Харжам

Адам Делибер
Вайнехан  маьхкарша  кхечу  цIен  тIе  боьлху  хан  тIекхачале,  цу  гIуллакхан  ойла  а  еш, кечам  беш  хилла.
                Ойла  еш  кечам  бар  ма  даций  -  коч-мача, гIабали  кечъяр – цу  кечваларан  кхин  маьIна  хилла  наноша  Iамийначу  мехкарша  юкъадуьллург.
               
                Цхьана  йоIана  тIехьийзаш  ши  жима  стаг  хиллера. «Цхьаъ  вукхул  оьшуш  ву- кха» - аьлла, ала  хIума  дацара  я  йоьIан  а,  я  юьртарачу  нехан  а  шина  кIантана.
Цхьабосса   хаза  а, товш а  вара  ший а, ала, хIуьттаренна  ца  алахь, хIума  доцуш!
Бакъду,  цхьаъ совдегаран  кIант  вара, шолгIаниг – бахамах, реманех  дозалла  дан  йиш  йолуш  вацара!
                Шена тIехьийзаш  волчу  шиннах  цхьаъ  билгалваккха  веза  хан  тIекхаьчча, йоIа ирахьIан  хи  йистте  веанчу  шолгIачуьнга  хаьттира, хаттар  дан  кIанте  пурба  а  дехна:
-  Хьуна,  ас  хьайга  хаттар  дича,  новкъа  догIур  ду  аьлла  ца  хета  суна  -  вайн  дайша-наноша  цахуург  хаттарх  эхье  дац  олуш  ду. Хаттар  дан  хьайга  ахь  пурба  суна  даларна  хьуна  вай  кхоьллина  Дела  реза  хуьлда! Суна хьоьга    хатта  луург  хIара  дара: хьуна  ма- хаъара, суна  тIехьийзаш  совдегаран  кIант  ву, шега  йола  а  бохуш, хан  йилла  а  боху  цуо  соьга. Алахьа  соьга, хьайн  дагна  вас  а  ца  еш, муха  кIант  хета  хьуна  иза?
                Хаттаро  вагийра  ирахьIан  веънарг!  Бакъду, бIаьргнегIар  тоьхна  а,  я  юхь тIера  бос  хийцабелла  а  шен   дагара  - м  ца  хаийтира   кIанта. Хаза, паргIат, сов  оьзда  вистхилира  кIант:
-  Цахуург  хаттарх  де а  эхье  хIумма  а  дац  -  хаттар  ца  дича  цахуург  хуургехьа   ца  долу! Иза а,  со а хьоьга  безам  болуш, хьоьга  сатуьссуш  тхо  дуй  хьуна  хуу  дуккха  а  хан  ю. Суна  и  кIант  сайл  оьшуш  ца  хета. Воккхачуьнца -  жимачуьнца  арахь  а, чохь а  гIиллакх  лелуо  хууш  а, лелош  а  ву  иза. Аьллачул   совдаьккхина, я эшийна  сан  ала хIумма  а  дац!
                Хаттарна  кхоччуш  шена  жоп  даларна  кIантана  баркалла  а  аьлла, йоI, кIант  дIасакъаьстира  хийистера.



                ШолгIачу  дийнахь совдегаран  кIант  вара  ирахьIа веанарг.
                Хьалхарчу  дийнахь  ша  дина  хаттар  дира  йоIа  совдегаран  кIанте  а, шолгIачух  лаьцна. ЙоьIан  хаттаруо  кIентан юьхь  тIера  бос  хийцира – гIеххьачул  цIий  а  вела, (эхь  хеттехь, я  халахеттехь), коьртарчу  куйнах  муьшка  а  йина, шаьлтанан  мукъ  куьйга къевлина, элира  йоIе:
-  И  кIант  хьоьца  вогIур  волуш  стаг  вац! Хуьйцуш  духа  духар  а  доцуш, я  хуьйцуш  лелуо  шолгIа  дин  а  боцуш волчу  цуьнга  хьо  яхча, цуьнга хьо кхабалур ма  яц. ХIара  сан  когахь  йолу  ши  мача  ю цуьнан  боллучу  бахамал  а  еза!
                Совдегаран  кIанта  дуьйцучуьнга  ла  а  доьгIна, йоIа  элира:
-  Дела  реза  хуьлда  хьуна! ХIинца  хаьа  суна  айса  дан  дезарг -  масех  де  даьлча  ас  хаам  бийр  бу  хьуна  сайн  сацамах!

                КхоалгIачу  дийнахь  йоI  маре  яхара  шолгIачу  кIанте.