Vasilii Veikki. Enzimaine oza

Ó÷èì Ëèââèêîâñêèé ßçûê
ENZIMAINE OZA

Jan/en randu. Mecan reunas mattahal seizou suuri kodi. Sit kois elau Jumal. Koispai pal'l'azenke uhtes kais, rengin-ke toizes pihale tulou Jumal. Hai ottau rengispai kaksi kolme tiahtie, iskou net pal'l'azel taivahah toizien tiahtien rin-nale. Sen jalles tiahtien keskeh hai ðàïîé kuudaman.

JUMAL: Onnuako, kai luajiin. Eglai vallate tuonnin meccuelatit, linduzet da ma-vot, enneglastu jarveh laskin kalat. Elan vie kodvazen mual, kacon kui elaigu me-nou, dai lahten omah kodih — taivahah.

Konzu kai oli loppiettu, Jumal lahti ko-dihpai. Koin rinnal nurmikkozel kizattih janoit. Viizahal silmal niiloih kacoi reboi, kudai seizoi puun tagan. Reboi varuau Jumalua. Sen peria hai ei ruohti koskie janoloi. Mecas kuuluu kagoin kukundu. Toizel rannal, kudamal seizoi pienembi kodine, elettih ukko da akku kahten lap-senke — tuttaren da poijanke. Siepai kuuluu kukin laulandu. "Kukki laulau!" tavvel vail pajattau kukki, êàïîò izandu.

JUMAL: Tervah jo paivaine nouzou. Pidau tiahtet da kuudam eh-tassah pertih kabrastua. Konzu rubien elamah taivahas, sit net ice kabrastutah.
Jumal keriau kai tiahtet, ottau taivahas kuudaman da vedau kai net pertih. Mecan pial hilfakkazin nouzou coma paivaine.

L//con /cod/. Pacilluo padazenke da ufatkan-ke halizou emandu. Stolan tagan vaikkani istutah brihaccuine da tuttoine. H06 vuote-tah, konzu muamo suottau heidu. Gornicas-pai pertih tulou izandu. Menou akalluo.

UKKO: Tanapai roihes huva paivu. Kaco-vai, mittuine huondekses paivaine coma on... Kuule, emandu! Pastazit tanapai pii-ruadu!

AKKU: Pastua se voizin, ga en tiija, kun-ne aitaspai havitah jauhot. Eglai gu kacoin, ga oli kummene huavuo. Tanapai huondek-sel lahtin aittah ottamah jauhuo, kaconhai — ga uhtu huavuo jo ei ole.

UKKO: Uhten huavon tah voit pastua. Konzu pimenou, lahten aittah vardoiccemah jauholoi. Toinah, tabuan sie varrastajan.

AKKU: Toinah, varrastai paivanaloh ka-vuu aittah jauhuo varrastamah...

UKKO: Paivanaloh anna lapset vardoijah. Minul pidau lukata verkot jarveh. Jumal ai-nos meidu suottamah ei rubie. Eglai, konzu toizel rannal olin, sanoi minule: tiahtet da kuudaman azun, kodvazen elan viejar-ven rannal mattahal dai lahten taivahah.

Taivahas on Jumalan kodi. Sendah akkurukku, pidau minul icel nugoi lihua, kalua da muudu suomistu suaha.

AKKU: Konzu Jumal lahtou mualpai taivahah, kuibo sit muo Jumalattah rubiemmo elamah?

UKKO: Jumalattah emmo jia. Elamah rubiemmo Jumalanke.

AKKU: Taivahas?

UKKO: Jumal kaski azuo obrazan. Sanoi, konzu lahten elamah taivahah, pane obrazu suureh cuppuh, da joga paivia huondeksel dai ehtal risti silmii da pane malittuu.

Ukko lahtou koispai. Ottau verkot da òåïîé jarvele. Akkujiau pertih. Hai varustau suomizet, suottau lapset.

POIGU: Mama! Ongo Jumal huva ristikanzu?

AKKU: Jumal ei ole ristikanzu. Jumal on Jumal. Jumalattah eigo olis teijan tuattua eigo ni minuu.

TUTAR: A muo vellenke olizimmogo?

AKKU (nagronke): Ei ni teidu olis. Suogia nugoi da mengia aittah vardoiccemah jauhon varrastajua. Kuulittogo, mida tuatto sanoi?

POIGU da TUTAR (uhtes): Kuulimmo!

KOLMAS    
Jo on ehtu. Paivaine laskeh taivahanreu-nan tuakse. Jumal muos virittau tiahtet da kuudaman taivahal. Lapset jo muatah. Ukko siirdau astielstolan reunale, nouzou stolanpieles.

