Он мен тустiн арасы

Кастер Саркыткан
            
Ол залда узак отырды....
Тун іші, ауыл тегіс уйкыда. кен салынган бес болмелі уйге симай журген жалгыз озі. Озі емес ау, маза бермеген ойы. Jйы болганда кандай адам баласынын басында бурын сонды болмаган галамат коркынышты да, сумдык ой........

Ол сулу да адемі келіншек болатын, не керек узак жылдыр бойы бір шикі окпеге зар болды да койды. Тагдырда кызык ак біреуге келбет, біреуге даулет ал біреуге бала береді, ал енді біреулерге сонын барін жинап «алмаймын» дегеніне карамай тыкпалап береді ай келіп, баз біреулерге ші? Оларга осынын бір де бірі буйырмайды. О жалган дуние сенін баянсыздыгында осыдан шыгар....

Ол осылай ойлайтын, тіпті кейде жын соккан жандай ой сонында меніреп отырыпта калатын. Кім біледі Аллага тілегі кабыл болды ма, жок алде корінген дарігердін емінін шипасы болды ма коп отпей жукті болды. Омір ай деші ол мулде баска адамга айланды, бурында ажары ешкімнен кем туспейтін, ал енді тіпті де нурланып, шырайланып сала берді...

Ол уакыты жетіп перзетханада бір кызды омірге акелді. Сойтіп алгаш ана атанып, ансаган араманына колы жетіп озін омірдегі ен бакытты жандардын біріне санап шалкыгын коніл куйін копке дейін баса алмай журді.

Кундер зулап отіп жатты. Кызы да озі сиякты сымбатты да, кылыкты болып ості. Осы кыздан сон кайта бала тілімеді ме, жок алде емнін асері азайды ма кайтып бала котермеді. Бірак оган ол бурынгыдай зар жылап запыран шегіп кеткен жок. Алланын мунысына да таубе деген болар.

Енді міне сол кызы Ресей жерінен кошіп келген, озі отызга аяк бассада  алі уйленбеген бір жігітпен коніл косып, ата анасынын карсылыгына карамастан соган куйеуге шыкты. Жалкы жігіттін туыстары да узакта арі карапайым жандар екен. Ал онын шы, я онын да даулеті шамалы еді, шалы екеуі акылдаса келіп шагын той жасап туыс-тугандарына кызын узатып жатканан жария етті.

Тойдан сон басында уйі жок жігіт еріксіз кыздын торкінінде турып жатты. Бір тога жуас жігіт атасы мен апасынын айтканын екі етпей орындап, шамасы келгенше соларга жагынуга дайын журді. Біртіндеп шалы жігітке разы болып оз баласындай сенім мен сезімге болене бастады. Ал ол ........

   Арада узак отпей кызы жукті болып калганын оган ашып айтты. Ол катты куанды, бірак ......

Бала омірге келді ау айтеуір. Суп суйкімді ул бала.
Кундер сол баягыдай ештенеге танданбастан, сабырлы бейнесімен жылжып отіп жатты. Бала кун санап осіп келеді. Тек кана мазасыздау, тунде кемінде бес рет ойанып, елді де ойатып сутін ішіп, калганын кусып зоргадегенде жастыкка басы тиеді ау батырдын.

Бурынгыдай канып уйыктай алмай жургеннен болар топ толык кызы арыктап жудей бастады. Ол кызына бар жылы жумсакты тоссада мандытып ештене жей алмады. Кун откен сайын кызы азып барады. Ал онын улы барган сайын толып екі беті нарттай кызарап салмак косып барады. бурын жерден котеріп ауга шамасы толык жетуші еді. ал казірші.........

Ол тамак устінде баріне тегіс бакылау жасай бастады. Озінін шалы шы баягы тук сезбейтін, коп сойлемейтін калпы салып бергенінді тугін коймай жеп алады да карап отырады. Кайталап тамак салсан да, салмасанда барі бір. Салсан неге салдын, бермесен тагы біраз жейін деген соз онын аузынан омірі шыккан емес. Ал куйеу баласы шы, я олда толып барады, бір жылдын алдында арыктау сиякты еді, казір..................

Тек кызы гана шілбиіп салган тамакты жеп тугете алмай, бір кесек майлы етті жолдасынын ыдысына салып жіберді. Ал анау болса, «Жаным озін неге жемедін, сенін коп тамак ішуін керек» деудін орнына кайын атасы секілді ештене деместен айелі берген етті аузына салып жіберіп екі уртын ойнатып жей бастады.

Ол будан артык карауга шамасы жетпеді, касына келген озінін баккан мысыгын бір тепті де «Осы жалмауыздан кордім ау, омірі бір тоймайтын, тегі жарымагыр сол» деп далага мысыктын сонынан куа шыгып кетті..............

