Шина берийн Нана

Адам Делибер
Юьртара  юьрта  ваха  а беха  бу  гIаш  бен  некъ. Йиш-таро   йоьхна  араваьллачу  стагана - м  муххалле  а.
                ТIеваха  бухахь  стагга  а  ца  хилча, ша  да  волу  хIусам  тIамо  дIашарйина а йолуш, доккхачу  дуьненахула  яьржина  ойла а йолуш, доьхначу  дагца новкъаваьллачу  стагана мел Iаьржий, мел шийлий  хета  еза, мацъелла  борз санна, сихъелла тIейогIу  буьйса, аьхкенан  и  елахь а?
                Ткъа  ши  бер а эцна  араяьлла, некъ  юьхьарлаьцначу  берийн нанна?
                Дикка некъ бина, гIелделлачу  боларца  новкъа  йогIу, шеца  шиъ  бер  а  долуш, карахь – гIехь  боккха  тIоьрмиг  а  болуш, жимчу  дегIахь  зуда. МаьркIажан  бода  кьовлалуш  серло  кхечира  шина  беран  нанна тIаьхьа.
  -  Дела! Хьуна  хастам  бу-кха! – Хьо везарг, вевзарг  хир  ву-кха,  – аьлла  куьг  айира  берийн  нанас, сацаяхьара  боху  ойла  йолуш.
                Шийла  мох  тухуш, ченан  кIур  шена  тIехьа  айина   машен  тIехъиккхира.
                Куьг  айинчохь  йисира  берийн  нана  эрна  арахь… 
                Мацалла  делахь а, я  кхераделла  делахь а ненан  когех  хьерчачу  шина  беро  меттаялийра  нана.
                Цхьаъ  кара  а эцна, тIоьрмиг  вукху  куьйга  а  лаьцна, тIоьрмиган  тIомах  шолгIа  бер  тасаделла,  юха  а  некъ  юьхьарлецира  нанас.
                Дикка  некъ  бича  цуьнан  бIаьргаша  схьалецира  некъ  лаьцна  лаьттачу  салтийн  ха, латийна  лепаш  машенан  цIен  серлонаш  а  яра  гуш.
                Шина  бераца  нана  тIекхаьчча  салтичо  хаьттира:
  -  Хьо  стенга йоьдуш ю?  – аьлла.
                Зудчо ша йоьдучу  меттиган  цIе  яьккхира. Вист  а  ца  хуьлуш, ненан  карара  бер  схьа  а  эцна,  машен  чу  хаийра  салтичо, тIоьмиг  чу  биллира.
  -  Чу ховша! – нене а, шолгIачу бере а аьлла, машенан  дега  элира:
  -  ХIара зуда кхача  гIерта  юрт  некъана  гена, нацкъар яц. ДIакхетаелахь!
  -  Дика ду, дика ду! – сихвелла, маттана  тисса  а  луш  элира  машенан  дас.
                Берийн  нене элира салтичо:
  -  Хьо  генара  дуьйна  тхуна гуш  яра, хьо  тIекхаччалц  сацийнера  оха  машен. Кхера  а  ца  кхоьруш,  дIагIуо.

               


                Машенахь волчунна  хаза  а  хозуьйтуш,  раци  схьаэцна,  вист  хилира  салти,  иза  цигахь  ларвеш  вуй  хоуьйтуш… .
                Дикка  дIанехьа  девлча  стага  элира:
  -  Хьо  меташка  ю  моьттуш  ца  сацийра  ас  машен,  – аьлла.
                Меллаша  дIадаьстира  зудчо  шен  коьртара  йовлакх, сов  паргIат   элира  стаге:
  -  Сох  меташка  таръяла  хьуна  сан  сибат  гира, я сан боларх  хиира, я соьга  вист  хилла  хиира  хьуна, со мила ю.
                Кхин  а  паргIат  тIетуьйхира  берийн  нанас:
  -  Стаг волчу стага  меташканна  а  сацор  ю, стогаллин  хьаса  боцург, тIома  яьлла  йоьду  боьрша  гIаз  санна, тIехваьлла  дIагIур ву… .
                Жимма  соцангIа  хилла,  зудчо  чекхдаьккхира:
  -  Хаа ца хаьа  цу  пекъарна а, са дадийна  йоьдучу, шена  кIело йина  Iаш йччархо хир  вуй… .

                Нуьйжан   тIе  биллинчу аьчган   хьостамна  варзапо дийриг динера  шина  беран  ненан  дешнаша  стагах – дегIана  жима  а  хетара  хьалхалерачул а, вист  хилар-м  дан  а  дацара...
                Ши бер а, нана а дIакхачуо еззачу  дIа а кхачийна, вист  а  ца  хуьлуш, дIавахара иза… .


                Хьанна  хаьа, сан  доттагI, кхеравеллачохь  дайна  доьналла  – стогалла  зудчун  дешнаша   карадайтиний  а?