Дзве прайдзісветкі
- Я вось што сёння жадаю купіць, - сказала я, узяўшы ў рукі фіялетавую каробку, на якой быў намаляваны келіх, у які льецца ледзяная вадкасць. Прычым ледзяныя пырскі прыгожа ўскінуліся над краямі келіха, і на каробцы было напісана: "Coppo di Vino vino rosso"
- Давай, - падхапіла Міхайлаўна, - і мы з табой яе вып'ем.
Я з прыкрасцю пакрывілася на яе: у мяне зусім іншыя планы былі на гэту каробку.
- Добра, - сказала я з прыкрасцю, - я куплю дзве каробкі, і адну мы з вамі вып'ем…
Выпіўшы па келіху "Coppo di Vino vino rosso", мы з Міхайлаўнай выйшлі ў двор пагуляць. Мне здавалася, быццам я пагрузілася кудысьці ўглыб сябе, і глядзела адтуль, як з амбразуры і скрозь смугу. У галаве шумела і звінела. Свет быў чароўны.
Я не памятаю, як гэта адбылося, што сказала Міхайлаўна таўстуну, які ішоў насустрач, і што ён ёй адказаў, таксама не пачула. Прадраліся скрозь шум і звон толькі два словы: "…са старымі…".
А Міхайлаўна раптам выпрасталася як струнка, не гледзячы на свае семдзесят два гады, і строга загаварыла, гнеўна зіхочучы з-пад элегантнага капялюшыка шкельцамі акуляраў:
- Паважаны грамадзянін! Якая я вам старая! Мне сорак пяць гадоў!
- А мне пяцьдзесят чатыры, - разгублена сказаў грамадзянін. Ён быў падобны на шасцігадовага хлопчыка, павялічанага ў некалькі разоў. Пульхнага, круглагаловага і круглашчокага, з вялікімі наіўнымі вачыма. І ён паверыў, што Міхайлаўне сарок пяць. І пацягнуўся да яе: ён быў моцна нецвярозы, і яму захацелася прыгод. А тут прыгода сама ў рукі плыве, чаму не скарыстацца.
А Міхайлаўна адчула сябе раптам маладой, прыгожай і капрызнай дзяўчынай, якой ні ў чым не можа быць адмовы, і нахабна спытала:
- А што ты там у торбе нясеш, так шмат?
Грамадзянін трымаў у руках вялікі пластыкавы пакет.
Ён паслухмяна адкрыў пакет і дастаў адтуль змятую, амаль пустую палутаралітровую бутэльку "Александрыі".
- А што, цэлай бутэлькі няма? - працягвае нахабіцца Міхайлаўна.
Грамадзянін тады дастае цэлую, нераспячатанную бутэльку "Александрыі".
- Не жадаеш пачаставаць даму піўком? - пытаецца Міхайлаўна.
Грамадзянін працягнуў бутэльку Міхайлаўне.
- Шкада? - спытала Міхайлаўна.
- Шкада, - прызнаўся грамадзянін.
- Тады не трэба! - сказала Міхайлаўна.
- Не шкада, не шкада… - загаварыў грамадзянін, па-ранейшаму працягваючы бутэльку.
Пасля некаторых пярэчанняў "не шкада - не трэба", Міхайлаўна ўзяла ў яго бутэльку і паклала яе ў маю торбу, тлумачачы:
- Гэта я з табой за vino rosso разлічваюся. Не люблю быць камусьці павінна.
...- А ўзнагароду? - спытаў грамадзянін, раскрываючы Міхайлаўне абдымкі і чакаючы неадкладнай узнагароды.
- Ідзі дахаты, - сказала яму Міхайлаўна, - пакуль ты з намі тут размаўляеш, твая жонка таксама з кім-небудзь размаўляе…
- Вы так думаеце? - грамадзянін злосна нахмурыў бровы.
Я спалохалася, што цяпер гэты грамадзянін прыйдзе дахаты і ўладкуе скандал ні ў чым не вінаватай жонцы, і сказала.
- Не хвалюйцеся, ваша жонка ні з кім не размаўляе. Як яна можа з кімсьці размаўляць, калі ў яе ёсць вы.
Ён паглядзеў на мяне пытальна.
- Галоўнае ў чалавеку, - працягвала выдумляць я з натхненнем, - гэта вочы. А вочы ў вас - добрыя і чароўна-прыгожыя, і яна не захоча глядзець ні ў якія іншыя вочы…
Вочы ў грамадзяніна былі самыя звычайныя, бледна-шэрыя. Адзінай іх добрай якасцю была кранальная дзіцячая наіўнасць. Як быццам чалавек, дажыўшы да пяцідзесяці чатырох гадоў, так і застаўся застылым у шасцігадовым узросце.
- А яна ў мяне толькі грошы патрабуе… Пабольш грошай… - прамармытаў ён у адказ на мае пафасныя гаворкі пра закаханую ў яго жонку…
І тут я змоўкла, разгубленая, не ведаючы, што на гэта адказаць.
А грамадзянін павярнуўся і паплёўся, пахістваючыся дахаты.
- Навошта мне гэта піва? - спытала я Міхайлаўну.
- Сашку аддасі.
- Калі я Сашку скажу, як яно нам дасталася, ён мяне з півам разам з дому выганіць.
- А ты не кажы, скажы, што купіла…
- Green Beer я яму заўсёды купляю…
- Ну, прыдумай што-небудзь…
Добра сказаць - прыдумай. А паспрабуй - прыдумай…
- Толькі не выкідвай, - сказала Міхайлаўна
- Што вы, - кажу, - не выкіну…
На наступны дзень, а гэта была нядзеля, збіраючыся ў парк Чалюскінцаў на шпацыр, я пакінула на стале бутэльку з цыдулкай: "Мяне пачаставалі"
Але толькі выйшла з кватэры, як сэрца сціснулася па незразумелым чынніку, як быццам я там не чужую бутэльку з півам пакінула для Сашкі, а з ядам грымучай змяі.
І я вярнулася, забрала гэту бяздольную бутэльку, вынесла яе ў двор і паставіла ў цянёк за лаўкай, каб падумалі, што які-небудзь алкаголік неспадзявана забыў.
- Трэба было табе яе мне аддаць, - енчыла на наступны дзень Міхайлаўна…
- І вам таксама не магла аддаць, - заявіла я. - А калі б вы атруціліся?
- Але яна ж запячатаная была - енчыла Міхайлаўна…
- Чужое піва - стоадсоткавая атрута…