«ВОЗЫМЕМ САВЫКТАШ ВАШКЕН ОМЫЛ…»
Прозаик Эрик Петров дене вашмутланымаш гыч (кучыкемдыме вариант)
— Те, изак-шоляк Эрик ден Саша Петровмыт, сылнымут аланышке прозым возышо семын пуренда. Адакшым тендат шужардат, Люба Камалетдинова, газет пашаен, тугаяк возышо айдеме. Ик еш гыч кумытынат возышо улыда. Кузе тыге лийын кертын? Ко тыште "титаканже"?
— Еш гыч кумытын огыл, 1998 ий октябрь йотке нылытын возышо ен лийынна. Мемнан ачана Алексей Андреевич Петров витлымше ийла гычак газет-шамыч дене кылым кучен шоген. Селькор ыле. Почеламутымат возен, ойлымашымат серкален. Утларакшым Шернур, Куженер, Марий Турек райгазетлаште савыкталтын, "Марий коммуна", вара "Марий Эл" газет денат кылым кучен. Кудло вич ийымат илен ыш шукто, 1998 ийыште умыржо лугыч лие. "Авадам перегыза" манын сугыньлымо семын, илыш дене чеверласымыж деч икмыняр ончыч "Марий Эл" газетеш "Лиеш мо аклаш ава чоным" почеламутшым савыктен кодыш. Тушечын пытартыш ныл корныжым гына палемдынем:
Лиеш мо эмлаш ава чоным,
Лакемше шинчажым ончен?
Лиеш. Кертына суксо чоным
Эн поро мутна ден вучкен.
Шкеже эше школышто тунемме годымак порткоклаште, окна пелен устелым ыштен, шылын кузен шинчын, йышт гына возкалем ыле. Теле йудым конга шенгелне, тушто лампочка кеча ыле, шинчылтынам. Тымыкым йоратем. Возымемым савыкташ вашкен омыл да кызытат тыгай койышем уке. Икымше гана латвич-латкуд ияшрак "Ямде лиеш" савыкталтым. Тылеч вара райгазет-влак дене кылым кучаш тунальым. 1978 ийыште латкандаш ияш рвезе "Сылнымут шыже" семинарыш рушла да марла почеламут ден ойлымаш-влакем конденам ыле, ныл секцийыште возымемым канашышт. Рушла возымемже "Молодой коммунист" газетеш савыкталташ тунале. Армий радамыште лиймем годым ятыр почеламут ден ойлымашем окружной да дивизионный газетлаште савыкталтыч. Тыгак Саша шольым да Люба шужаремат ача¬на почешак дыр возаш кумыланыч.
— Тый икмыняр жап газет пашаен улат ыле, вара налог полицийыш куснышыч. Кузе тыге лие, молан? Кузе танастарен аклет газет пашам да налог полиций сомылым?
— Газетлаште мый кум вере пашам ыштенам. 1982—1983 ийлаште Куженерысе "Ужара" райгазетыште ял озанлык отделын корреспондентше лийынам, вара Килемар районысо "Восход" газетыште партий, профсоюз да комсомол илыш отделым вуденам. "Марий коммунышто" увер отделыште ыштенам, вараже "Марий Эл" газетыште молодежь илыш шотышто редактор лийым, "СТИП" полосам, разворотым лукташ тунальым. Кызыт тиде сомылым шужарем, Люба Камалетдинова шукта.
Налог полицийыште туналтыш жап гычак пресс-службым вудем. Вес семын манаш гын, тудо журналист пашамак шуктем.
— Возымо шотышто умбакыже кузе? Кызыт мо сералтеш?
— Шкемым нигунамат лумын, виешак возаш шындаш тыршен омыл. Чылажат ятыр жап вуйышто нумалалтеш, куын шуэш, а вара куштылгын гына кагазыш кусна. Но ала-можо уло, ик гана возымо деке кокымшо гана портылын ом мошто, ом керт. Санденак, очыни, возымем ятыр кылдыш дене антресоль тич погынен.
Ик "Сылнымут шыже" семинарыште, шарнем, Сергей Эман (С.И.Ибатов) самырык лите¬ратор-влаклан тыгерак туныктен ойлыш: "Возы¬шо ен кажне кечын мом-гынат возышаш…". Каласышым вет, мый тыге ом керт. Эсогыл газетлык материалымат кумыл улмо годым веле ямдылем.
Вес ийын налог полицийым ыштымылан лу ий темеш, сандене тидын нерген возышашлык вуйышто куын шуын.
- Ынде шке нергенет кучыкын каласкале...
— Мый 1960 ийын, чинчым велыме гай шудыран август кыдалне, Куженер районысо Кожласола (Марий Олма) ялеш шочынам. Нартас ял озанлык техникумым да Марий кугыжаныш пединститутым тунем лектынам. Агрономлан пел ий пашам ыштен шуктенам. МВД органлаште индеш ий чоло офицер должностьлаште служитлаш пурен улмаш. Моло жапшым журналист паша дене кылден иленам да илем.
Писатель Алексей Александров-Арсак мутланен. «Ончыко» журнал, 2001 ий, 2-шо (452) номер.