушра, к1урайиб гьадму вуйиз: йиз хулаъ вазлин айит1 узу гъадабгъурайи йиц1имиржид агъзуриз ккилигурайидар ургуб ушв вуйиз. Хъа яв, кьюдварж агъзур манат гъадабгъурайирин юкьур каст1ан дарив. Фикир ап1ин. Магьа, гьамциб саягънаъ узу ади узхьан яв к1ул ужу ап1уз шулин? My йиз к1ул сарира ужу гьаз ап1дар?
       – Гъит яв гафар. Хъа Тажудин наану?
       – Думу сумчриз душна.
       – Мушваъ узуз шулайиб фук1ара рябкъюрядарзуз, узура гьадина гъушза, гежехайрар ишри!