Ал Ти
(Пераклад з рускай мовы на беларускую)
Арыгінал: http://www.proza.ru/2014/07/15/908
Такім чынам, людзі, якія жывуць у дакласавым грамадстве, прыйшлі натуральным шляхам развіцця да падзелу працы.
Разгледзім такую карціну:
Уявіце сабе, дваццаць чалавек, кожны змушаны працаваць, кожны ў сярэднім атрымлівае вынік працы, абзавём яго "фатэлем".
Гэтыя 20 чалавек у сярэднім маюць па фатэлю, разам 20 фатэляў.
Потым яны вырашаюць, што хай кожны робіць тое, што ў яго лепш атрымліваецца.
Паляўнічы здабывае дзічыну, умелы капальнік каранёў капае пажыўныя карані, лепшы збіральнік пладоў, збірае плады, умелец шыць са шкур адзежу - шые адзежу, майстар па вырабу зэдлічкаў і фатэляў робіць мэблю.
У выніку, кожны ўмелец робіць больш і лепш свайго тавара, а 20 чалавек вырабляюць не 20 фатэляў, а 30, і на кожнага ўжо не 1 фатэль, а 1,5.
Потым кожны ўмелец у сваёй вобласці, удасканаліць сваю працу, ужываючы карысныя вынаходствы, і вось ужо на кожнага ў сярэднім па 2 фатэля.
Усё спачатку добра, рабілі 20 "фатэляў" сталі рабіць 40.
Але пры гэтым прадукт працы трэба было змяняць, а абменны кошт адносны ў адрозненне ад арыфметычнага рахунку.
Сёлета ўрадзілася шмат пладоў, дзяваць няма куды, затое сышла дзічына, глупства даваць за 20 пладоў тушку зайца як у мінулы год, мабыць, можна запытаць і 40 пладоў.
Так з'яўляецца менавы кошт і як вынік – грошы. Усё яшчэ прывязаныя да тавара!
Потым гэтыя 20 чалавек прыходзяць да разумення, што трэба, каб адзін з іх займаўся замест іх абменам тавараў, так з'яўляецца гандляр.
Гэта карысна, таму што 19 працаўнікоў, перастаўшы марнаваць час на абмен, сталі вырабляць яшчэ "фатэляў" сумарна на 2 больш, нават без таго 20-гандляра. 42 "фатэлі".
Потым самы здаровы з вялікім дубцом вырашыў, а навошта мне мучыцца пацець, я магу і адняць, знайшоў такіх жа, як ён дзвюх бамбіз.
Гандляр наняў дзвюх бамбіз, баючыся рабавання, таму як у яго запасіцца больш за ўсё "фатэляў"
Атрымалася, 14 працуюць, 1 гандлюе, 2 ахоўваюць гандляра, 3 шукаюць, каго б абрабаваць.
Рабаўнікі ўсё адно кагосьці рабуюць, усё не задаволены, плюс, суседнія групы час ад часу робяць набегі, да таго ж, то неўраджай, то засуха, нейкія праблемы, то ўзаемныя спрэчкі, узнікае постаць кіраўніка!
"Кіраўнік" набірае сабе 5 бамбіз, прычым 2 з ранейшых рабаўнікоў, а адзін ранейшы ахоўнік гандляра, адзін усё адно жадае рабаваць самастойна, ня гледзячы ні на што.
Атрымліваецца, "кіраўнік" плюс 5 бамбіз, плюс гандляр і памагаты, плюс рабаўнік.
Працуючых застаецца 11.
З часам сям'я кіраўніка абвыкае да сваёй выключнасці і ёй мала, што ў яе больш за ўсё "фатэляў" і вось ёй жадаецца, каб яе забаўлялі і абслугоўвалі.
Бо гэта яны паменшылі рабаванне, набегі, спрэчкі і перыядычную сумятню!
Яшчэ парачка былых працавікоў перастае працаваць на грамадства.
