Христиан оркали ёрдам

Анвар Шукуров
Сулаймонлик даъвосида (романидан парча)

–Мамлакатимиз юксак ривожланган мамлакатлар каторига кириш учун килаётган саъй-харакатларингизда омад тилайман. Аллох сизни доим уз хифзу-химоясида сакласин.
– Рахмат.
– Энди иккинчи сирли вокеага утсак. Яна эски савол бу вокеа сирли дейишга арзийдимикан узи?
– Билмадим, сиз кандай уйлайсиз. Лекин, бу вокеа бошкалар учун сирли. Шундай килиб, келаётган вазир-у-вузаролар, уларнинг уринбосарларига хат ёзадиган булсак хам аввал уларни макташ, кейин секингина сайловчилардан эшитган муаммоларни айтиш урфга кира бошлади.
– Кизик.
– Бир куни суд хукук масалалари кумитаси аъзоси, жуда аклли ва хурматли ноиб, Жиноят Кодексига узгартиш ва кушимчалар киритиш хакидаги бир конун лойихасини фракциялар йигилишида укиб эшиттирди. Конун лойихасининг асосий мазмуни, “кимнинг уйида динга карши адабиётлар мавжуд булса, жиноий жавобгарликка тортилиш” ноибнинг важохатидан бу конун лойихаси бирданига уч укишда кабул килиниб, юкори палатага юборилиши керак.
Фракция йигилишида маърузачига, “кайси адабиёт динга карши эканлигини ким аниклайди? кандай аникланади?” деган саволлар очик колди. Бу борада мен билан Достон ака фаоллик курсатдик. Бошкалар лойиха уч укишда утиб кетишига карши эмасдек куринди.
       Йигилиш тугагач, уша хурматли ноибнинг хонасига бостириб кирдим-да фракция йигилишида айтолмаган гапларимни, бутун захримни сочдим:
–Фалончи ака, сиз хафа булманг-у, бир вактлар Ибн Синонинг китоблари ёкилган, М.Улугбекнинг китоблари ёкилиши керак булганда уни Али Кушчи, бир горга яширган. Совет замонида канчадан-канча ноёб китобларимиз ёкилган, уша китобларнинг ёккан ахмокларнинг ахмок авлодлари биз буламиз, сизнинг кандай хаддингиз сигади, бу конун лойихасини бирдан уч укишга олиб утишга, бировнинг уйида турган китобни ким аниклайди. Милиция тезкор ходими ким у? Тарих фанлари билимдоними? Дин илми билимдоними? У билан борган сержант аниклайдими?
Ака кизариб кетди ва сигарета тутата бошлади. Унинг чекаётган азоби меникидан балким уша пайтда ун чандон куп эди. Ака гапириш урнига сигаретани чукур-чукур сурди.
    Мен уз фикрларимни айтиб, чикиб кетдим.
    Конун бошка хаёт бошка. Биз уни куриб юрибмиз-ку. Бир киши бозорда савдогарлик килиб, турт-беш сум орттириб, иккита “Москвич” машинали булади. Бир куни туман марказидан кишлогига келаётганида машинаси бузилиб колади. Кун кеч булганидан ёругрок жой кидиради. Участковой милиса хонасидан узокрокдаги симёгоч тагига тухтаб машинасини кавлаштира бошлайди.
    Участковой билан савдогарнинг кишлокдоши бу вокеани куриб туришган булади.     Хамкишлок кушнисининг бойиб кетаётганидан хасад утида ёнади. У участковойга: “-фалончи, хеч кимни писанд килмай куйди, ундай, бундай”- дейди.
Участковой гапираётган кишлоклик йигитга, бир китоб бериб, мана шу китобни унинг машинаси ичига ташлаб келоласанми?-дейди. Кишлокдош рози булади. Машинасида куймаланиб ётган хамкишлоги ёнига бориб, уни гурунгга солади ва унга билдирмасдан китобни машинага ташлаб келади.
    Кейин участковой чикиб бориб, машина тузатаётган йигитга бориб, “Ха, фалончи чунтагингга турт-беш сум кириб, одамларни писанд килмай кетдинг, хак (зиёфат) бераман хам демайсан”-деб хазиллашади. Машинани тузатаётган йигит ноурин бир гап килади.
    Участковой унга караб: “-сен динга карши иш килиб юрганлигинг хакида маълумот бор, хатто китобларни узинг билан олиб юрармишсан”-дейди.