UKKO: Sit, sanot, lapset paival varrasta-jua ei nahtii?

AKKU: Ei nahtu.

UKKO: Varusta minule tuohus. Lahten aittah. Toinah, puuttuu tanauon nahta, ken varrastelou meil jauhuo.

Akku ottau skuapaspai tuohuksen, andau sen Ukole.

AKKU: Smietitgo buite varrastai tulou ot-tamah jauhuo, konzu sinul tuohus rubieu palamah?

UKKO: Enhai mina bluaznu ole! Tulele varrastai ei tule, ga mina viritan tuohuksen, konzu kuulen varrastajan.

Ukko ottau tuohuksen da senke òåïîé aittah. Akku kattau od'd'ualal lapsii, ice sam-muttau pertis tuohuksen, vierou muata.

Aittu. Jauhohuavoloin keskes laucal viruu Ukko. Hai nareko kuarzuau — anna varrastai smiettiu: maguau mies. Enzimai aitas ei kuulu nimi-da. Kodvazen peras rubieu kuulumah, kui ken liennou krabizou. Sit kuuluu vienoine iani: "Pi-pi-pi!" Kolme hiirdu hilTakkazin varbahil mennah siirici izandas.

ENZIMAINE HIIRI: Mida tanapai izandu aitas muannou. Toinah emandanke riidavuttih vai mida duumaicetto?

TOINE HIIRI: Mina smietin izandu on tia sendah, gu emandu tosti-hesjauholoih nan, ga uinoi gor'arukku...

KOLMAS HIIRI: Sanoinhai mina, ei ole vie aigu varrastua jauholoi. Pideli vuottua, konzu Jumal lahtou elamah taivahah.

ENZIMAINE HIIRI: Kenbo sinule sanoi, buite Jumal jattau muail-man?
KOLMAS HIIRI: Mina ice kuulin hanen paginan ristikanzanke toi-zel rannal. Kaksi kahtel paistih.

TOINE HIIRI: Lahtou ga mengah. Midabo meil on varata? Midabo voibi azuo izandu Jumalattah? Ukko on uk-sin, meidu on aiju.

ENZIMAINE HIIRI: Loppekkua nugoi tama pagin. Olgua hillembi, eiga gu izandu havaccuu, sit emmo ehti huon-deksessah vedia pezassah jauholoi. Emmogo ni ruohti. A talvi roihes pitkii. Kaikil meile nalgu roihes jauhottah.

Uksi hiiri menou huavolluo, kerittau nuorazen. Hai ammuldau luzikkazel huovospai jauhuo, kuadelou net pie-neh rengizeh. Izandu avuau silmat, ra-viezeh nouzou laucalpai, virittau tuo-huksen.

UKKO: Nugoi mina tiijan, ken meil varrastau jauhuo! Etto enambia varras-ta! Loppih kuro! Etto!

Kai hiiret lahtietah pagoh.

VMJES OZA
Jumalan suuri kodi. Ukselluo seizou ukko, hilTakkazin avaittau. Uksi avavuu, pertispai pihale tulou Jumal. Ukko azuu Jumalale suuren kumarduksen.

JUMAL: Terveh, ristikanzu!

UKKO: Mina se terveh olen, Jumalaze-ni. Passibo suuri sinule meijan elaijas!

JUMAL: Midabo sit tulit minulluo? Sil-mis nain, midaliennou tahtot minul pa-kita.

UKKO: Meijan kois lattien al ruvettih ela-mah varrastajat. Tauzi huavo jauhuo ai-tas jo varrastettih...

JUMAL: Kenbo varrastau, sano minul, ristikanzu.

UKKO: Hiiret varrastetah, Jumalazeni...

JUMAL: Olgah, ristikanzu! Mene sina nugoi kodih. Tama ei ole suuri hada. Eh-tassah mina midatahto smietin.

UKKO: Ga jauhottah jatetah talvekse hiiret!

JUMAL: Mene kodih, mene. Paivanaloh luajin sinule kazin. Kazi rubieu uoloil var-doiccemah sinun jauholoi. Sina vai suota Kazii.

UKKO: Milbo kazii suotetah?

JUMAL: Paras sudmine kazile roih kala da maido. Toici anna lihua. Voit suottia kannateksel, rokal. Mida ice suot, silgi kazii suota. Nugoi mene kodih. Vuota kois. Ehtal roihes abuniekku sinule.

Ristikanzu lahtou kodih. Jumaljiau uksinah. Hal rubieu luadimah kazii. Loudi sellan, mahan, plan, kabalat. Piah pani korvazet, usat. Sen piles Jumal midaliennou rubei eccimah da prahkamah.