Атрымліваецца 9 працуючых і 11 не працуючых на сукупны прадукт.
Гэтыя 9 вырабляюць 20 фатэляў, прычым працуюць інтэнсіўней, чым калі кожны быў сам па сабе.
А фатэлі падзяляюцца не роўна, бо тыя 11 больш агрэсіўныя, моцныя і маюць больш улады. 4 "фатэлі" атрымлівае "кіраўнік".
Атрымліваецца, што з 21 фатэляў ад сілы 7 застаюцца тым 9 працуючым.
Гэта значыць, калі гэтыя 9 працавалі да ўсёй гэтай сістэмы, яны менш працавалі і выраблялі кожны сабе "фатэль" а зараз у іх няма на кожнага па "фатэлю"!
Тут яны пачынаюць разумець, нейкая нядобрая арыфметыка атрымалася.
Пачынаецца адмаўленне гэтай сістэмы.
Тут з'яўляецца яшчэ адзін! Які тлумачыць, што ёсць Вышэйшыя сілы над людзьмі, там угары ў небе! І парадак гэты асвячоны зверху.
За гэта кіраўнік аддае 2 фатэлі (дзесяціну) такому карыснаму персанажу.
Персанажу бо трэба жыць самому і яшчэ будаваць атрыбуты сваёй рэлігіі.
Атрымліваецца, 8 працуючых вырабляюць ужо 19 фатэляў (бо працоўных сіл усё менш!). З іх 15 адыходзяць тым 12, не працуючым.
Такім чынам, 4 "фатэлі" на 8 чалавек!
Мелі па "фатэлю" на брата, працаваць сталі больш, а зараз маюць па палове "фатэля".
Натуральна, так жыць яны не жадаюць, і вось тут з'яўляецца паняцце саслоўя!
Гэта значыць, жадаеш, не жадаеш, а вось раз ты ў гэтай групе "рабацяг" нікуды не дзенешся.
Запомніце, 8 чалавек стварылі 20 "фатэляў" і атрымалі 4 "фатэля".
Прачыталі? Праўда, як подла ўсё скончылася?
Не, не скончылася! Усё толькі пачынаецца!
Не буду спыняцца, на розных варыяцыях, войнах, паняцці раба, якому і восьмушкі "фатэля" хопіць і іншага.
Але з'яўляецца постаць "арганізатараў" працы!
Яны ўмеюць так арганізаваць працу, што 8 вырабляюць 39 фатэляў замест 20.
Скажам, іх двое, адзін вынаходзіць усе новыя механізмы, другі арганізоўвае працэс.
Першы жадае два фатэлі! Яму трэба іх даць, бо яго вынаходствы даюць вялікі эфект.
А другі, наогул жадае 7 фатэляў, таму як працэсу ён патрэбен, і сам хлопец не прамашка і зубы паказаць не горш тых, хто наверсе парой можа.
"Кіраўнік" атрымлівае 7 фатэляў
Такім чынам, з 39 фатэляў 9 адыходзяць "арганізатарам", але з пакінутых 30, працаўнікі атрымліваюць усю тую ж 5 частку, але ўжо 6 фатэляў. Таму, каб кіраваць механізмамі, працаўнікі павінны быць разумныя і здаровыя.
Па Марксе, развіццё прадукцыйных сіл прыводзіць да развіцця вытворчых адносін.
Усёткі 6 "фатэляў" на 8, лепш, чым 4 на 8!
А кіраўнік атрымлівае "фатэляў", больш, чым усе працаўнікі, аж 7!
Так з'яўляецца грамадства ранняга капіталізму!
Потым узнікае новая постаць, фінансіста!
Гэта не той бяспраўны ліхвяр, напрыклад габрэй, якому клас "кіраўнік" мог і грошай не вярнуць і жыццё адабраць.
Фінансіст кажа, грошы ёсць не проста абменная прылада, гэта сіла! улада! і палітыка! Гэта фінансавая прылада! Грошы робяць грошы! Грошы даюцца пад пазыковы адсотак!