Савдогар йигит, “ишингни кил”-дейди. Кискаси бояги гувох ёрдамида хавфли адабиёт топилади. Хазил-хузул билан бошланган иш савдогарнинг камалиши билан якунланади.
Яна бир вокеа. Кишлокдаги бир болани акидапарастликда айблашиб, олиб кетишяпти. Олиб кетаётган кишига ота ялинади. Олиб кетаётган козикда турган  хукизни курсатиб, “-мана шуни берсангиз болангизни олиб колинг”,- дейди. Ота кунмайди. Бола камалиб кетди.
    Суд процесси кетяпти. Акидапарастликда айбланган йигитлар, айбдор эмасликларини исботлаб беришди. Прокурор айбномадан воз кечди. Суд мажлиси колдирилди. Прокурор кейинги мажлисга келолмади...
    Аллохнинг 99 та сифатини билдирувчи 99 та исми бор. Аллох объектив булиш тарафдори. Шунинг учун Куръондаги “Шоирлар” сурасида Иброхим, Худ, Солих, Лут ва Шуайб алайхиссаломга инсонларни объектив булишга чакириш буюрилади, уларни ёлгончи килганлар эса нима окибат олганликлари бизга тафаккур килиш учун туширилган.
177.  Вот им сказал Шу'айб:
"Ужель не побоитесь Бога?
178.  Я — к вам посланник верный (от Него).
179.  Побойтесь же Аллаха и повинуйтесь мне!
180. У вас награды я за это не прошу.
Поистине, моя награда -
Только у Господа миров.
181. Вы ж соблюдайте меру верно,
Не будьте из числа таких,
Кто (ближнему) чинит потери недомером,
182. И взвешивайте верными весами;
183. И не удерживайте от людей того,
Что им принадлежит по праву,
И не ходите по земле, нечестие творя.
184. Побойтесь (гнева вашего Владыки),
Кто сотворил и вас, и прежние народы!"
185. Они сказали:
"Ты — всего лишь из числа таких,
Кто (злыми) чарами опутан,
186. Ты — человек лишь, нам сравни,
И мы лжецом тебя считаем.
187. Вели упасть на нас кусочку неба,
Если ты правду говоришь!"
188. Господь мой знает лучше, — отвечал он, -
О том, что делаете вы.
189. И все ж они сочли его лжецом,
И их постигла (Божья) кара
В день пелены, (затмившей солнце),
Что кару Дня Великого явила им.
190. В этом, поистине, знамение (Господне),
Но большинство из них не веруют (в Него).
191. Господь твой, истинно, могуч и милосерд!
    Бу ердаги тарози хакидаги суз, кишилар уртасида адолатли, хукм чикаришда объектив булиш хакидаги, Аллохнинг сузидир.
    Мана шу гапларни ноибга айтганимдан сунг, кулимдан хеч нарса келмаслигини, ночор эканлигимни англадим. Менинг ноиложлигим эса канчадан-канча одамларга зиён килиши мумкинлигини билиб эзилдим. Эртага ялпи йигилиш, кози ака конун лойихасини укийди ва бу лойихани бирданига уч укишда кабул килиш керак деган таклифни куяди. Биров “гинг” деёлмайди. Деса, иши чаток булади...
Доноларнинг бир гапи бор, у деярли бундай:
“-Кимнинг бошига кулфат тушса, юраётган булса тухтасин, тик турган булса утирсин, утирган буса ётсин, ётган булса, намоз укисин”дейилган.
   Хуфтон намозини укиб булгач, ният килиб, эртага нима ;илсам деган маънода Куръон очдим.
Унда эса, “Галаба” сурасидаги мана бу оятлар мен ва менинг тарафдорларим эртага жим утиришлари лозимлиги маълум килинарди:
25.  Они ведь те, кто не уверовал (в Аллаха)
И вас не допускал к Запретной (для греха) Мечети,
Удерживая жертвенных животных,
Чтоб не доставить их на свое место.
И если б не было средь них
Благочестивых женщин и мужчин,
Которых вы совсем не знали
И по незнанию могли бы погубить
И из-за них бы впасть во грех, -
[Бог разрешил бы вам
С неверными сражаться,
Чтобы паломничество к Дому совершить.
Но ваши руки Он отвел от них],
Чтоб в Свою милость допустить
Лишь тех, которых пожелает.
И если б разделилися они
На верующих и неверных,
Мы б, несомненно, наложили на неверных
Мучительное наказанье.
