I. Солиштирамиз СССР билан

Анвар Шукуров
    Солиштирамиз СССР билан
       ...Амалдор дер эса, тузум ; мен узим,
              Фармон фармонимдир, суз менинг сузим...
                (Э.Вохидовнинг «Изтироб» шеъридан)
            Бир икки кун мазам кочиб, компьютерга умуман якинлаша олмадим, десам хам булади. Шунда совет ёзувчиси Нодар Думбадзенинг «Абадият конуни» романи асосида Хамза театрида ишланган спектаклдаги асар кахрамонининг эътирофи ёдимга тушди. У хулосавий гапни бош кахрамон ролидаги Эркин Комилов деярли шундок маънода айтарди:
            ¬¬- Одам босиб утаётган йулини тафаккур килиши учун вакти-вакти билан касал булиб туриши керак экан!
           Мен умримнинг 26 йилини СССРда, 25 йилга якинини мустакилликда утказаётган эканман. Кизик-а такрибан олганда чорак аср у ёкда, чорак аср бу ёкда!
            СССР даврида гарчи 5 йилгина ишлаган булсам-да, СССРдаги давлат бошкаруви сиёсати, ишлаб чикариш, иш одатлари, психологик ёндошувлар кисман хотирамда сакланиб колган.
            Мен СССР давлати бошкарувини сиёсати (халклар уртасидаги тотувликдан ташкари)ни окламокчи эмасман. 
           Нега? Мустакиллик арафаси, мустакилликдан сунг чоп этилган адабиётлар ва улардаги фикрлар, англо-саксон  мамлакатлари конунлари, уларнинг ижроси СССРникидан мутлако фаркли уларок, чиройли ва гузал турмуш кечиришимиз мумкинлигига мени ишонтирди.
           СССРнинг сиёсий мафкураси Бухоро амирлигининг давоми эди. Махмудхужа Бехбудийдай зиёлини улдиртирган Бухоро амирлигига хеч кандай илгр фикрловчи киши керак эмасди. Маълумки, М.Бехбудий бир гурух мехмонлар билан амир Олимхон хузурида булади. Шунда мехмонлар билан кул бериб сурашган Олимхон Бехбудийга кул узатмайди. Кейин Махмудхужа Бехбудийни улдиртириб юборади.
           Узгача фикрловчиларни улдириш, йук килиш, камаш, овозини учириш, ишсиз колдиришни СССР Бухоро амирлигига муносиб шогирд сифатида уддалади.
           Тарихдан маълум Бухоро амири бойлик жихатидан 20-аср бошида етакчи уринда турган. Унинг шахсий жамгармаси назарда тутиляпти. Унинг атрофидаги вазир-у вузаролариям жуда катта бойлик эгалари булишиб, узларига берилган кучмас мулкни, уз кул остидаги амалдорлардан хадя олишни йулга куйиб пул ундиришда утакетган маккор булишган.
          Мустакилликдан кейин жуда ажойиб англо-саксон, роман-герман мамлакатлари конунларини кабул килдик. Лекин, ишлатолмаяпмиз.
           Бойиётганлар – халоллиги, адолатлилиги, истеъдодлилиги, тугрисузлиги билан шухрат козонган зиёли-ю, амалдорлар эмас, балки нафси хакалак отган калтабин, муштумзур, суконгич, лаганбардор аъёнлар-у, амалдорлар буп колди.
             Бухоро амирлиги колипидан чикиб кетолмаяпмиз.
Davomi bor