Башоратчилар хакида...

Анвар Шукуров
«Сулаймонлик даъвосида» романининг коралама нусхаси давоми....

Абдумаликнинг ёнига келмаганимга хам анча булганди. Бир муддат у хизмат сафарига кетди. Бошка даврда менинг вактим булмади. Утган, сухбатимиз тугган мавзуга кайтишдан аввал, охирги пайтларда жахонда булаётган вокеалар, ходисалар, улар хакида турли-туман фикр мулохазалар хакида гаплашиб утирдик.
–Сиз Дятловчилар хакида эшитганмисиз?-деди, у дабдурустдан.
–Ха, кисман эшитганман, утган аср эллигинчи йилларида халок булган экспедиция катнашчилари менимча.
–Ха, охирги бир ой давомида Россиянинг ОРТ каналида Урол тоги тизмасида 1959 йилда халок булган саккиз талаба ва битта фукаронинг фожеона улими хакида курсатувлар  диккатимни тортди. Уша сайёхлар халок булган жой, тог йули талабаларнинг бошлиги Дятлов номига куйилган.
–Э, бу вокеа Урол тоги атрофларида булганми? Мен вокеа узок Шимолда булган деб юрарканман.
–Ха, Урол тоги атрофида. Россия телевидениеси курсатувларида жуда куп кишилар уз фикр ва мулохазаларини айтишди. Турли –туман фикрлар ичидан тугрисини топиш хозиргача амалга ошмаганидан вокеа тафсилотлари барчани кизиктиради.
Билсангиз, Урол тогининг уша кисмида туркий манси кабиласи истикомат килади. Улар ота боболари каби тошларга сигинадилар. Яшашлари хам уша ота-боболари каби оддий. Чорвачилик, баликчилик, овчилик. Уларга биров тегмаса, улар хам бировга тегмайдилар. Уларнинг фикрича бу дунёни тогларда яшовчи уларнинг Илохлари бошкариб турибди, вассалом.
Дятловчилар уларга тегмаган, улар хам бу гурухга зарар етказмаганлар. Нега бу гурух халок булганини улар жуда оддий тушунтирганлар. Уша тог тизмасининг номи манси тилидан рус тилига таржима килинганда «У ёкка борма» деб аталаркин.
Табиийки, ерлик мансилар  Дятловчиларни «у ёкка борманглар» деб огохлантирганлар. Аммо, бу дунёда инсоннинг енгилмаслигига эътикод килган, барча вокеа ва ходисалар одамлар кулида деб ишонган, муъжизалар, сирли вокеаларни тан олмайдиган, дангалини айтганда Яратганни тан олмайдиган талабалар ва битта 34 ёшли сайёх тепаликка караб интилганлар.
Халок булган гурух топилган пайтда, совет хукумати томонидан жиноят иши кузгатилган, терговчилар бечора мансиларни совук корда ялонгоч холда кучага хайдаб, кийнаб, кургазма олганлар. Аммо, улар сайёхларга тегинганликларини тан олмаганлар. Тахминимча, улар сайёхларни «тогда яшовчи уларнинг Худолари улдирганликларини» айтишган. Бир муддат утгач кузгатилган жиноят иши ёпилади...
Дятловчилар хар бир хатти-харакатларни суратга олиб борганлар.
Мана уларнинг охирги суратлари:
тог тизмасида палатка куришмокда. Хаммалари хурсанд. Мана фотоаппаратдаги энг охирги сурат – худди куёш каби нур сочиб турган оловли шар.
Фотоаппаратда бошка сурат йук. Мурдаларнинг ахволи дахшатли куринишда. Кизлардан бирининг тили йук, кукраги йук. Палатка куздан кечирилганда уларнинг барчалари шу совукда палатканинг тугмачалар билан бандланган эшигидан эмас, тепасидан, унинг брезентини икки жойдан пичок ила тилиб, барчалари ёток кийимида ташкарига отилиб чикканлиги аникланган.
Аслида бу вокеа 20-асрнинг энг сирли вокеаларидан бири булиб колмокда. Бир йил аввал хам Россиянинг бошка телеканали экстрасенсларни йигиб, уларга шу жумбокни ечишни вазифа килиб куйганди.
Хозирги кунда Дятловчиларнинг фожиавий улими буйича етмишга якин тахмин бор экан.
–Ажабо!
–Америкалик экстрасенс уз менталитетидан келиб чикиб, гаройиб фикрни айтгани ёдимда:
–«Йигитлар гурухдаги икки кизни талашиб, бир-бирини улдирганмишлар !!!».
