КУкае зязюля
У нас на двары
Ўсе лаўкі, як на дзіцячай пляцоўцы, так і на ўсіх вакол яе дарожках, былі заняты. І толькі за возерам адна з дзвюх лавак была вольная. А на другой сядзела самотная жанчына. І я пашыбавала за возера на вольную лаўку, спяшалася, пакуль мяне не апярэдзіла якая-небудзь кампанія.
Праходзячы міма жанчыны, якая сядзела на першай лаўцы, я заўважыла, што выраз вачэй у яе нейкі дзіўны, крыху заганны. І сядзець з ёй на адной лаўцы я б ніколі не стала: страшна. А раптам, выкіне што-небудзь.
І я ўладкавалася на вольнай лаўцы і дастала вязанне.
І тут жанчына са мной раптам загаварыла:
- А што вы вяжаце?
Я здзівілася. А яна перасела на маю лаўку, і мы трохі пагаварылі пра вязанне. Потым пра бездаглядных дзяцей.
- Бегаюць тут дзеці без нагляду, галодныя, - распавядала яна мне. - Некаторыя панараджаюць дзяцей, а потым не глядзяць за імі. Я прывяла неяк адну дзяўчынку да сябе пакарміць. А суседка ўбачыла і прагнала яе са словамі: каго ты прывяла?..
- Дзеці без нагляду бегаюць толькі ў бацькоў-алкаголікаў, - сказала я. - А вялікія сем'і… У нас тут шмат арабаў жыве. У іх вялікія сем'і. Але яны не п'юць. І дзяцей шкадуюць. У іх яшчэ павучыцца нам трэба, як з дзецьмі абыходзіцца…
Слова "алкаголік" жанчына ўспрыняла як выклік у свой адрас і сказала:
- Ну, выпіла я сёння… З кожным бывае. Затое ў мяне дачка ва ўніверсітэце вучыцца…
Дык вось чаму ў яе такі дзіўны выраз вачэй. Выпіла, значыць.
- А вы добра беларускую мову ведаеце? - спытала я, заўважыўшы, што яна перыядычна ўстаўляла ў сваю гаворку прыгожыя беларускія фразы.
- У беларускай школе вучылася, - адказала мне жанчына. - Потым, калі паступала ў Маскоўскі ўніверсітэт, цяжка было. Даводзілася перакладаць, каб зразумець, потым зваротна перакладаць, каб мяне разумелі… Але, нічога, дыплом атрымала…
Тут жанчына ўстала з лаўкі і стала шпацыраваць уздоўж дарожкі.
- Як цяпер памятаю, вяртаемся мы з Валяй з Масквы да сябе ў Палессе. Гэта так маю сяброўку клічуць, Валя. Выходзім з цягніка, - тут яна спынілася, высока падняла галаву, і замерла… - А паветра якое - чыстые-чыстые… пасля Масквы… - І яна ўдыхнула глыбока-глыбока, успамінаючы, якім было паветра там, у Палессі… І такая яна была прыгожая ў гэты момант і маладая. "Артыстка ў ёй прападае", - падумала я
- А тут зязюля голас падала і мы з Валяй пераглянуліся і гаворым адначасова: "Вой, зязюля кУкае!". А потым як засмяёмся і зноў разам: "Не кУкае, а кукУе!". І зноў як засмяёмся. І зноў разам: "Зязюля, зязюля, колькі мне лет жыць засталося?" - і зноў, як засмяёмся… Так, пакуль ішлі да вёскі, усю дарогу смяяліся.
…І жанчына мне зноў і зноў распавядала гэты эпізод, каб да мяне нарэшце дайшоў камізм сітуацыі…
- Ну, мне пара дадому, - сказала я, калі пачало цямнець.
- А як тваё імя? - спытала жанчына.
- Як у тваёй сяброўкі, - сказала я, - а тваё як?
- Ларыса.
- Усяго добрага, Ларыса.
-Можа, ты пра гэта што-небудзь напішаш? - спытала Ларыса з надзеяй.
- Абавязкова напішу, Ларыса, - паабяцала я.
Вось, напісала….