У клуб на танцы
Міхаліна прыехала ў абласны горад Заскучэнец вучыцца на медсястру. Гэта яе бабка ўгаварыла, сама Міхаліна ехаць не жадала.
"Едзь, - казала бабка, - вывучышся, чалавекам станеш. Не будзеш за капейкі гарбець у калгасе, як мне прыйшлося".
Дзед, бабчын муж, загінуў на вайне. Бацькі Міхаліны рана памерлі: сказалася цяжкае паваеннае дзяцінства. Выхоўвала яе адна бабка. Не гледзячы на свой старэчы ўзрост, яна працягвала працаваць у калгасе даяркай, паколькі пражыць на яе бедную пенсію ўдваіх нават у вёсцы было немагчыма. Міхаліна дапамагала бабцы ў вольнае ад вучобы час. Вучыцца яна не любіла, лічыла вучобу лішняй. "Напрыдумлялі там усякіх інтэгралаў і лагарыфмаў. На чорта яны мне здаліся?" - парой думала яна. А зараз бабка, ці ледзь не сілай выправіла яе ў Заскучэнец вучыцца далей.
"Не бойся, - казала яна, - не прападзём. Грошай я трохі назапасіла. Хопіць. Парасятак у нас два. Галадаць не будзем. Ды і карова - сыр, масла свае. Дасылаць буду. А за малаком, не лянуйся, прыязджай у выходныя сама. Нейкіх трыццаць кіламетраў. Гэта ж зусім побач…"
І зараз Міхаліна - студэнтка першага курсу Заскучэнецкай медыцынскай вучэльні. Пасялілася яна на кватэры, у адным з пяціпавярховых дамоў новабудоўлі, паколькі інтэрнат ёй быў не паложаны: бабчына зарплата плюс пенсія на дваіх моцна перавышала дапушчальны мінімум, па якім сялілі ў інтэрнат. Міхаліна трохі паздіўлялася, паколькі ў інтэрнат без праблем пасяліліся студэнты, прыбыткі бацькоў якіх перавышалі бабчыны шматкроць. Паздзіўлялася, паздзіўлялася, і кінула. "Ці мала, што там і як…" - падумала пры гэтым.
Кватэрная гаспадыня, кругленькая, як шар, бабулька, вылучыла для Міхаліны пакой з вокнамі на ўсход і з выглядам на раку, выдатны пакой. І Міхаліна адчула што тут ёй будзе амаль гэтак жа добра, як у роднай Пагарэлцы.
На адной з ёй пляцоўцы, на трэцім паверсе, у кватэры насупраць жыў са сваімі бацькамі яе аднакурснік Мішка Савіч, вельмі жыццярадасны і таварыскі малады чалавек. Ён часта забягаў да Міхаліны на чай з піражкамі, якія яна сама пякла.
Неяк раз, за чаем з піражкамі, ён сказаў:
- Міхаліна, пайшлі ў Чыгуначны клуб на танцы. У мяне два квіткі ёсць, мне іх у прафкаме выдалі, як актывісту…
- Што ж, пойдзем, - сказала Міхаліна, - калі выдалі.
*** *** ***
І тут Міхаліне ўспомнілася яе дзіцячая нязбытная мара.
Яна, як Наташа Растова, у белай бальнай сукенцы, у каралеўскім палацы, прыгожая і адухоўленая. І да яе падыходзіць элегантны Андрэй Балконскі і запрашае на танец….
*** *** ***
Вядома, Мішка Савіч не Андрэй Балконскі, а клуб чыгуначнікаў не палац, але ўсё ж - танцы. Толькі вось, белай бальнай сукенкі няма.
*** *** ***
Выбіраць адзежу не даводзілася, паколькі выбару не было. Было толькі то, у чым на заняткі хадзіла. "Падумаеш, - падумала Міхаліна, - гэта не палац, сыдзе…"
І надзела свае жоўтыя зімовыя боты, джынсы і светлую трыкатажную кофтачку.
*** *** ***
У клубе Чыгуначнікаў ва ўваходу з фае ў залу стаяла жанчына і істэрычна-крыклівым голасам прымушала ўсіх дзяўчын пераабувацца. І дзяўчыны, пасля невялікага супраціву, садзіліся на лавы, здымалі боты і апраналі мадэльныя туфлікі на высокай шпільцы.
"Ну, вось, уліпла… У мяне вось зменнага абутку няма…", - падумала Міхаліна.
Але крыклівая жанчына, зірнуўшы на яе жоўтыя боты, нічога не сказала і прапусціла без слоў.
У танцавальнай зале было цёмна, адзінай крыніцай святла быў зорны шар пад столлю, цёмны з кропкамі-зоркамі. Аглушальна грукатала дзікая музыка. Усе дзяўчыны былі ў бальных сукенках. І ўсе прыгожыя як у казцы. Міхаліна ў сваіх ботах і ў штанах з кофтачкай выглядала тут дзіўна і недарэчна. Яна ўвесь час танчыла з Мішкай розныя дзікія танцы ці павольныя танцы-абдыманцы, але ёй усё гэта не падабалася. І было сумна.
Яна жадала вальса, імкліва галавакружнага і ў белай сукенцы. Але не было ні вальса ні белай сукенкі.
*** *** ***
Міхаліна ўздыхнула з палягчэннем, калі ўсё гэта скончылася, і яны з Мішкам паехалі дахаты.
На наступны дзень да яе дайшло, што дзяўчыны пыталі ў Мішкі: "Як клічуць тваю бедную сваячку, з якой ты ўвесь вечар танчыў?"
*** *** ***
Мішка працягваў прыходзіць да Міхаліны на чай з піражкамі. Але ў клуб больш не запрашаў: не жадаў ганьбіцца.
А Міхаліна гэтым не засмучалася.
"Мішка не Андрэй Болконскі, - думала яна, - а клуб не царскі палац. Шкадаваць няма пра што."