Грошы вырашаюць усё! А раз так, то клас "кіраўнік" не патрэбен!
І так і адбываецца, саслоўе, калісьці ўсталяванай прыроднай перавагі, дзе крывёй, дзе вялікай крывёй, а дзе амаль без крыві, касуецца.
У саслоўя "рэлігія" таксама адымаюць прынамсі палову (гэта нават у краінах, дзе не было сацыялістычных рэвалюцый)
Мараль зараз простая, змог стаць багатым, ты і ёсць галоўнае саслоўе і ўсё!
Зараз быццам бы тыя 8 працуючых зажывуць!
Ну не зусім так, па-першае зараз іх ужо ўсяго 4, тыя "арганізатары" зрабілі сваю справу.
Зараз 4 працаўніка вырабляюць 120 фатэляў! Кожны па 30 "фатэляў".
Як яны падзяляюцца?
Ну, гэта вы і самі бачыце, у мінулым сезоне, агуркі оптам вытворцы, прадавалі па 5 рублёў а ў крамах яны ўжо былі па 60.
"Арганізатар" і працаўнікі, сумарна, атрымалі адну дванаццатую частку сваёй працы"
З 120 "фатэляў" 10, пры гэтым, калі адняць дзель "кіраўніка" і падаткі.
Будзьце ўпэўнены, гэта не больш 3 фатэлі на гэтых 4 працаўнікоў.
Гэта значыць сістэма, пры якой 4 працаўніка вырабляюць 120 "фатэляў" і пры гэтым не могуць зарабіць сабе на персанальны "фатэль". Пагадзіцеся, у наш час у такой багатай краіне як наша, можна лічыць "фатэлем" простае жыллё, машыну, становішча, звычайнае сілкаванне і іншае, інакш навошта было ўсё гэта развіццё і стварэнне такой вялікай маланаселенай краіны. Хто з працаўнікоў цяпер у нас можа на свае прыбыткі ўсё гэта набыць?
Усё гэта вельмі грубы аналіз, лікбез для большасці якія чытаюць, якія нават маючы парой вышэйшую адукацыю (а часам і некалькі) не могуць элементарна аналізаваць эканамічныя рэаліі.
Паняцце "працаўніка" змяняецца, туды ўваходзяць ужо мноства людзей з добрай адукацыяй і часцяком не фізічнай працы, але паверце той самы "вызваліцель" ад "кіраўніка" названы "фінансіст" пабудаваў сістэму, дзе яго прыбыткі ў дзесяць разоў!!! вышэй, чым у "паразіта-кіраўніка", бо "фінансіст" - гэта "мега-паразіт-кіраўнік"
Які перамог менавіта таму, што ён самы выдасканалены і прагны паразіт у сістэме!
------------
Калі вы ўважліва прачыталі, то першыя зародкі ўлады з'яўляюцца, як неабходная абарона грамадства ад першабытна супольнага паразітызму, нават калектывізацыя для выканання нейкіх задач, няхай гэта будзе будаўніцтва ці паляванне на маманта, не з'яўляецца дастатковай для вострага запатрабавання ў дзяржаве.
Менавіта барацьба з паразітызмам, у выглядзе рабаўнікоў і злодзеяў, будзь яны адзіночкамі, групамі ці гэты міжплемянны крадзеж і бандытызм, востра падахвочвае да ўзнікнення першых прататыпаў улады.
Улада ў сваю чаргу спараджае ўжо новы паразітызм, патрабуючы сабе прывілею.
А вакол улады з'яўляюцца ўжо людзі якія паразітуюць на блізкасці ўлады ці яе абслугоўванні.
Далей з'яўляюцца саслоўі паразітаў і паразіты, якія абараняюць правы гэтага саслоўя.
Паразітызм насуперак справядлівым адносінам паміж першапачаткова роўнымі людзьмі, ёсць аснова заахвочвальнага пачыну, для ўзнікнення дзяржавы, для барацьбы менавіта з гэтым паразітызмам.