Ол кызын конданыру ушін емші, баксы, тауіп біткенді коймай аралады. Касиетті деген жерлерге де барып келді. Бірак озгерген данене жок. Семіргендер семіріп, арыктаган кызы одан бетер жадап жудеп барады. Не істеу керек?

Кызын барлык жумыстан азат етіп коп жумысты оз мойнына алды.  Жумыстан шаршап келгеніне карамастан куйеу баласын аямайак отка да суга да салып жумсап корді. Бірак сол дуние сол калпында калып барады. не істеу керек?

Таптым! ол оз ойынан озі шошып кетті. Кандай коркынышты еді ........
Біраз уакыт ол ойды ойлаудан бар сана сезімін алып кашып корді, сумдык ай бір сат санасынан шыксай шы, суліктей жабыскан суык та, суркейлі ой маза берер емес. Турса да, жатса да «Бол істе, тез» .....

Ол істеуге ниет етті. Кайтып, калай жане кашан?
Жауап дайын орайын тап, канша тез болса сонша жаксы....

Содан бастап немересін андыуга бір жолата кірісті. Кайтсем козін куртамын? алде ауыл сыртындагы орманга апатып адастыып жіберсем бекен? алде озенге апарып агызып жіберсем кайтеді? жок алде туншыктыру женіл ме?

Онын ойлаган ойын орындауга уакыттын озі комекке келді, бір куні катты соккан желден сон есік алдындагы керме ток сым узілді де калды. Уйде кызы мен немересі жане одан ботен ешкім жок еді.

 Кызы оз жумысымен ауре, ал жугірмек каз каз басып уй кабыргасына суйеніп далага беттеді. Ептеп узілген сымга карай жакындай берді жакындай берді.... Ол барін де терезеден коріп турды, журегі тулап, тамагына тас тыгылгандай болды, бірак журегінін терен тукпірінен бір турлі есер лаззат сезімінін лебі есіп турды.

Жугірмек оган карап еркелеп езу тартып, тілін шыгырып куліп турды да шап беріп ток сыман устай алды. Одан аргысынын не болганын онын озі де білмей калды. Есін жиганда оз уйінде тосек устінде жатыр екен.

Жанында отырган корші кемпір, тусі таныс шал оган немересінен айырылып калганын естірттіп коніл айтты.  Ол о; деп журегінін тубінен терен тыныс алды. Бойы женілдеп калгандай  сезінде. кенет есіне кызы тусті. Ол жама жан корші кемпірден кызынын халын сурады.

- Халы бек нашар, алсін алі есінен танып жатыр. деді ол
Ол орнынан секіріп турып кызы жаткан болмеге тура жугірді. Бет аузы когеріп, шашы жулынган кызынын туріне карау мумкін емес еді.

Сондай аянышты, сондай урейлі.........мына суркына караганда арыктап жудеп журген бейнесі булттан шыкккан кундей нурлы екен ау....Ол осы созді дауыстап айтты ма, жок алде журегімен айттыма онын аныгын озі де білмеді. Кенет козіне немересі тусті ол ане ерекелеп кулген бойы калтактай басып далага шыгып барады........

Устама!     Ол оз дауысынан озі шошып оянды, кара терге тускен усті басы малмандай су, екі бетін жасы жуган шашы да дудырап кетіпті, ол жалан аяк жугіріп кызы мен куйеу баласы жане немересі жаткан болмеге атып кіргенін озі де сезбей калды.
 
Кезекті уйкыдан ойанып жылап жаткан немересін кызы алдйлеп еміздікпен сут беріп отыр екен.  Анасынын мына халін коріп кызынын дауысы шыгып кетті.
Ана не болган сізге?

Ашшы дауыстан сабидін де, онын атасы мен акесінін де тіпті корші кемпірдін де уйкысы шайдай ашылды.

Немересінін дауысы бурынгыдан да бетер ашшы шыкты, бірак ол ушін бул дауыстан кымбат ештене жок еді.

Я Раббым кешір мені, кешір! Ол осылай деп еніреген куйі ак періштедей немересінін аягын куша жыгылды. Шалы мен куйеу баласы екі жактап суйемелдеп орына зорга тургызды.
Я Раббым кешір мені, кешір!

Ол бул созін уздіксіз кайталай берді. Калактай иегі кемсендеп, кос жанары ботадай боздар турды. Онын неге зар илеп жылап, кешірім сурап жатканын мундагылардын ешбірі де, тун кушагында маужыраган ауыл да, тіпті анау аспандагы ай мен жулдыздар да туснбеді. Ол тек бір Алла мен онын озіне гана малім еді.