Цудоўны Днепр пры ціхім надвор'і
«Чуден Днепр при тихой погоде, когда вольно и плавно мчит сквозь леса и горы полные воды свои…». Усе, нават хто не прачытаў у Гогаля ніводнага радка, ведаюць, што менавіта ён напісаў гэтыя несмяротныя радкі.
Але спытай гэтых усіх у якім творы Гогаль так апісваў Днепр? Мала хто адкажа правільна. Мне, напрыклад, ніхто не адказаў. Нават тыя, хто добрасумленна чытаў зададзеныя па школьнай праграме творы.
Трохі падумаўшы, казалі: - "Тарас Бульба", там пра Днепр напісана.
Ды і я сама не лепш. Памятаю, як чытала ўпершыню "Вечары на сялібе каля Дзіканькі" і, натыкнуўшыся ў "Страшнай помсце" на гэта апісанне Дняпра, вырашыла, што Гогаль проста паўтарыўся. А потым гартала-гартала "Тараса Бульбу" і не знайшла там апісанне Дняпра. І вырашыла, што дрэнна шукала. І зноў гартала-гартала, і зноў - не знаходзіла.
А "Страшная помста"? Гэты твор настолькі не пратрымліваецца прынцыпаў марксізму ленінізму, што ў школе нашай савецкай пра яго ніколі не згадвалася. І толькі выдатнае апісанне Дняпра прадралася цудам праз жалезную сцяну.