Але праблема ў тым, што паразітызм нікуды не дзяваецца, а набывае новыя формы, прычым старыя формы яго хай і некалькі ўшчэмленыя, таксама не знікаюць цалкам.
Нездарма ёсць нават меркаванне, што ў такім разе дзяржава не трэба наогул, анархія маці парадку і менавіта яна змагаецца з праявамі паразітызму.
Дзе анархія - гэта такая калектыўная дамова, у выразнай адзнацы нейкіх з'яў і ўсеагульнай аднолькавай рэакцыяй на іх, якія замяняюць дзяржавы.
Адразу адзначу, што свет зайшоў у развіцці так далёка, што гэта спроба барацьбы з паразітызмам тупіковая.
Такім чынам, мы высветлілі, што асноўны крытэр, які выклікае запатрабаванне ў структуры, што выконвае грамадскія дамовы, гэта паразітызм.
Тут трэба адразу растлумачыць, што паразітызм апісаны мной коратка і груба.
Паразітызм - гэта любое адвольнае, заснаванае на асабістым эгаізме, зневажанне праў іншых чальцоў грамадства.
Вы прадаяце прадукты сілкавання, ашукваеце і, карыстаючыся падсвядомымі, уласцівымі людзям штампамі, фальсіфікуеце іх, вы паразіт.
Вы абважваеце пакупнікоў - вы паразіт.
Вы па начах гарлапаніце і не даяце спаць - вы паразіт.
Усё, што дастаўляе шкоду і дыскамфорт іншым чальцам грамадства, а не толькі грубая фінансавая шкода, па-за ўсталяванымі этычнымі рамкамі, ёсць паразітызм.
Этычныя рамкі - гэта тая самая другая зменная, пра якую я казаў у першай частцы, гэта выпрацаваныя вызначанымі народамі паняцця, дапушчальнага і дазволенага, яны розныя не толькі паміж народамі, але і на працягу часу ў аднаго народа.
Такім чынам, функцыя справядлівай дзяржавы ці правага сацыялістычнага, у тым, што б эфектыўна змагацца з паразітызмам, пры гэтым мінімальна замяшчаючы адны выгляды паразітызму, паразітызмам дзяржаўным, які выяўляецца ўжо ў прывілеях улады і бюракратыі.
Можна выявіць асноўныя групы паразітызму.
Фінансавы - гэта ўсё, што звязана з жаданнем адных перакласці фінансы з чужых кішэняў у свае, па-за ўсталяванымі этычнымі правіламі.
Фізіялагічны - гэта ўсё, што не звязана з фінансамі, але выяўляе жаданне задавальняць свае фізіялагічныя запатрабаванні за кошт правоў іншых чальцоў грамадства.
Тут я тлумачу, гэта можа быць усё, што заўгодна, ваша жаданне даць камусьці дужага штурхяля ці аплявуху для паляпшэння свайго настрою.
Ці жаданне за кошт іншага індывіда задаволіць свае сэксуальныя запатрабаванні, без жадання гэтага.
Ваша жаданне проста на кагосьці плюнуць ці зацягнуўшыся цыгарэтай выпусціць брую дыму камусьці ў твар, хоць права дыхаць чыстым паветрам невымерна вышэй правы мець звычку пускаць дым.
Нават проста псіхалагічны дыскамфорт, які дастаўляецца іншым людзям дзеля сваіх жаданняў.
Міжэтычны паразітызм.
Гэта цалкам дапушчальныя дзеянні людзей з адной этыкай, якія траўміруюць фізіялагічна людзей іншай этыкі, што жывуць з імі ў адным соцыуме, такім чынам, усярэдзіне сваёй этыкі такія людзі не паразіты, але калі яны ўшчамляюць правы людзей з іншай этыкай, гэта паразітызм.
Сюды ўваходзіць і маральны паразітызм, гэта значыць, калі няма выразных этычных адрозненняў, але незаконна навязаныя паводзіны аднаго прыгнятае іншага.
