Дайин, аиша?

Рашид Азизов
                ДАЙИН, АИША?
      
       – Накь чемоданра хьади, "хюни лижягъ гъяпIуз" хъапIну гъярайи  Викагюзелиин  гьациб ккуртт алйики–и! Мугъу "хюнира" гьамдикди ккибтнийкIан яраб?!
       – Фициб вуйи? – Есфирин фикир Аишайи чахьинди жалб гъапIу.
       – ЦIаруб.
       – Ккуртт кIураза.
       – Узура.
       – Хъа вуш гьапIнухъа?
       – Миржибишвгъян гъябтIиайи чан гьагъишяригънакьан, гьаддиз кIанакк ккайи камбинацияйиккан жандин ранг али калгутка рябкъруган, кIару бархат цIаруди рябкъюйи.
       – А вуйда байкIа, Аиша, фйир вушра макIана. Викагюзел аь–аьхю дишагьли ву, думу дицдар аьйибнан тIулар апIруркьан дарки.
       – Гьей, Есфир, учв уччвуйи улупрурик шлудар ву гьа думу аьламатнан тIулар. Дарш, магьа Зейнабатдихьан гьерх.
       Гьадму арайиъ латаккинди Зейнабатра гъюрайи. Думу багахь улучIву ва гъулаъ айи хабрар гьислуди итIихуз хъюгъю.
       – Лига, Зейнабат, узуз гьаму Есфириз сарун фици кIуруш аьгъдарзуз...
       – ГьапIну, хъана Викагюзели деебтуб айин дарш?
       – Магьа, Есфир, узу гьамгъаз гьамци йип дупнайин?! Накь Викагюзел фици вуйи, Зейнабат?
       – Гьей, гьей, Есфир, увуз гьацIра гъябкъюндарвуз...
       – Узхьан хъугъуз хьибдарзухьан.
       – Хъа дайин, Зейнабат?
       – Вуйи жан, Аиша!
       – Викагюзели хюнира цIарубдикди ккибтнийкIан яраб кIури, дици вуйиган, мюгьтал гьаз духьначва? ЦIарубдикди хъа рягьятди даринхъа?!
       – ГьапIу–у–уз? – Зеинабатра Аишара гъяаьлхъю.
       – Хюни ккибтуз.
       – Тья–гья–гья–я–я! ГьапIуз, гьапIуз, Есфир?" – кIури Зейнабатдинна Аишайин  ицци аьлхъбу Есфирин машар уьру–цIару хьуз гъиту.
       – Явашачва, хпар, хюни лижягъ гъяпIуз Викагюзелин чемодан гьаз вуйкIан? Узу мурарин мидиз фикиркьан тувнадарза гьа. – Есфир мурариин тазабаштIан алжагъуз ттучIву.
       – Гьамус суй чемоднарин дубхьна гьа! Думу яв улихьдирин билхарна талсар гъахури имдар гьа, Есфир. Уву фукьан деврин кьяляхъ хъайир вува! –  гъапи Аишайи.
       – Билхар, талсар хьади хюни лижягъ гъяпIуз гъягъюри шулин? Учву фтикан улхурачва?
       – Учу дюзди улхурача. Хъа дугъу чан "гьяшти" "лижягъ" гъядрапIди йизуб гъяпIурин. ***ин шуран кIул улдутIарзичан "йизнубдин" багахьинди гъафиш. Фици вувуз, фурсачи "буханкайиъ" тIепIрайиб! –  Зейнабат Викагюзелиин чан бегьем аьлхъюрайи.
       – Буханка фу ву? Узу гьич ичв гъавриъ ахърадарза.
       – Фу шул байкIа, НалмитIайин маршруткасиб машин.
       – Машиндизди Викагюзели хюни тIапIну лижягъ гъяпIуз чемоданра хьади гъушну сарун?
       – Ав, ав, гьамус гъавриъ ахъунва, Есфир.
       – Машиндиъди хюнйир лижягъ гъяъруб вуйин?