26. Пока неверные в своих сердцах
Хранят высокомерие и злобу,
Что от невежества их (истекают),
Аллах покой Свой на посланника низвел
И на уверовавших (с ним)
И сделал неразлучным с ними
(Господне) Слово благочестья;
Они имели право на него — его достойны были, -
Аллах, поистине, всезнающ!
   Мен укиган сурани тафаккур килиб куриб, шундай хулосага келдим.
   Яъни, дин-у-иймонли кишилар юртимиздаги хамма жойда, хамма давлат тузилмасида бор, эртага мен гапириб конун лойихасини кайта куриб чикишни талаб килсам, кимлардир менга карши гапириб Аллохнинг газабига дуч булиши, менинг тарафимни олганлар бирон-бир руйхатга тушиб колиб азият чекиб колишлари, алалхусус мен кимгадир зиён етказиб куйишим мумкин, шу сабабали эртанги буладиган ялпи йигилишда жим утириб кузатишим керак. Оллох эса барча нарсани билади ва у кудратлидир. Унинг кудратини англасам балким курарман.
  Эртаси куни кеча мен билан бирга фракция йигилишида оташин булиб “ёниб” ётган Достон аканинг ёнига келдим-да: “-Достон ака, бугун хеч нарса демасдан, жим утиринг”,-дедим. У киши менинг гапимга хайрон колди, лекин кунди.
  Йигилиш бошланди. Уша масалага етиб келинди. Мен эса нима буларкин деб пойлаб турибман. Конун лойихаси укиб эшиттирилди. Хозир биринчи укиш буйича овозга куйилади. Тасдиклангач, маърузачи бундай дейди:
-Хурматли ноиблар, конун лойихаси ижро хокимияти томонидан мукаммал, маромига етказиб такдим этилган шунинг учун биратула бу лойихани уч укишда кабул килиш хакида таклиф киритаман.
    Шу билан лойиха Сенатга кетади, у ёги унчалик мураккаб эмас.
Шу пайт рус миллати вакили, насронийлик эътикодидаги Толян деган ноиб суз олиб, маърузачига мен берган саволлардан хам кучли саволларни бериб ташлади.
У деярли бундай деди:
-90 йиллардан кейин турли-туман миссионерлар минглаб китобларни узбек ва рус тилларида мамлакат ичкарисига олиб кирди. Уларнинг ичида нафакат ислом дини балки христиан дини православ мазхабига таълимотига зид адабиётлар хам бор. Мана мен илмий ходимман дейлик, уларнинг китобидаги хато акидаларини исботлаш учун илмий иш киляпман. Бунинг учун уша динга карши китоб менга керак-ку. Агар мен, динга карши адабиётларни купайтириш ёки сотиш учун бировдан олиб келиб саклаётган булсам унда касд бор ва мен жиноий жавобгарликка тортилишим керак.      Динга карши битта китоб учун жиноий жавобгарликка тортиш ута мантиксизликдир. Конун лойихасини иккинчи укишга кайтариш лозим.
    Кискаси, Толяннинг фикри устунлик килиб, конун лойихаси иккинчи укишга кайтди ва кейинчалик “сотиш ва таркатиш учун саклаб куйилганда” деган диспозиция билан кабул килинди.
   Узбекистон кадимдан бошка динларга, эътикодларга нисбатан сабр токатли булганлиги билан машхур. Мугул хонларининг баъзилари насроний булганлар. Мисол учун Гуюкхон насроний булиб, Хоразмлик шайх Нуриддинни уз ёнига чакириб, унинг устидан мазах килгани, эртаси куни эса Гуюкхон Аллохнинг газабига учраб улгани, болалари шайхдан кечирим сураганликлари хакидаги вокеани каердандир укигандим. Утакетган атеист Ленин хам Усмонли Куръонни Россиядан Узбекистонга кайтариб бергани-чи. Горбачевнинг арок ичишни такиклаши, бизнинг динимизга хизмат курсатишнинг энг юкори чуккиси эди.
   Шунака гаплар. Ха, мажлис тугагач, мен хурсандлигимдан Толяннинг ёнига чикиб, “-Толян, бу фикрлар сени каллангга каердан келди?”-деб сурадим. У эса бош чайкаб, -“Бу гапларни сен гапиришинг керак эли-ку, нега жим утирдинг?”-деди. Мен эса Аллохнинг кудратига койил колганимдан тилим лол эди.