Міждзяржаўны паразітызм.
Гэта калі чальцы аднаго грамадства сукупна паразітуюць на чальцах іншага грамадства як масава, так і следствам гэтага індывідуальна.
Сукупна зразумела, вайна, эмбарга, калі напрыклад не даюць прадаваць свае тавары, памежныя канфлікты, атрыманне выгады на тэрыторыях, дзе не маецца законнай перавагі дадзенай дзяржавы ў шкоду іншаму і г.д.
Пэўна трэба растлумачыць прыклад індывідуальнага дзяржаўнага паразітызму, напрыклад, забарона на пралёт ці праезд праз нейкую краіну пэўным людзям з Расіі ў Калінінград, напрыклад, калі б ён быў, ці напрыклад арышт і вываз на тэрыторыю сваёй краіны, чальца іншага грамадства, як следства агульнага паразітычнага стаўлення да гэтага грамадства, гэта значыць падвойны стандарт, чальцоў нашага грамадства нельга сілком вывозіць, а вашага можна.
Часта фінансавы паразітызм пераплятаецца з іншымі.
Напрыклад, рамонтная брыгада, жадае зарабіць грошы, свідруючы бетонныя сцены ў нядзелю ў жылым доме, гэта фізіялагічны паразітызм, з мэтай фінансавага паразітызму, гэта значыць спроба атрымаць не пакладзеныя ў часавых абмежаваннях сродкі, пры гэтым іншы індывід не нясе прамыя фінансавыя страты, але нясе страты фізіялагічныя.
Ці вы жадаеце прадаваць тварог, зроблены з пальмавага масла, крухмалу і сухога малака, каб атрымаць дадатковы прыбытак, за кошт патаннення сыравіны, а спажывец атрымлівае дыябет, гэта фізіялагічны паразітызм над спажыўцом, нават калі вы жадалі толькі фінансава паразітаваць.
Такім чынам, мы больш-меньш вызначылі задачы дзяржавы.
Абарона чальцоў грамадства ад:
Фінансавага, фізіялагічнага, этычнага паразітызму і ад вонкавага паразітызму ад іншых дзяржаў.
Пры гэтым сама дзяржава ў твары ўлады і бюракратыі, таксама можа быць паразітычнага складніку і дзяржавы, якія змагаюцца з паразітызмам, як такім, павінны абмяжоўваць сябе ў гэтым.
А каб гэта ў прынцыпе было магчыма, грамадства мае рычагі кантролю дзяржавы.
Для поўнага завяршэння апісання дадам, што ёсць яшчэ адзін падвід дзяржаўнага паразітызму, гэта жаданне бюракратыі і ўлады займацца дзяржаўнай дзейнасцю, нават калі іх знаходжанне ва ўладзе не трэба большасці чальцоў грамадства, хай і няма простых паразітычных памкненняў з асноўных груп.
Само жаданне знаходжання ва ўладзе насуперак жаданню іншых, можа выклікаць і фінансавы паразітызм, як следства неэфектыўнасці і занятак месца, дзе патрэбныя іншыя людзі, нарэшце, маральны паразітызм, калі палітык ці бюракрат наносіць маральныя пакуты адным сваім існаваннем на гэтай пасадзе большасці чальцоў грамадства.
Такім чынам, уводзіцца паняцце паразітызму, як асноўнага фактару існавання дзяржавы і адзнакі дзяржавы як такой.
Гэта прынцыпова адрозны ад класічнага класавага апісання дзяржавы падыход.
Калі мы ўмоўна, адпаведна тэндэнцыям часу, сцвярджаем, што большасць улад краін свету прэтэндуюць на правыя сацыялістычныя вынікі.
Гэтыя дзяржавы і будуць ацэньвацца, як правыя сацыялістычныя ці левыя сацыялістычныя, у залежнасці ад узроўня абароны ад паразітызму насельніцтва гэтых дзяржаў.