Алачка

Варужка Яешня-Тутошня
Алачка

 Алачка была прыгажуня, маленькая, зграбная, з вялікімі чорнымі вачамі, вясёлая і добрая.
 Кавалеры вакол Алачкі віліся, як мухі вакол варэння. І Алачка ад іх увесь час адбівалася, як ад мух.
 Скончыўшы швейную вучэльню, яна разумела, што на гэтай базе не пабудуеш светлай будучыні. Таму яна вырашыла рабіць кар'еру, выкарыстоўваючы сваю прыгажосць: выйсці замуж, прынамсі, за інжынера, з вышэйшай адукацыяй.
 Гэта ў наш час, як кажуць, кінь палку ў сабаку - патрапіш у інжынера, а ў той цяжкі пасляваенны час інжынеры, ды яшчэ з вышэйшай адукацыяй, вадзіліся вельмі рэдка. Тады ў моладзі не было магчымасці вучыцца: трэба было працаваць, каб не галадаць, а таксама дапамагаць сваім састарэлым бацькам.
 Сярод Алачкіных  прыхільнікаў інжынераў не вадзілася. Але яна не маркоцілася. Чакала свайго лёсу…
 …Мне тады было два гады. Я была лялькай, са светлымі кучаравымі валасамі, блакітненькімі, як у нованароджанага кацяняці, вочкамі, і спакойным характарам. На свет я тады глядзела па-філасофску: "Што ні здараецца, усё правільна, і так трэба, нават калі мне гэта чамусьці не падабаецца". Стоіла мне піснуць незадаволена, як я чула строгі голас Сусвету: "Змоўкні!...", і змаўкала. Алачка была маёй цёткай, мамчынай сястрой. Яна любіла шпацыраваць са мной. Усаджвала ў каляску, ці ў саначкі, і ўсім сустрэчным кавалерам паведамляла, што яна замужам, і шпацыруе з уласнай дачкой.
 Памятаю, неяк раз узімку, апранула мяне Алачка цяплей, пасадзіла ў саначкі і павезла на шпацыр. Нейкі дзядзька выняў мяне з саначак, і кудысьці панёс. Я ўспрыняла гэта звычайна: выняў, панёс, значыць, так трэба, і нават не піснула, са мной тады ўсё насіліся, як з лялькай. Потым Алачка даганяла таго дзядзьку, адбірала мяне ў яго, ён смяяўся і не жадаў аддаваць. А я была пасіўная: усё ідзе сваім парадкам, як трэба.
 …Прыхільнікі прызначалі Алачцы спатканне, а калі яна не прыходзіла, самі прыходзілі да нас дахаты, і ламіліся ў кватэру.
 Аллочка шэптам прасіла мяне падысці да дзвярэй, і сказаць, што дома нікога няма, што тут толькі адны маленькія дзеці. Я падыходзіла і казала гэта. Але ў мяне, напэўна, дрэнна атрымлівалася. Таму што Аллочка і мама самі дзіцячымі галасамі пачыналі пішчаць: "Дома нікога няма. Толькі мы, маленькія дзеці". У іх гэта таксама дрэнна атрымлівалася. Прыхільнікі ламалі паштовую скрыню, і, здаволеныя гэтым, сыходзілі…
 …Аллочка дачакалася свайго інжынера. Такі непрыемны, з раскосымі вузкімі вочкамі, мне  ён зусім не спадабаўся…
 …Калі Алачка састарэла, ён яе кінуў, і сышоў да іншай жанчыны…
 Дзеці не даравалі здрады бацькі, і не запрасілі яго ні на свае вяселлі, ні на пахаванне маці…