Тугри, совет ёшларининг аксарият купчилиги америкаликлардан фаркли уларок Худога ишонмаганлар, унинг бу дунёдаги Яратувчилик кобилиятини билмаган, Унинг Мехрибонлигини хис килмаганлар. Табиийки чегарадан чикувчи мактанчок, гердайиб юрувчи, тилига эрк берувчиларни хам жазолашга Кодирлигини улар тан олмаганлар.
Аммо, совет ёшларининг бошка фазилатлари хам бор эди. Уларнинг уша пайтдаги патриотизми, узаро дустлик хакидаги тушунчалари ута тиник ва самимий булганлигини америкаликлар каёкдан билади?
–Хуш сизнингча, энг макбул версия кайсиниси?
–Бу фикрни украиналик, узи жисмоний нуксони бор, фалаж булгани учун кийналиб гапирувчи экстрасенс киши  айтди:
–“Уларнинг палаткаси  устида олов шари 20 минутча турган, палатка ичи жуда кизиб кетган ва улар ташкарига отилганлар, кискаси улар уша ерда яшовчи кабила рухларини безовта килганлар.
Экстрасенс бу гапларни унга Дятловчиларнинг рухлари айтаётганлигини кайд этди.
–Рухлар? Бизда рухлар билан гаплашувга ишонишадими?
–Украиналик йигитнинг гаплари бизнинг кадриятларимизга мос келади. Жумладан, Расули Акрам икки ёшли кизчанинг рухи билан гаплашганликлари ёки дин душманлари улганларидан сунг, чукурликка ташланган мурдаларга нисбатан у киши хитоб киладилар:
«–Хуш, менинг айтганларим тугримикан ёки йукми?»
Шунда сахобалар –«Ё, Расулиллох улар эшитишадими?» деганларида у киши тасдик жавобини берадилар.
Яна бир хадисда у киши кабристондан утаётиб, «-Мана бу маййит, кийимини тоза тутолмагани (пешобни ушлаёлмагани) туфайли, азоб чекаётганлиги»ни айтганлар.
–Дятловчилар хакидаги айни хакикатни хозирги кунда Аллох яхши билгувчидир.
Дятловчиларнинг палаткаси устидаги оловли шарга келсак, кадриятларимиз нуктаи-назаридан буни хам тушунтириш жуда осон. Бу дунёда инсонлардан ташкари, фаришталар хам, жинлар хам бор. Жинларнинг ичида иймонлилари хам, иймонсизлари хам бор. Куръон тиловат килинса, улар унинг оятларини эшитиб, иймонга кириб кетадилар. Агар, дала даштда намоз укисангиз, иймонли жинлар сизга иктидо килиб намоз укишади.
Фаришталар эса Аллохга хам, иймон-эътикодли инсонларга хам ёрдамчидирлар. Улар Аллохнинг хукмини сузсиз амалга оширадилар. Аллохнинг изни-ихтиёри билан Оловли шарни ясаш, инсонлар жонини олиш хам уларнинг вазифасига киради.
Агар менинг гапларимга ишонмасангиз, бу дунёдан куз юмишингиз биланок хаммаси аник булади. Мен эса аклим кутарган гапни, факатгина охират хак эканлигини сизга уктириш учун айтдим. Бирон жойда адашган булсам, Аллохимдан кечирим сурайман.
Экстрасенслар хакида.
Насроний эътикодидаги мамлакатларда рухонийнинг мансаби канча юкори булса, уни авлиё сифатига кутарадилар.
–Биздачи?
–Бизда ундок эмас. Бизда авлиёлик даражаси кимдагилигини, уша инсоннинг узиям билмаслиги тушунтирилади.
–Кизик. Мансабдаги имомларчи?
–Мансабдор имом таъмагир булса ёки маккор ёхуд порахурлик (масалан Хажга бориш, имомликка тайинлаш ва хоказо ишларни) килса, у имомлик эмас, хакикий мусулмонликка хам даъвогарлик килолмайди.
Насронийлик динидаги энг катта диний мансабдор “Аллохнинг боласи бор”-дегани учун, биздаги таъмагир имом, оддийгина яшаб, биров билан иши йук, халол мехнати билан оиласини тебратиб, факатгина беш вакт ибодатини самимий амалга ошириб юрган кишидан мартабада паст турадилар.
–Буни карангга!
–Ха, шундай. Насронийлик диндагиларнинг адашиб кетишига сабаб булган нарса мохияти Куръонда берилган. Яъни, Аллохнинг сузлари Китоблари, ерда яшаётган нафс бандаларининг хохиш-истагига тугри келганида, охирзамон дархол юз берарди.
Иудаистлар хам, насоролар хам Аллохнинг сузларини узларининг хохиш истакларига мосламокчи булганлари, Таврот, Забур, Инжилдаги баъзи сузлар – хукмларни узгартирганликлари  сабабли уз куллари ва тиллари билан килган гунохлари учун вакти-вакти билан жазоланиб келмокдалар.
