Севармишлар

Анвар Шукуров
    Купдан буён чойхонага кирмагандим, тунов куни бир танишимнинг тугилган куни муносабати билан кириб колдим. "Ижодкор киши ёлгизликни яхши куради" - дегани рост булса керак, оммавий тадбирларда катнашиш бироз нокулай булиб колибди.
    Ха, майли. Кун киска булганидан шом вакти эртачи киради. Ибодатни тугатгач бемалол тадбирда иштирок этсам булади деган куйи боргандим.
Кадахлар айтила бошлади. Оломон яхши газак килмаганидан, икки-уч кадахдан кейин алжирай-валжирай бошлади. Тугилган кун эгаси чеккада колиб кетиб, кадах олганлар узларининг кандай севишларини бир-бирларига мактай кетдилар.
     Шуям гапми дерсиз? Давомини эшитинг. Улар кадахларда хотинлари ёки уйнашларини севишини эмас, халкини севишларига касам ича бошладилар.Ха, бирон-бир идорада булсаям хайрон колмасдим. Мажлисларда булса хам энсам котмасди. Бу гапларнинг хаммаси чойхонада булди-да, шуниси алам килади. Нега? Эртага мен ёки биров кеча шундай баландпарвоз севги изхор килгандингиз бугун килаётган ишнгиз бошкача десам, "Эх, кайфчиликда нималар булмайди" деб кутилиб кетади-да. Куяверинг, сизга мен булган гапларни айтиб берай.
    Биринчи булиб, бу мавзуни Халкиддин (хафа булмасликлари учун исмларини бироз узгартирдим) ака бошладилар. Эх, у киши уз халкини кандай севармиш-э, севармиш!!! Уззу-кун уй-хаёллари шу севги билан банд эмиш.
     Шу гаплари авжига олган пайтда: – “ака, бироз пастга тушинг, агар севсангиз кариндошларингиз бошка мамлакатларга нега ишга кетяпти, атрофингизга бир карангчи, бойиётганлар кимлар? Узбек аёли уруш пайтида хам мардикорликка чикмаган экан, бунга нима дейсиз? Кариндошларингиз олаётган маош неча пул-у, бир халта ун неча пул?, Хаммасига долларнинг кучадаги нархи бошка-ю, унинг уйдаги нархи бошкачалиги-ку, аслида сумни доллар билан кийматини 1х1 килинг, хаммаси жойига тушади. Майли, ундай килолмасангиз, халкнинг чорвасини купайтиринг. Мана Австралияда 20 млн. одам яшаркан, мамлакатда 40 млн. корамол бор экан. Ким сизнинг йулингизни тусяпти?”- дегим келди-ю, маст одам билан тортишиш бефойдалигини билиб индамадим.
    Кейин сузни Янгибой ака олди. Бу киши хакикатда "Янги" "Бой" булиб, уз халкини хоссатан уйлаб топган услуб буйича севармишлар. Исмларидан мос равишда Янги, эркин фикрлар эмишлар (тугриси бирон-бир эркин гоясини маст холати нарёгда турсин, сог холатида хам эшитмаганман). Рузгор юритишлари хам ажабтовур. Яъниким, кимдир унинг ишсиз юрган углини ишга олса, бир минимал окладдан у кишига хар ойда чутал бериши керакмиш. Хеч кимдан ёрдам сурамайдиган бояги кариндоши, пешона териси билан топган банкдаги пулидан 100 сум маош оламан деса-ю,  унинг 5-6 сумини менга берасиз дермиш-у, хакикатда юзнинг киркини уриб колармишлар. Мана шунинг учун у киши халкини севармишлар.
    Унга хам, –“Ху, ака, Сизни килаётган ишларингиз кулдорлик замонида яшаган Дороникига ухшаркан. У туркийларга карши юриш олдидан бутун мамлакатга жар солиб, “кимки урушдан колса, узи халокатда, моли талонда,-дебди. Шунда бир чол унинг ёнига келиб, – Эй, адолатпеша шох, мен кариб колдим, сен уч углимни хам олиб кетаяпсан, улиб колсам ким мени кумади, хеч булмаса биттасини колдир” – дебди. – Отахон, дебди  адолатли Доро – уч углинг хам сиз билан колсин, рухсат. Чол севинганидан саройни тарк этгач, подшо буюрибди, – Жаллод, бу чолнинг уч угли мурдасини отасига юборинглар!”.
     Шунга ухшаш сизнинг ишларингизни санаб берсам 96 вараклик бир дафтар тулади, дегим келди-ю, маст билан тортишиб нима киламан, дея индамадим.
     Кейин сузни Миллитдин ака олдилар. Узингиз биласиз у кишини. Энг миллатпарвар эмишлар. Уз севгилари хакида йигирма минутлар чамаси гапирди.
     Мастларнинг ичида арок ичмайдиган кишининг утириши жуда огир-да. У кишига караб, –Ху, ака. Битта савол, –Нега “Девону луготит турк” эллик йилдан буён нашр этилмаяпти? Бошка савол сизга йук дегим келди-ю. Унинг жавоби хам яна 20 минут чузилиб кетишидан куркиб яна индамадим.
     Ундан кейин, Одил ака суз олдилар. Бу киши хам уз халкларига чексиз севгиларини баён этдилар-ки, асти куяверасиз. Хеч ким гапирмайдиган судлар мустакиллигини у киши мактаб кетдилар.
     Маст-да, сармаст. “Гапирсам уруш чикиб кетади”, - дея, узимни босдим. Булмаса, айтардим    – У, ака мана деярли ун йилдан буён бирон-бир киши оклансин, деган суднинг хукмини деярли эшитмадим. Давлат томонидан авф этишни айтаётганим йук. Мустакил равишда биронта кози бирон кишини оклаганини эшитмадим. Эшитганларимнинг хаммаси ишдан кетишди. Коммунал туловларни бир томонлама-таъминотчи (ижрочи) актига кура, ундирувни суд буйруги оркали ундиришни, конунга киритиб, судни конуний равишда, маъмурий органга кайтариб куйганингизни-ку айтмайман”-дегим келди-ю индамадим.
     Бир бурчакда тикилиб утиргандим, чойхона ёнидаги мачитдан азон товушлари эшитилб колди. Хурсанд булганимдан, утирганларга узримни айтдим-у, мачитга чопиб бориб, бутун дардимни ибодат оркали Яратганга айтиб, калбимни бушатдим.