«Важный пёстрый петушок
Гордо носит гребешок.
На заре всегда встаёт,
На работу всех зовёт…»
(Т. Лаврова)
-1-
Певень па мянушцы Пеця быў выбітным прадстаўніком gallus domesticus ... Знешні выгляд яго ўражваў... Галава - вeлізарная, памяранцава-залацістая з буйным чырвоным грэбнем і чырвонымі ж маленькімі завушніцамі, вочы - карычневыя, з бляскам, фіялетава-бірузовыя грудзі колам, крылы жоўта-малінавыя, хвост пышны, блакiтна-чорны, лапы – моцныя, кіпцюрыстыя з вострымі шпорамі. Адным словам, быў Пеця прыгожы і нават вытанчаны. Абавязкі свае ведаў назубок. Курэй апякаў надзейна. І перыметр двара трымаў на замку.
Лепшым сябрам яго быў дзесяцігадовы Васька. Ледзь дзе прыкмеціць яго Пеця, адразу імчыцца да яго ва ўсе лапаткі, галаву нахіліўшы, у адзін мах узлятае на плячо, дзюб кручкаваты раскрывае, як птушаня галодны, гасцінца просіць. А ў Ваські для яго гасцінец заўсёды ў кішэні прыхаваны. Падзяўбе Пецька з рукі зярняткаў ці хлеба, саскоквае з пляча і заводзіць сваё «ко-ко-ко"... А то суправаджае Ваську ў магазiн, туды і назад ідзе побач, па баках галавой водзіць, ахоўвае. Няма Ваські - ходзіць Пеця па двары сумны, маркотны, як у ваду апушчаны.
-2-
Васькавых бацькоў Пецька паважаў, як можа паважаць дарослы певень сваіх гаспадароў. Не прыніжаўся, але і не фасонiў. Быў, як кажуць, самім сабой. Такі вось бяспрыкладны певень. Толькі Ядзю, сястру Васькi, Пеця ні ў грош не ставіў. Падпільнуе, бывала, яе дзе-небудзь і пачынае палохаць: то крыламі злавесна калоцiць, то, выцягнуўшы шыю, грэбнем страшна трасе, то, надзьмуўшыся, падскочыць пагрозліва. Кожны раз Ядзя прыходзіла ў жах ад такіх пеўневых экзерсісаў і, ратуючыся ўцёкамі, хавалася ў доме альбо ў хляве. А Пеця і не думаў за ёй далей гнацца. Зрабіўшы сваю справу, цалкам задаволены сабой, ён пераможна вяшчаў: «Ко-ко-ко"...
Тады Васька над сястрой падсмейваўся: «Пятнаццаць гадоў, а пеўня баішся!»
Яна ж у адказ: «Будзе і на маёй вуліцы свята».
І праўда: аднойчы Пеця-пеўнік здзейсніў фатальную памылку. Як звычайна, вышмыгнуў нечакана перад Ядзяй з намерам яе настрашыць, ён раптам ні з таго ні з сяго ўзяў ды і клюнуў яе шчыпкай дзюбай сваёй прама ў галёнку, пад калена, - можа быць, машынальна, можа быць, таму, што развінцілася ў галаве яго ў той момант пара-тройка нейкіх важных гаек. Ядзя, заліваючыся гаручымі слязьмі, кінулася да маці і, тыкаючы пальцам у сіняк на назе, пытанне паставіла рабром: «Ці - я, цi - ён!»
-3-
Прайшло некалькі дзён. Пецева выхадка стала забывацца ...
На абед у нядзелю маці прыгатавала курыны булён. Уся сям'я сабралася за сталом. Над талеркамі ўздымаўся блага пахкі пар...
"Добры булёнчык?" - гледзячы на Ваську, сказала Ядзя ялейным голасам.
«Добры», - пагадзіўся нічога не падазраваючы брат.
А яна яму яхідна: «Ко-ко-ко!» І засмяялася - з'едліва і раскоса.
Усё зразумеў Васька. Слёзы бiсерным гарохам пакаціліся па яго шчоках. Не адразу, зразумела, здабыў ён дар прамовы, а калі здабыў, нічога не сказаў, выбег з хаты і вярнуўся толькі пад вечар ...
-4-
Праз сем гадоў Ядзя, скончыўшы інстытут, выйшла замуж за афiцэра і з'ехала жыць да месца яго службы. Там, разбіраючы адзін з чамаданаў, наткнулася на цяжкаваты скрутак, упакаваны ў шчыльную паперу і перавязаны накрыж аранжавай стужкай. Разгарнуўшы яго, убачыла: цаглiна... Звычайная, чырвоная, паўнацелая. З хвіліну Ядзя глядзела на яе разгублена, быццам ніколі ў жыцці не бачыла цаглін. Потым стала будаваць у галаве лагічны будынак, але, недабудаваўшы, кінула, і ўслых прамовiла: «Хоць забiце, нiчога зразумець не магу!»