–Хозирамми?
–Хозирам. Факакт атроф-четга Куръон оятлари призмаси оркали карасангиз, буни курасиз.
–Хуш, хуш?
–Мисол учун, 2008 йилги молиявий инкироз, уша йилдаги Америкадаги мисли курилмаган фалокатларнинг барчаси, Пекин олимпиадаси кунидаги зулму-ситам юзасидан булди.
Кимки бу ерда килинган зулму-ситамни куллаган булса, ушаларнинг барчаси молиявий азобланмокда. Агар кимки инкироздан чикишни истаса, аввало ниятини покласин. Кейин савоб ишларни килсин.
–Агар улар сизнинг бу гапларингизга ишонганида, дунёда хеч качон уруш булмасди. Майли, уларнинг хаммаси битта булиб бир мамлакатга ахборот хужуми уюштиришганди. Лекин инкироз уша "мазлум" мамлакатни хам чулгаб олди-ку.
–Россияда бу инкироз 2009 йилдан бошланди. Чунки, Йулчиев уша йил бошида Якин Шаркда юз берган зулмнинг олдини олмасдан, узининг берган ваъдаси – «биз доим мусулмонларнинг тарафини олиб келганмиз»га зид уларок, Газа шахридаги зулмга карши чикмасдан Украина билан булаётган газ можаросига бутун диккатини каратиб, хатога йул куйди.
– Худога шукур, демак уша можароларда «бетарафлик» килиб, юртимиз Отаси тугри йулни танлаган эканларда.
–Албатта, Икки йилдан сунг, ердаги жуда катта кучлар юртимизга хам шундай хийла-найрангни килмокчи булдилар, аммо Аллох юртимизни уз панохида асраб, уларнинг энг нозик жойларидан ушлаб Мексика курфазидаги фалокат билан чалгитиб ташлади. Айтиб куяй, улар уша зулм-ситам режасидан хозирам воз кечганлари йук.
Шу билан бирга уларнинг хавфидан куркиш хам керакмас. Чунки, бизда жуда катта Калкон, дунёдаги вокеа ходисалар конуниятларини тушунтириб берадиган Китоб –Куръон бор.
–Аммо, ундан кандай фойдаланамиз?
–Уни купрок укиб, тафаккур килиб.
–Э, бу энди дунёвий фанлардан таълим олган кишиларга русча айтганда «не по зубам».
–Айтмокчи, агар курган булсангиз, рус олими Капица бундай интервью берган экан. «Информации много, а самое главное осмысление»!-деди. Ахир, бу Куръондаги тафаккур килинг дегани-ку. Куръондаги вокеалар бежизга келтирилмаган. Менимча, у ердаги вокелар колипи, ерда булаётган вокеалар колипига тугри келади.
–Тушунмадим?
–Масалан, шу конуниятлардан бирига ухшаш холат Довуд алайхиссалом даври юртимизда хукм суришини жуда истардим.
–Эх, канийди шундай булса. Кадриятларимизда шундай фикр юритиш мумкинми?
–Масалан бундай хадислар бор. Кимнинг туши унгидан келса, унга пайгамбарликнинг киркдан бири берилган булади. Ким сабрли булса, унга хам пайгамбарликнинг киркдан бири ато этилган булади.
–Сабр борасида узбек халкига тенг келадиган халк йук менимча.
–Фикрингизга кушиламан. Юртбоши ута сабрли булса, адолат тарафида булса, туши унгидан келса валилик даражасига етишгани шудир, балким. Бу деганим шуки, Юртбоши, юрт бошлиги булишидан ташкари Аллохнинг дусти хам булса, ажойиб булади.
Ахир, дин масаласида юксак фазилатларга эга Саудияликлар юртимиздан кимни биринчилар каторида Аллохнинг уйи-Каъбага олиб кирди? Эсладингизми?
–Буни хамма билади-ку. Бу мартабага хаммаям эришолмайди.
–Яшанг. Бу мартаба Аллохнинг изни билан булмаса, амалга ошадимикин? Ёки шу мартабага эриштирган бандасини Аллохим, тугри йулдан адашиб кетишига рози буладимикин? Мен билган Куръон илми буйича, Аллохим бундай бандасини доим ихота килиб куяди. Шу билан бирга Довуд алайхиссаломга хам хою-хавасларга берилиб кетмаслик лозимлиги хакида Аллохнинг мана бу сузлари борлигини унутмаслик керак.
–Кайси оятлар?
–Мана, масалан Сод сурасидаги мана бу оятларни укинг:
26.  О Дауд! Поистине, назначили тебя
Наместником (Своим Мы) на земле.