       – Хъа хюни дарди фу ву хъа дугъан Мягьямяц–ч1вах?! Тмигъари, идибчури кум ушвниан, гъурдсиб илкI апIури "чIвах чIвах" гъалагъ апIурайи хюндиси чIвубкьурайи, школайин директор!
       – Гьа–а–а гьаци йипачва! Значит, Викагюзел чемоданра хьади, Мягьямяц-чIвах гьитну улихь лижягъна гъушну!?
       – БицIир дарваки, Есфир!
       – Жилир машиндиъди лижягъ фици гъяъру дугъу?
       – Валлагь, Есфир, ич уьмаратариин аьлхъюрайир вува. Гьаму ичв Викагюзел,гьитну жилирра наана гъяраш аьгъдарвуз, дарин?
       – Йиз масансурихьан ишризу, Зейнабат. Аваллагь аьгъдарзуз гьан.
       – Районойин день рождения вуйиб аьгъдайвуз?!
       – Агь келле, агь келле, узу фукьан ахмакъ дарин. Швургъан Мягьямяц-чIвах жердюкь хьади гъярайи гьа!.. хъа лижягъна гьаз кIурайчва, Аиша, Зейнабат?
       – Эй Есфир, Есфир, яв келле фтикан ктапIуб вуяв?! –  Аишайи Есфирин кIулик кучру. –  Саб ражари узуна Зейнабат аьхюдарин шадлугъ апIурайи йишваз шагьриъ айиган, хълигуз гъушунча. Пагь, Есфир, дурари хпарикан апIрудар!
 – Узу увухъ хъугъдарза.
       – Хъа дайин, Аиша?
       – Вуйи жан, Зейнабат.
       – Гьамус аьгъю гъабхьунвуз, Есфир, Викагюзели гьаз "цIаруб" алабхьнайиш?  Маларин лиж зина ву гъуллугъчйирин "лижан" мяракaтIан. Ягь–намус, гъир'ят–абур, гьякь–аькьюл гъуллугъчйирин арайиан гьарайкIул'инди дубгра ва диди ухьура, ихь гъуландарра кацIра. Пулин лукI дубхьану, агь байкIи дюн'я, уву фукьан ухди улдубгурава! Мягьямяц-чIвахдин имирин бай гашу йикIура, хъа чазкьан ацIнайи районойиз жердюкьси, шивра кмиди масу тувуз гъяра! я Есфир, шлихъан дубгъухьа ва ихь веледариз фу кIухьа!?
       – Аиша, Зейнабат, деврар жарйир духьна. Учву мюгьтал духьначва шлихъан намус–гъир'ят дубгъуруш ва ичв веледариз фу кIуруш. My ляхнар вари гьаци духьну ккунидар ву. Иблисдин къиямат багахь шлурихъ, му дюн'я ягьнаан адабхъиди гъапну, инсандин жан хъивну дюн'яйиина гъафи Аллагьди. Узу дугъкан "Ужувлан Хабар" кIypy китабдиъ гъурхунза ва Иса Месигьди узу гьацдарихьан ярхла апIрубдин дугъридан хъугъраза. Гьадму Китабдиъ а шлихъан дубгъуруш ва бицIидариз фу кIуруш.
       – Аман жан чи, Есфир, яв думу китаб аш учухьна тувава.
       – Сабсана пуз ккундузуз учвуз, Зейнабат ва Аиша, эгер учву думу Китаб гъурхиш, Мягьямяц–чIвахна Викагюзел рихшанд  апIури гъузидарчва, хъа, гьеле чпи девлетлуйир вушра, дурарин язухъ хьибдичвуз...
       – Я риш, фйир к;урава...
       – Я хпар, я Зейнабат, Есфир, Аиша, учву гьапIрачва, хал ккададабхъриячв, бачIвугйир, тяди гъачай, Викагюэелин сижар, Сарай баб йикIура–а... –  кIури латхъанзина директорин икрарихьинди дишагьлнйир жаргъурайи.
       – Фу гъабхьну–у–у? Гъул гьяракатнаъ абхъу.