JUMAL (iiksin): Kusbo mina lovvan kazile hannan da silmat? Unoh-tin suurien ruadoloinke kerras kazin azuo. Nugoi eigo jiannuh han-dia, eigo silmii... Vuota vai! Minahai pahacule annoin petties kaksi handia, a vaskicule — kahtet silmat!
Jumal puhaldau hengen kazin. Kazi elavuu.

JUMAL: Kaco, mittuine nabei kazine olet! Vai silmii da handia ei ole. Silmittah da hannattah elia ei sua.

KAZI: Kuibo sit mina elamah ru-bien?

JUMAL: Sina, kisoi, mene meccah. Sie lovvat vaskicun da pahacun. Sano heile, mina kaskin andua sinu-le silmat da hannan. Vaskiccu andak-kah silmat. Net silmat ollah ulen hu-vat. U6I rubiet nagemah gu paival. Pahacul otat hannan.

KAZI: Kuibo mina mecas silmittah Vaskicun da Pahacun lovvan?

JUMAL: Meccah sinuu vedau Ja-noi. Janoi ozuttau, kus eletah Pa-haccu da Vaskiccu (landau bokkah). Janoi! Janorhut! Tule tanne!

Mecaspai tulou Janoi.

JANOI: Miksebo kucuit, Jumalaze-ni?

JUMAL: Ota Kazi kabalas da vie meccah. Ozuta sie, kus eletah Pa-haccu da Vaskiccu.

JANOI: Kai luajin kui sanoit, Juma-lazeni.

KAZI: Jumalazeni! Annetahgo Pahaccu da Vaskiccu minule han-du da silmat?

JUMAL: Annetah, annetah! Mengia, lapset, huvah cuassuh. Sano, mina kaskin andua silmat da hannan.

KAZI: Tulengo mecaspai tanne vai kui?

JUMAL: Tanne enambia ei pie tulla. Menet toizele rannale. Sie ele-tah ukko da akku kahten lapsenke. Rubiet vardoiccemah ukon aittua hiirilois. Hiiret varrastellah jauholoi miehel. Ukko sinuu rubieu suotta-mah da maijol juottamah...

i
Janoi da Kazi mennah meccah.

KUWES OZA
Vaskiccu da Pahaccu virutah da lammitellah bok-kii paivupastos. Janoi da Kazi tullah sih kohtah.

JANOI: Terveh teile, madozet!

VASKICCU: Terveh, Janoi! Midabojuoksende-let meccia pitkin? Nengoine paivu tanapai on huva! Pidau viruo da viruo. (Kazile): A sina ken-bo olet?

KAZI: Mine olen Kazi!

PAHACCU: Tule lahembi, Janoi!

JANOI: En tule. Sinuu varuan. Meidu Kazinke tuondi tanne Jumal.

PAHACCU: Sit, kaco, on toine pagin. Midabo Jumalazeni tahtou?

KAZI: Jumal luadi minun vaste tanapai. Juma-lal kois minule ei loudunuh silmii da handia. Hai sanoi, petties, konzu luadi teidu, uhtele andoi kaksi handia, a toizele kahtet silmat. Jumal kaski Pahacul ottua hannan, a Vaskicul silmat.

VASKICCU: Tottu sanot. Minule Jumal andoi kaksi handia...

PAHACCU: Minule puututtih kahtet silmat...

KAZI: Ga annattogo sit minule silmat da hannan?

PAHACCU: Jumal kaski andua — ga sit annammo. VASKICCU: Annammo jo! Miksebo meile liigua pidau...

Vaskiccu tuou Kazile pezaspai silmat, Pahaccu tuou hannan. Pannah silmat Kazin pialakkah — silmat kerras elavutah, puutetah handu — Kazi rubieu hannal viuhkuttamah. Kazi sanou Janoile, Pahacule da Vaskicule suuret kiitokset, ice lahtou toizele rannale, kus eletah Ukko da Akku kahten lapsenke. Astuu da pajuo pajattau.

KAZI:      Ukol havii jauhuo huavo — Jauhot hiiri kiskoi. Andoi minul Jumal ruavon — Vorua mine isken. Andau minul maiduo akku, Kalua andau ukko. Minun nahtuu hiiri pakkuu,    4 Jauhot aittah kandau... Tra-la, tra-la, tra-la, tra-la — Jauhot aittah kandau.

Tulou Kazi Ukon koin luo. Taivahas sututah enzimazet tiahtet. Suures koispai pihal tulou Jumal.

JUMAL: Nugoi, onnuako, muailmal jo kai on huvin. Lahten vai mina tanapai taivahah. Anna vai Ukko da Akku ei unohteta minuu. Juma-lattah elia ei sua. Jumalanke paras elos on...

LUr ril


Vasilii Veikki