А потому между людьми по истине суди,
Страстям (своей души) не следуй,
Не то сведут они тебя с Господнего пути.
А тех, кто с Божьего пути собьется,
Мучительная кара ждет,
Ибо (в неверии своем) забыли они День Расчета.
27.  Мы не напрасно небеса и землю сотворили
И то, что между ними (суще).
Так думают все те, кто не уверовал (в Аллаха),
Но горе тем, кто не уверовал (в Него), — от О'гня!
28.  Ужель Мы одинаково рассудим
Тех, кто уверовал и доброе творит,
И тех, кто на земле дурное сеет?
Ужель Мы одинаково рассудим
Благочестивых и поддавшихся распутству?
29.  Благословенна Книга, что послали Мы тебе,
Чтоб над знаменьями ее могли бы поразмыслить
И внять увещеваниям, что в ней,
Все те, в ком разумение живет.
– Демак пайгамбарлар хам гунох килишаркан-да?
         –Мен хам улар факат хато килишган, гунох килишмаган деб юрардим. Порохованинг таржимасига кура эса, улар бу иллатдан хам холи эмас эканлар.
          –Майли, гапимизнинг келган жойидан давом эттирайлик.
           –Каерда тухтовдик?
           –Узимиздаги башоратчилар хакида.
            –Ха, узимиздаям башоратчилар бор. Утган асрнинг саксонинчи йилларида Тошкентдаги Назарбекда зилзила булганди, эсингиздами?
             –Эсимда.
             –Айтишларича, зилзилалар сурункали характерга эга булган.
             –Ха. Шундан кейин, бунинг сабабини кидирганлар. Шунда Тошкент вилоятидаги яшовчи авлиёлардан бири, «тугрукхонада улик тугилган чакалокларни, хожатхонага ташлашни тухтатишсин» деган эканлар.
           –Кейин зилзила тухтаганми?
            –Ха.
            –Койил.
           –Ха, бу дунёдаги хамма вокеалар олдидан тепада хукм булади. Шундан сунггина пастга уни ижро килувчилар туширилади.
          –Худди, Иброхим пайгамбар олдига Лут кавмини жазолаш учун юборилган фаришталар кабими?
           –Ха. Фаришталар хукм булгач, инсон жонини оладилар-ку.
           –Келинг бошка мавзуга утайлик. Бало-офатларнинг олдини олса буладими?
           –Булади. Бунинг учун олдинрок харакат килиш керак!
           –Тушунмадим?
           –Тугрисини айтганда, бу дунёдаги вокеалар нарёгда турсин, дарахтнинг куриган барги ерга тушиши учун хам Яратганнинг рухсати керак.
           –Буни Куръондан укиганман.
           –Ёмон вокеалар юз бермаслиги учун, Юкори, Яратганнинг газабини келтирмаслик керак, холос.
          –Ха, энди бу гаплар “из области фантастики”. Хамма бизнинг эътикодимизга кириши керак, шундайми?
– Бизнинг эътикодимиз, бу дунёда киши кандай бахт-саодатга эришиши мумкинлигининг энг тугри йулини таргиб килади. Тинч осойишта шахарлар дунёда жуда куп. Скандинавияда, Швейцарияда ва бошка яна купгина жойларда тинч-осойишта шахарлар, мамлакатлар жуда куп. У ерларга хазаб осонликча туширилмайди.
– Нега, шундай экан?
– Менимча адолатли суд тизими, ижодий атмосфера хукмрон булган жойлардан одамлар карганмайдилар. Расули Акрам хам сахобалардан бирини вилоят ноиблигига юборар экан унга тайинлаганлар:
– Одамларнинг каргишидан курк.
Кайсидир бир вазир, хоким кул остидагиларга зулм килса, уша зулмга учраган мазлумнинг каргиши бепарда Аллохга етиб боради, кейин эса, жазо тушмайдими?
–Келинг бошка мавзуга утайлик...
–Масалан?
– Сиз Довуд пайгамбар даври хакида гапирдингиз. Шу колипга тугри келадиган мамлакат дунёда борми?
–Бор. Бу хозирги Россия.
–Э, агар Йулчиев Довуд булса, Сулаймон кани?
–Сулаймон, Маймоков.
–Тушунарли узимизда, ким Сулаймон.
–Биласизми, бу масалада мен узимдан бошка номзодни курмаяпман!
–Хазиллашяпсизми?
– Нега? Буям суннат. Расули Акрамга сахобалардан бири: –«Агар сиз пайгамбар булмаганингизда, нима иш билан шу-улланардингиз?»-деб сурайди. Шунда Расули Акрам: «Султонга маслахатчи булардим» -дейдилар.
– Сиз, ушбу гапларингиз билан хам бунга лойиксиз.
– Илтифотингиз учун рахмат...